پیتر پائول روبنز
پیتر پاوُل روبنس (هولند. Pieter Paul Rubens؛ 28 ژوئن 1577 —30 مئی 1640) — اؤز اثرلرینده اوروپادا باروک دؤورونون جانلیلیغینی و حساسلیغینی عکس ائتدیرمیش فلاماند رسّامی. روبنسین یارادیجیلیغی برئیگل رئالیزمی ایله ونیز مکتبینین قاریشیغیندان عیبارتدیر. میفولوژی و دین مؤوضوعسونداکی بؤیوک اثرلری ایله یاناشی، هم ده پورتره و پئیزاژ(منظره) اوستاسی کیمی ده تانینیر. حیاتی و یارادیجیلیغی1577-جی ایلده زیگنده (وستفالیا، ایندیکی آلمان اراضیسی) آنادان اولموشدور. او، حوقوقشوناس یان روبنسین یئددینجی اؤولادی ایدی. روبنسلر عاییلهسی اوزون مودت آنتورپنده یاشامیش 1568-جی ایلده کؤلن شهرینه کؤچموشدور. بو مودت عرضینده یان پروتستانتلیغا مئیل ائتمهیه باشلامیشدی کی، بو دا کاتولیک جمعیتینین خوشونا گلمیردی. اودور کی، یان روبنس عاییلهسی ایله ایسپانیایا کؤچدو. یانین وفاتیندان سونرا حیات یولداشی ماریا اوشاقلاری ایله بیرلیکده آنتورپنه قاییدیر. لاکین همین واخت ماریانین جمعی اوچ اوشاغی — اون اوچ یاشلی فیلیپ و دوققوز یاشلی پیتر پاول و اونلارین بؤیوک باجیلاری بلاندینا قالمیشدی، دیگرلری هله اوشاق ایکن اؤلموشدولر. بئله گؤرونور کی، فیلیپ و پیتر اؤز ساوادلی آتالاریندان لاتین دیلینی ایبتیدایی سویّهده اؤیرنمیشدیلر. آنتورپنده اونلار لاتین و یونان دیللری تدریس اولونان مکتبده تحصیل آلمیشدیلار. قارداشلار مادّی وضعیتین آغیرلیغی ایله علاقهدار اولاراق تحصیللرینی دایاندیردیلار و آنالارینا کؤمک ائتمهیه باشلادیلار. عاییلهنین مادّی وضعیتینه تاثیر ائدن عامیللردن بیری آتالارینین اولماماسی و باجیلاری بلاندینانین اره گئتمهسی ایله علاقه دار اونا قالان وسایته جهیز آلینماسی اولموشدو. 1591-جی ایلدن باشلایاراق روبنس رسّاملیق صنعتینی اؤیرنمهیه باشلادی. بیر مودت او توبیاس وئرخاختین یانیندا؛ اون دؤرد یاشیندا آداما وان نورتا و ائلجه ده دیگر رسّاملارین یانیندا ایشلهمیشدیر. 1598-جی ایلده پیتر موقدس لوکی رسّاملار قیلدیاسینا قوشولدو. پیترین ان سئویملی موعلیمی وان وئن اولموشدور. وان وئن اؤز ساوادی و گئنیش دونیاگؤروشو ایله دیگر رسّام دوستلاریندان فرقلهنیردی. وان وئن بیر مودت ایتالیادا یاشامیشدیر. شوبههسیز کی، موعلیمینین ایتالیان تصویری اینجهصنعتی، آنتیک اینجهصنعت بارهده صؤحبتلری گنج رسّامی بوتون بونلاری اؤز گؤزلری ایله گؤرمهیه هوسلندیریردی. 1600–جو ایل مئی آییندا پیتر پاول رسّاملار اؤلکهسی اولان ایتالیایا یوللاندی. پیتر اونون گلهجگینه بؤیوک تأثیر گؤسترن 7 ایل عرضینده ایتالیادا یاشادی. ایتالیادا اولدوغو مودتده روبنس ایتالیان مدنیتینی، اینجهصنعتینی دریندن منیمسهدی. شیمالی اوروپادا روبنس کیمی ایتالیا اینجهصنعتینی دریندن بیلن ایکینجی بیر رسّام چتین تاپیلار. گنج رسّام بیر مودت سونرا آنتیک اینجهصنعت ساحهسینده ان گوجلو موتخصیصه چئوریلدی. ایتالیادا روبنس مانتوی هئرسوقو وینچئنزو قونزاقونون دعوتی ایله خیدمته جلب اولوندو. هئرسوق اؤزونون بعضی شخصی پورترهلری ایستیثنا اولماقلا هئچ بیر اوریژینال اثر سیفاریش ائتمهدی. هئرسوق اؤز شخصی کولکسونونو تاماملاماق اۆچون روبنسدن بعضی رسّاملارین مشهور اثرلرینی چکمگی سیفاریش ائدیردی. هئرسوق روبنسه فلورانسدا، ونیزده ایشلهمک ایمکانی یاراتدی. 1603-جو ایلده وینچئنزو روبنسی ایسپانیا کرالی 3. فیلیپه هدیهلر گؤندرن میسیونو ترکیبینه داخیل ائتدی. روبن بونون واسیطهسیله اؤز اثرلرینی کرالا گؤندریردی. 1601-1602 و 1605-1608 جی ایللر روبنس یارادیجیلیغی اۆچون چوخ اهمیتلی ایللر اولدو. 1608-جی ایل اوکتوبردا روبنس آناسینین آغیر خسته اولماسی بارهده اؤیرهنیر و تلهسیک آنتوئرپنه قاییدیر. لاکین، روبنس آنتوئرپنه قاییتدیقدا آناسی آرتیق اؤلموشدو. رسّام اؤز سئویملی اؤلکهسی اولان ایتالیایا قاییدا بیلمهدی. آنتوئرپنده روبنسین رسّاملیق ایستعدادینا اینسانلار بلد ایدی. تدریجاً او، آنتوئرپنده ان مشهور رسّاما چئوریلدی. 23 سپتامبر 1609-جو ایلده روبنس، فلاندرییا هئرسوقو آلبئرتین ساراییندا ایشلهمک تکلیفی آلیر. 10 ایل سونرا روبنس 17 یاشلی ایزابئللا برانتلا عاییله حیاتی قورور و آنتوئرپئنده بؤیوک ائو آلیب فلاندرییادا مسکونلاشیر. روبنس فلاندرییایا ائله واختدا گلمیشدی کی، همین دؤورده سیاستده باش وئرن فاصیلهلر میلّی اینجهصنعتین اینکیشافینا موثبت تاثیر گؤستردی. 1609-جو ایله کیمی و جنوبی هولند و ایسپانیالیلارین حاکیمیتیندن آزاد اولموش شیمالی هولند آراسیندا باش وئرن موحاریبهلر 1609-جو ایلده طرفلرین باریشیق ایمضالاماسی ایله نتیجهلندی. بوندان سونرا موحاریبه واختیندا ضرر چکمیش ساحهلرین برپاسینا باشلانیلیدی. باشلیجا اولاراق کیلیسالارین برپاسینا گئنیش یئر آیریلمیشدی. روبنسین اؤیرنجیلریروبنسین اؤیرنجیلرینین سیراسیندا تانینمیش وان دئیک، کوئللینوس، سخوپ، وان-هوک، دیپئوبئک وووتئرس، دئقمونت، هئرارد، دوففئ، فرانکویس، وان-مول و دیگر تانینمیش رسّاملار واردیر. روسیهده یئرلشن مشهور آرمیتاژ موزهسی روبنسین رسملری ایله زنگیندیر. بو موزهده آقرینین قووولماسی (1625-جی ایل)؛ چارمیخا چکیلمیش عیسی (1613-1614-جو ایل)؛ وئنئرا و آدونیس (1615-جی ایل)؛ رومالی جنگاورین اوودان قاییدیشی؛ ایزابللا برانت؛ سوزاننا فوورمان و قیزلارینین پورترهلری و دیگر بیر بیریندن ماراقلی اثرلری واردیر. اینجهصنعت تاریخینده روبنس تکجه فلاماند رسّاملیق مکتبینینین گؤرکملی نومایندهسی دئییل همچنین اون یئددی عصر اوروپا رسّاملیق مکتبینین چوخ گؤرکملی نومایندهسی حساب اولونور. یارادیجیلیغینین ایلکین ایللرینده روبنس موختلیف ایتالیالی رسّاملاریندان اؤیرندیکلرینی عومومیلشدیرهرک اؤز یارادیجیلیغینین سونراکی ایللرینده همین اوصول و کئیفیتلردن ایستیفاده ائتمیشدیر. روبنسین حیاتیندا، اونون یارادیجیلیغیندا موهوم تجروبه الده ائتمهسینده، همچنین (سالامون دئ بروسس طرفیندن اینشا اولونموش) لوکزامبورق ساراییندا فرانسه کرالیچاسی ماریا مدیچینین تشبّوثو ایله ایشلهدیگی ایللردیر. مدیچی روبنسه تکیلیف ائدیر کی، سارایی کرالیچانین حیات طرزینی عکس ائتدیرن، اونون کئچمیشینی اؤزونده بیرلشدیرن رسم و موختلیف اپیزدولارلا بزهسین. روبنسین ایشی بو باخیمدان چوخ چتین ایدی. بئله کی، ماریا مدیچی چوخ گؤزل قادین ایدی و اونون حیاتی چوخ پارلاق و یاددا قالان حادیثهلرله دولو ایدی. روبنس بو ایشین عؤهدهسیندن مهارتله گلیب لوکزامبورق سارایینی فرانسه طبیعی صنعت مکتبینین عنعنهلرینی اونوتماماق شرطی ایله بزهییر. 1623-جو ایلده پیتر پاول روبنسین یئگانه قیزی اولان اون ایکی یاشلی کلارا سئرئنا اؤلور. 1626-جی ایلین یاییندا ایسه 17 ایللیک خوشبخت عاییله حیاتیندان سونرا روبنسین حیات یولداشی ایزابللا روبنس اؤلور. اونون اؤلومونون سببی معلوم دئییلدی، لاکین گومان ائدیلیر کی، ایزابللا همین دؤورده آنتوئرپرنده ووسعت آلمیش وبا خستهلیگیندن دونیاسینی دییشمیشدیر. نؤوبتی اون hیللیک عرضینده روبنس، برپا ایشلرینده آکتیو ایشتراک ائدیر، کیلسه رسملری چکیردی. روبنس بیر چوخ یئرلردن موختلیف تکلیف لر آلیردی. بئلهلیکله 1622-1625-جی ایللرده او، ماریا مادئچینین (فرانسه کرالی 13. لیودوویکین آناسی) بوتون حیاتینی عکس ائتدیرن و پاریسدهکی سارایینی بزهین اثرلر یارادیر. بو ایشله علاقهدار روبنس اوچ دفعه فرانسهیه سفر ائدیر بوتون بو اورکسارسیدیجی حادیثهلردن سونرا روبنس دیپلوماتیک فعالیته باشلاییر. 1621-جی ایلده اری اؤلدوکدن سونرا هئرسوقینیا ایزابل فلادریانی تکباشینا ایداره ائدیردی. روبنس ایزابلین تکلیفی ایله فلاندریانین کونسولو وظیفهسینی ایجرا ائدیر. ایشی ایله علاقهدار اولاراق روبنس بیر سیرا اؤلکهلره سفر ائدیردی. او، 1629-30-جو ایللرده لندنه سفر ائدرکن اینگیلیس ایله ایسپانییا آراسیندا موناسسیبتلرین برپاسی ایستیقامتینده چوخ موهوم ایشلر گؤرور. اینجهصنعته بؤیوک محبتی اولان اینگیلیس کرالی 1. کارل ایله عومومی دیل تاپماق روبنس اۆچون آسان اولور. 1630-جو ایلده بیر کارل روبنسه "جنگاور" عونوانی وئریر. همین ایل روبنسه کمبریج بیلیمیوردونون دیپلومو وئریلیر. روبنس یازیر: "من اصیل لابیرینتین ایچینه دوشموشم، بوتون گونوم سحر و آخشام دؤولتین قایغیلاری ایله احاطه اولونوب". کارل ایله گیزلی دانیشیقلار آپاریر عئینی زاماندا اونون پورترهسینی چکیر. 4. فیلیپ روبنسی گیزلی مصلحتچیسی اعلان ائدیر. بو ایللرده روبن اؤزونون مشهور اثری اولاو "مرکوری و آرقوس" اثرینی یارادیر. "مرکوری و آرقوس" اثری قدیم افسانهیه اساسلانیر . افسانهیه گؤره یونونا یونو اینگه چئویریر. و اونا نظارت ائتمک اۆچون آرقوسو تعیین ائدیر . مرکوری ایسه آرقوسو اؤلدورهرک یونو آزاد ائدیر. روبنس اؤز دؤورونون ان ساوادلی شخصیتلریندن بیری اولوب. او، آنتیک ادبیاتی چوخ سئویر، بیر چوخ موعاصیر و قدیم دیللرده سربست دانیشا بیلیردی. فلاندریا حؤکومتی روبنسین یوکسک ساوادا و ایستعدادا مالیک اولدوغو اۆچون دیپلوماتیک گؤروشلره چوخ واخت اونو گؤندریردیلر. لاکین روبنس همیشه اؤزونون صنعتینین رسّاملیق اولدوغونو همیشه قئید ائدیردی. روبنسین کولکسیونوندا چوخلو تاریخی اثرلری، تاریخی شخصیتلرین پورترهلری واردیر. بو تاریخی اثرلره مارین مدیچینین حیاتینی احاطه ائدن 21 اثر داخیلدیر. بورا داخیل اولان اثرلر ایچریسینده "مارین مدیچینین تاجقویما مراسیمی" اؤز گؤزللیگی ایله سئچیلیر. اثرده مارین مدیچینین سیماسی، پالتاری، حتّی قوت اوسلوبو ایله تیکیلمیش سارایین المنتلری ده دقیقلیکله ایشلنمیشدیر.
روبنس فلاماند تصویری صنعتینه یئنی ژانر اوو صحنهلرینینی گتیردی. بو صحنهلره "پلنگ اووو"، "تیمساح اووو" و سایر اثرلر داخیلدیر. رسّامین یارادیجیلیغیندا موهوم یئری اونون پورترهلری توتور. اونون ایکینجی حیات یولداشی النا فوورمئنین، 1618-جی ایلده چکدیگی "کارلین قیزی" اثرلری ده بو سیاهیا داخیلدیر. روبنسین داها بیر مشهور اثری حیات یولداشی ایزابلین پورترهسی اولموشدور. 1630-1635-جی ایللر ایستر روبنسین یارادیجیلیغیندا، ایسترسه ده اونون شخصی حیاتیندا ان گؤزل دؤور حساب اولونور. عاییلهسینده اولان ایتکیلری، یئنی حیات یولداشی قیسماً اونوتدورموشدو. جمعیتد، اینسانلار آراسیندا بؤیوک نوفوز صاحیبی اولان روبنس عؤمرونون سون ایللرینده یارادیجیلیغینی آنتوئرپنده شهردن کناردا یئرلشن ائوینده داوام ائدیردی. تدریجاً رسّامین صحّتینده یارانان پروبلملر یارانیر. روماتیزم آغریلاری روبن اۆچون دؤزولمز حدده چاتمیشدی. 27 مئی 1640-جی ایلده روبنس اؤز وصیتنامهسینی یازیر. 28-29 مئی گونلری روبنسین آغریلاری داها دا شیددتلهنیر. حامیله اولان حیات یولداشی اونون بو وضعیتینده هئچ بیر کؤمک گؤستره بیلمیر. 30 مئی 1640-جی ایلده سحر ساعاتلاریندا داهی رسّام دونیاسینی دییشیر. منبعلرده قئید اولونورکی، رسّام 2 ژوئن 1640-جی ایلده بؤیوک طنطنه ایله باسدیریلیر. داهی رسّام اؤز اثرلرینده اینسانی سانکی رنگلر دونیاسینا آپاریر. او، اثرلرینده اینسان حیاتینین گؤزللیکلرینی دقیقلیک و اوستالیقلا عکس ائتدیریر. بیز اونون اثرلرینین قهرمانلاریندا گؤزللیک، حیاتسئورلیک حیسّینی درک ائدیریک. بوتون بونلار رسّامین حیات طرزی، کاراکتری و یوکسک پروفسوناللیغی ایله علاقه داردیر. روبنسین اثرلرینده اولان بیر نئچه رنگ ائله ایفاده اولونور کی، سانکی قارشیمیزدا اولان تابلو بیر نئچه رنگدن عیبارت اولان اثر دئییل، بوتؤو رنگلرین سمفونیسیندن عیبارت جانلی بیر صحنهدیر. اثرلری قالریسی |