هانری ماتیس
هانری ماتیس (Henri Émile Benoît Matisse) (دو. 31 دسامبر 1869 – اؤ. 3 نوامبر 1954) 20.جی یوز ایلین أن اهمیتلی نقاشلارینداندیر. رنگلری بؤیوک بیر اوستالیقلا ایشلتمکده ،پیکاسو و کاندینسکی ایله بیرلیکده،مودئرن هونرین ان بؤیوک صنعتچیلریندن بیری ساییلا بیلینیر. ماتیس 1869 ایلینین سون گونونده شومال فرانسه"ده دونیایا گلدی. 1887 -1888"ده پاریسده حقوق ائییتیمی آلان ماتیس ،ائرتسی ایل سنت کوئینده بیر وکیلین یانیندا آسیستانلیق ائتمه یه باشلادی. عئینی زاماندا،سحر تئز ساعاتلاردا کوئینتین اوخولو (École Quentin)"ده رساملیق کورسلارینا دوام ائتدی. آنجاق 1890 ایلیندهگئچیردیگی آپاندیس عملیاتینین آردیندان بؤیوک اؤلچوده یاتاقدا گئچن بیر دؤنم یاشادی و بو آرادا ترسیم ایستکلری گئدرک بیر توتقو(شور و اشتیاق) حالینا دؤنوشدو بئلجه،1891 ایلینده حقوق آلانینداکی (حقوق حوزه سی) موقعیتینه سون وئررک تمامن ترسیمه یؤنلدی و پاریسه گیدرک ژولیان آکادئمیسینده ویلیام بورگئرونون کیلاسینا یازیلدی. عئینی زاماندا قیستابیر سوره سونرا،École des Arts Décoratifs’ه یازیلدی ،1895 ایلینده سیناوی قازاناراق رسماً مورئونون اؤیرنجیسی اولدو. ماتیس بو دؤنمده ،اؤزو کیمی رسام اولان قونشوسو ائمیل وئری ایله بیرلیکده فرانسانین بروتانیا بؤلگه سینی زیارت ائتدی. داها اؤنجه پول قوگین کیمی قاباقجیل صنعتچیلره أسین(الهام) قایناغی اولان بروتانیا دان دؤنوشونده ماتیس ، صاف پریزماتیک(منشوری) رنگلره ایلگی حیس ائتمه یه باشلادی. 1897 ایلینده، لوکزامبورگ موزه سینده 1900-1904 ایللری آراسینداکی دؤورده، پول سئزانین ماتیس اوستونده کسین بیر ائتکیسی واردیر. ماتیس ،بو سیرادا سرگیلره ده قاتیلماقدایدی،1903ده Salon d’Automne (گۆز سالونو)نا رسیم وئردیکدن سونرا 1904 ایلینده وولاردین ایلک کیشیسل سرگیسینی گرچکلشدیردی. ماتیس 1905 ایلی یایی"نی درئین و ولامیک"له بیرلیکده آقدنیز آداسیندا بیر بالیقچی کند اولان کولییوردا (Collioure) گئچیتدی. آقدنیز،حیاتی بویونجا ماتیس اۆچون صنعتینه گوج وئرن بیر چکیم مرکزی اولدو. درئین و ولامیک و مارکو ایله بیرلیکده ،1905 پاریس- گۆز-سالونو سرگیسینه قاتیلدی. بو صنعتجی-گروهونون گؤستریلن چالیشمالاری،شیدتلی بیر خلق تپکیسینین (واکنش) ایجادینا ندن اولدو و نقاد اولان لوئیس واکسلئس بیر یازیسیندا اونلاری قورخوسوز رنگ سئچیملری ندنیله، وحشیلر (Fauves) آدلاندیردی. بو تانیمی قبول ائدرک اؤزلرینی فوویست ( Fovist) دییه ن صنعتجیلر ،رسیملرینده رنگی تمل عنصر اولاراق قوللانیرلار و صاف رنگین ایفاده گوجوندن یارارلانمایی آماجلاییردی. ائلئشتیریلرین هدفینده ماتیس و اؤزللیکله ده اونون "بؤرکلو قادین" آدلی رسیمی یئر آلدی.بو رسیم دؤنمی آوانقارد صنعتینه ایلگی گؤرسدن اشتاینلار طرفیندن ساتین آلیندی. ماتیسین لاب صبیرلی مودئلی اولان قادینی ،اونون بیر آیری باش یاپیتیندا (شاه اثرینه) دخیلیدی.1905 ایلینده تاماملانان خانیم ماتیس:یاشیل چیزگی صاف ساده رنگلی دوزلملرله صنعتجینین اسلوب تمایلون اورتایا قویموشدور.بو رسیمدن قیسا بیر سوره سونرا "یاشاماق سئوینجی" آدلی بؤیوک بویوتلو یاغلی بویا چالیشمایی گرچکلشدیردی.بو رسیمده بلیرگین(بارز،صریح واضح) منحنیلرله سینیرلانمیش نسنه و فیقورلار،صاف رنگلرله تانیملانمیشدیر(to define ). |