ژاپون
ژاپون (ژاپونجا: 日本، نیپپون و یا نیهون، رسمی آدی: 日本国، نیپپون-کوکو و یا نیهون-کوکو) شرقی آسیادا یئرلَشن دؤولت. دؤرد بؤیوک (هوککایدو، هؤنسو، سیکوکو و کوسو)، ائلهجه ده مینلرله کیچیک آدالاردان عیبارتدیر. اهالیسی ۱۲۷ میلیون نفردیر، باش کندی ۱۸۶۸-جی ایلدن توکیو شهریدیر. دؤولت قورولوشو کونستیتوسیالی مونارخیادیر. اؤلکه کونستیتوسیاسی ۱۹۴۷-جی ایلده قبول اولونموشدور. پولو واحیدی یئن-دیر. دایمی حربی قوهسی یوخدور. اینظیباتی بؤلگوژاپونون اراضیسی ۴۷ پرفکتورایا بؤلونوب (خوککایدو، آوموری، ایواتئ، میاقی، آکیتا، یاماقاتا، فوکوسیما، ایباراکی، توتیقی، قومما، سایتاما، تیبا، توکیو، کاناقاوا، نییقاتا، تویاما، ایسیکاوا، فوکوی، یاماناسی، ناقانو، قیفو، سیدزووکا، آیتی، میئ، سیقا، کیوتو، اوساکا، خیئقو، نارا، واکایاما، توتتوری، سیمانئ، اوکایاما، خیروسیما، یاماقوتی، توکوسیما، کاقاوا، ائخیمئ، کوتی، فوکووکا، ساقا، ناقاساکی، کوماموتو، اویتا، میادزاکی، کاقوسیما، اوکیناوا). بؤیوک شهرلریتوکیو:۱۲٬۳۰۰٬۰۰۰ (۵٬۵۴۱ نفر هر/کم²) اوساکا:۸٬۸۰۰٬۰۰۰ (۴٬۶۵۲ نفر هر/کم²) کاناقاوا:۸٬۶۰۰٬۰۰۰(۳٬۵۱۵ نفر هر/کم²) آیچی:۷٬۱۰۰٬۰۰۰(۱٬۳۶۷ نفر هر/کم²) سایتاما:۷۰۰۰٬۰۰۰(۱٬۸۲۷ نفر هر/کم²) تاریخیژاپونون آدی ایلک دفعه بیزیم ائرانین ۷۰۱-جی ایلینه عاید منبعلرده چکیلیر."日" کانجیده گون معناسینی، "本" ایسه یورد معناسینی وئریر.
ایقتیصادیاتعوموم میّلی محصولون هجمینه گؤره دونیادا ۳-جو سیرادادیر. دیناؤلکهده ۲ اساس دین - سینتویزم و بودیزم حاکیمدیر. اورتا عصرلرده پورتوقال میسیونرلری کاتولیک دینینی یایماغا چالیشسالار دا بونا مووفق اولا بیلمهدیلر. ژلپون عائلهلرینده موختلیف دینلردن اوْلان عوضولره قارشی خصوصی تولئرانتلیق حیسس ائدیلیر. دیلژاپون دیلی ایلتیصاقی دیلدیر. یازی سیستمینده عرب رقملری و لاتین الیفباسی (رومادزی) ایله یاناشی ۳ آیری ایشاره تیپلریندن ده ایستیفاده اوْلونور: کاندزی - چین هیروقلیفلری خیراقانا - ایئروقلیفلردن و کؤمکچی سؤزلر اوْلان «کانا» دان ایستیفاده ائتمکله یازیلان هئجای الیفبادیر. کاتاقانا - بۇ الیفبادان داها چوخ غئیری-یاپون سؤزلرینین ایشلدیلمهسینده ایستیفاده اوْلونور. حئیوان و بیتکی آدلارینین چوخو دا کاتاکانا الیفباسیندا یازیلیر. سیاست۲۵ سپتامبر ۲۰۰۷-جی ایلده سیندزو آبنین ایستعفاسی تصدیقلندیکدن سوْنرا یئنی باش ناظیر یاسوو فوکودا تعیین اولونموشدور. مدنیتژاپوندا ایکینجی مین ایللیگین سونلاریندان باشلایاراق ادبیات ساحهسی توسعه ائتمهیه باشلامیشدیر. مثلاً، ژاپونون ایندیکی هیمنی IX-X عصرلره عاید ائدیلیر. ژاپون مدنیتینه ان اوّل چینین و سوْنرا ایسه غربی اوروپا مدنیتینین تأثیری بؤیوک اولموشدور. XX عصرده ژاپون جیزگی فیلملری و کومیکلری دونیا میقیاسیندا گئنیش یاییلمیشدیر. بیلیکنوبئل لاورئاتلاری فیزیکا: خیدئکی یوکاوا (۱۹۴۹)، سینیتیرو توموناقا (۱۹۶۵)، ائساکی رئونا (۱۹۷۳)، ماساتوسی کوسیبا (۲۰۰۲)، یئیتیرو نامبو، ماکوتو کوبایاسی، توسیخیدئ ماسکاوا (هر اوچو ۲۰۰۸-جی ایل) کیمیا: کئنیتی فوکوی (۱۹۸۱)، خیدئکی سیراکاوا (۲۰۰۰)، ریودزی نویوری (۲۰۰۱)، کویتی تاناکا (۲۰۰۲). تیبب: سوسومی تونئقاوا (۱۹۸۷)، اوسامو سیمومورا (۲۰۰۸) ادبیات: یاسوناری کاواباتا (۱۹۶۸)، کئندزابورو اوئ (۱۹۹۴). صولح: ائیساکو ساتو (۱۹۷۴). ژاپون تقویمیبایراملار: ۱ ژانویه - یئنی ایل ژانویهنین ایکینجی بازار ائرتهسی - حدی-بولوغا چاتانلارین گونو ۱۱ فئوریه- دؤولتین یارانماسی گونو ۲۱ مارس - یاز گئجه-گوندوزون برابرلیگی گونو ۲۹ آوریل - سیووا (۱۹۲۶–۱۹۸۹-جو ایللرده ایمپئراتور اولموش خیروخیتونون پادشاهلیق دؤوروندکی آدی) گونو ۳ مای - کونستیتوسیا گونو ۴ مای - یاشیللیق گونو ۵ مای - اوشاقلار گونو یولون اوچونجو بازار ائرتهسی - دنیز گونو سپتامبرین اوچونجو بازار ائرتهسی - قوجالارا حؤرمت گونو ۳ نووامبر - مدنیت گونو ۲۳ نووامبر - امهیه مینناتدارلیق گونو ۲۳ دسامبر- ایمپیراتورون (آکیخیتو ۱۹۸۹-جو ایلدن ایندییه کیمی حاکمیتدهدیر) دوغوم گونو. گؤرونتولر
قایناقلار
ائشیک باغلانتیلار
|