|
لهیستان
لهیستان یا دا رسمی آدیلا لهیستان جمهوریتی اۇرتا اوروپادا یئرلَشن بیر اوْلکه دیر. پایتختی ورشو شهریدیر. بو اؤلکه مرکزی اوروپادا اوْلۇب غربده آلمان، جنۇبدا چک جومهوریتی و ایسلوواکی، شرقده اوکراین و بلاروس، شیمالدا ایسه بالتیک دنیزی، لیتونی و روسیه (کالینینگراد اوستانی) ایله هم سرحددیر. اؤلکنین همچینین دانمارک و سوئیس ایله دنیز سرحدلری واردیٛر. لهیستاننیٛن اراضیسی ۳۱۲٫۶۸۳ کیلومتر موربع -دیر (دۆنیادا اراضیسینه گؤره ۶۹-جی یئرددیر). اهالیسی ۳۸٫۱ میلیوْندان چوْخدۇر،    لهیستانین تاریخی ایلک لهیستان دؤولتی ۹۶۶-جیٛ ایلده یارادیٛلمیٛشدیٛ. همین دؤولتین سرحدلری تخمیناً بۇگۆنکۆ لهیستان سرحدلری ایله اۆست-ۆسته دۆشۆر. لهیستان ۱۰۲۵-جی ایلده کراللیٛغا چوریلمیش، ۱۵۶۹-جی ایلده ایسه بؤیۆک لیتونی حرسوْقلۇغۇ ایله بیرلشرک لهیستان-لیتونی بیرلیگینین ساسیٛنیٛ قوْیدۇ. بۇ ایتتیفاق یالنیٛز ۱۷۹۵-جی ایلده داغیٛلمیٛشدیٛ. ۱۹۱۸-جی ایلده مۆستقیللییینی ینیدن قازانان لهیستان ایکینجی دۆنیا مۆحاریبسی دؤورۆنده آدوْلف هیتلر آلمانین طرفیندن ایشغال اوْلۇنمۇش، مۆحاریبه بیتدیکیدن سوْنرا ایسه کوْممۇنیست دؤولت کیمی اسسرین نظارت ائتدییی شرق بلوْکۇنا داخیل اوْلمۇشدۇ. ۱۹۸۹-جی ایلده کوْممۇنیست رژیمی دوریلدیکدن سوْنرا لهیستاندا «ۆچۆنجۆ جومهوریتی» قۇرۇلدۇ. بۇ گۆن اوروپا ایتتیفاقیٛنیٛن ان چوْخ اهالییه مالیک ۶-جیٛ اؤلکسی اوْلان لهیستان ۱۶ ووْیووْدالیگدان (شابلون:لانگ-پل) عیبارت لیبرال دموْکراتیک دؤولتدیر. اؤلکه اوروپا بیرلیگی، ناتوْ، بمت، ایقتیصادی امکداشلیٛق تشکیلاتیٛ، دۆنیا تیجارت تشکیلاتیٛنیٛن عضوۆدۆر.[۴]  ۸۷۷-جی ایلده کیچیک لهیستان اراضیسی بؤیۆک موْراوییا دؤولتی طرفیندن ایشغال ائدیلدیکدن سوْنرا قنزنوْ شهری باشکند اوْلماقلا بؤیۆک لهیستان اراضیسی لهیستان دؤولتینین یارانماسیٛ اۆچۆن اساس مرکز اوْلدۇ. لهیستان دؤولتینین بانیسی و ایلک حؤکیلومترداریٛ پیاستوْولار ناصلیندن اوْلان کنیاز ستفان ای مشکوْ (۹۶۰–۹۹۲) اوْلمۇشدۇر. اوْ، ۹۶۶-جیٛ ایلده باتی عادتلری اۆزره مسیحیت دینینی قبۇل ائتمیشدیر. اوْنۇن اوْغلۇ-ایگید بوْلسلاویٛن دؤورۆنده لهیستان کنیازلیٛغیٛ اؤزۆنۆن گۆجلۆ دؤورۆنۆ یاشاییٛردیٛ. لهیستان و ویستۇلا چایلاریٛ آراسیٛندا یاشامیٛش اوْلان ایسلاو قبیللرینین قۇرمۇش اوْلدۇغۇ بیر دؤولتدیر. اوْ زامانکی بۇ ایسلاولارا "یایلا اینسانلاریٛ" مناسیٛنیٛ ورن "پوْلان" دییلیردی. زامانلا بۇ آد لهیستان حالیٛنا چوریلدی. لهیستان اوْن دؤرد عصردن وْن یددی عصره قدر کچن مۆدت ایچینده اوروپادا گۆجلۆ بیر دؤولت حالیٛندا ایدی. «ۆچ پارچالانمادان» ایلکی ۱۷۷۲-جی ایل تاریخینه قدر اوْلان مۆختلیف خاندانلیگلار ایدارسینده ایدی. بۇ تاریخدن اعتباراً لهیستاننیٛن چؤکۆش دؤورۆ باشلادیٛ. ۱۷۷۲-جی ایل تاریخینده پروس، روسیه و اوتریش، اؤلکه توْرپاقلاریٛنیٛ آرالاریٛندا پایلاشدیٛلار. بۇنۇ ۱۷۹۳-جی و ۱۷۹۵-جی ایللر پایلاشمالاریٛ ایزلدی. لهیستاننیٛن لینده یالنیٛز شرق پروس اراضیلری قالدیٛ. بیرینجی دۆنیا مۆحاریبسیندن سوْنرا اۇزۇن مۆباریزه و چتینلیکلردن سوْنرا ۱۹۱۸-جی ایلده ورسای مۆقاویلسی ایله مۆستقیللییی تأمین ائدیلدی. لهیستان ۱۹۱۸-جی ایل ۷ نوْیابردا مۆستقیل اؤلکه ائلان ائدیلدی. لهیستاندا حاکیمیییته لهیستان سوْسیالیست پارتییاسیٛنیٛن رهبری اوْلان یۇزف پیلسۇدسکی گلدی. لهیستاننیٛن باتی سرحدلری ورسای مۆقاویلسی ایله مۆیینلشدیریلمیشدی. ۱۹۱۹-جی ایل ۲۸ اییۇندا لهیستان نۆمایندلری اوْنا ایمضا آتمیٛشدیٛلار. لاکین شرق سرحدلرینی مۆیین ائتمکده آنتانتا دؤولتلری لهیستانیا فعالیییت آزادلیٛؤیٛ ورمیشدیلر. حتتا ۱۹۱۹-جی ایلین دکابر آییٛندا آنتانتانیٛن آلی شۇراسیٛ شرقده لهیستاننیٛن سرحد ختتینی تسدیق ائتدی. بۇ، شرتی اوْلاراق کرزوْن ختتی آدلاندیٛریٛلدیٛ. ۱۹۲۱-جی ایلین مارتیٛندا ریقادا سوْوت-لهیستان مۆقاویلسی ایمزالاندیٛ. همین مۆقاویلیه ساسن باتی بلوْرۇس و باتی اوکراین اراضیلری لهیستاننیٛن ترکیبینده قالدیٛ. ۱۹۲۱-جی ایل ۱۲ مارتدا اؤلکنین کوْنستیتۇسییاسیٛ قبۇل اوْلۇندۇ. کوْنستیتۇسییادا جومهوریتی قۇرۇلۇشۇ تسبیت ائدیلدی. پیلسۇدکینین سلاحیییت مۆددتی بیتدییی اۆچۆن بۆتۆن وزیفلریندن ایمتینا ائتدی. لاکین اؤلکده وضیعت گتدیکجه پیسلشیر، سیاسی دیدیشملر، میلّی مۆناقیشلر اؤلکنی ایدار اوْلۇنماز وضیعته سالیٛردیٛ. ۱۹۲۶-جیٛ ایلده اؤلکده حربی چوریلیش باش وردی. ی. پیلسۇدکی ینیدن حاکیمیییته گلدی. اوْ، ۱۹۳۵-جی ایله کیمی دؤولتین باشچیٛسیٛ اوْلدۇ. بۇ ایللر اؤز ماحیییتینه گؤره لهیستان تاریخینه ساناسیوْن (ساغلاملاشدیٛرما) دؤورۆ کیمی داخیل اوْلمۇشدۇر. لهیستان خاریجی سییاستده آنتیسوْوت و آنتیالمان سییاستی یئریدیردی. بۇ دا، ۱۹۳۹-جی ایلده لهیستاننیٛن سسرای و آلمان آراسیٛندا بؤلۆشدۆرۆلمسی ایله نتیجلندی.  ۱۹۳۹-جی ایلده عئینی آندا هم ناسیست آلماننیٛن و هم ده روسیهنیٛن ایشغالیٛنا اۇغرادیٛ. ایکینجی دۆنیا مۆحاریبسی عرضینده آلتیٛ میلیوْن لهیستانلیٛ اؤلدۆرۆلدۆ. داها سوْنرا آلمان اوْردۇلاریٛ مۆتتفیقلره تسلیم اوْلدۇ. ایشغال سناسیٛندا قۇرۇلان سۆرگۆندکی لهیستان حؤکۇمتی ایش باشیٛنا گلدی. ۱۹۴۷-جی ایلده ائدیلن سچکیلرده کوْممۇنیستلر حؤکۇمتی قۇردۇلار و اؤلکنی روسیه نیٛن پیکی وضیعتینه گتیردیلر. ایکینجی دۆنیا مۆحاریبسینین بۇ چتین گۆنلریندن سوْنرا لهیستان، روسیه یا وئریلن ۱۷۸٫۸۴۲ کیلومتر موربع -لیک بؤلگیه قارشیٛ ۱۹۴۵-جی ایلده آلمان توْرپاقلاریٛندان ۱۰۲٫۴۰۰ کیلومتر موربع -لیک بیر بؤلگنی گؤتۆردۆ. اوْدر-نیسسئ ختتینین شرقینده قالان بۇ بؤلگه سیلزییا، پوْمرانییا، باتی پروس و شرق پروس دا داخیل ایدی. لهیستان ایدارسینه کوْممۇنیستلرین گلمسییل، بؤیۆک مۆلکیییتلر قالدیٛریٛلدیٛ، صنایعلر میلّیلشدیریلدی، مکتبلردکی تحصیل سیستملری کوْممۇنیستلشدیریلدی. ایستحصال آزالدیٛ. بۆتۆن بۇنلاریٛن نتیجسینده ۱۹۵۶-جیٛ ایلده پوْزناندا عصیان چیٛخدیٛ.  ۱۹۷۰-جی ایلده ینی آغیٛر ورگیلر و حددیندن آرتیٛق قییمت یۆکسلملری ینی عصیانلارا یوْلاچتیٛ. ۱۹۸۰-جی ایلده حادیثه لر داها شیددتلندی. لنین لیمانلاریٛندا توسعه ائدن "ایشچی تتیللری" سوْنۇندا، ایشچینین یانیٛندا اوْلدۇغۇنۇ سؤیلین کوْممۇنیست ایداره "۲۱ ایمتییازیٛ" ورمک مجبۇریییتینده قالدیٛ. قدانسک آدیٛیلا بیلینن بۇ تتیللر سوْنۇندا، مۆستقیل ایشچی پشلری قۇرما حاققیٛ لده ائدیلدی. حادیثه لرین گدیشیندن حۆرکن روسیهنیٛن تحدیدلری اؤلکده حربی وضیعت ائلانیٛنا سبب اوْلدۇ. ایشچی قییاملاریٛنیٛ تشکیل ائدن همریلیک پشسی لیدرلری حبس اوْلۇندۇ. ۱۹۸۲-جی ایلده آمریکا بیرلشمیش ایالتلری-یٛن تزییقی نتیجسی حربی وضیعت قالدیٛریٛلدیٛ. ۱۹۸۳-جۆ ایلده ینه قدانسکدا لنین لیمانلاریٛندا حؤکۇمت لیحداریٛ گؤستریلر ائدیلدی. ۱ مایدا لهیستان ایشچیلری، ایشچی حؤکۇمتیندن حاققلاریٛنیٛ طلب ائتمک اۆزره "ایشچی بایرامیٛنیٛ" تتیللرله قئید ائتدیلر. عسگری ایداره ایشچیلره بعضی حاققلار وردی. ۱۹۸۵-جی ایلده سچکیلریندن سوْنرا حاکیمیییته کچن ووْیچخ یارۇزلسکی، غربله علاقه لرینی توسعه ائتدیرمیه چالیٛشدیٛ. آرتان ایقتیصادی پروْبلملر ۱۹۸۸-جی ایلده بؤیۆک بیر تتیل دالغاسیٛنا سبب اوْلدۇ. ۱۹۸۹-جی ایلین اییۇنۇندا ائدیلن سچکیلرد، اوْ تاریخه قدر ایقتیداردا اوْلان بیرلشمیش ایشچی پارتییاسیٛ آغیٛر مغلۇبیییته اۇغرادیٛ. همریلیک پشسینین تکلیفی اۆزرینه تادۇش مازوْوتسکی باشچیٛلیٛغیٛندا بیر کوْالیسییا حؤکۇمتی قۇرۇلدۇ. ۱۹۹۰-جیٛ ایلدکی دؤولت باشچیٛلیٛغیٛ سچکیلرینی لخ والنسا قازاندیٛ. اهالی و سوْسیال حیاتلهیستانلیٛلار اسلاولار منشلیدیرلر. اهالینین ان کوهنه قایناغیٛنیٛ ۱۰-جی عصرده «پوْلان» آدیٛ وئریلن اسلاولار قبیللری میدانا گتیریر. تخمیناً اوْلاراق ۳۷٫۸۷۵٫۰۰۰ اهالییه صاحیب بیر اؤلکدیر. اهالینین ۹۸٪ اینی لهیستانلیٛلار میدانا گتیریر. گری قالان کیچیک بیر هیسسسینی ایسه آلمانلار، اوکراینلیٛلار و بلوْرۇسلار تشکیل ائدیر. لهیستانلیٛلاریٛن ۶۵٪ یاخیٛنیٛ گنج اوْلۇب، ۱۵ ایله ۶۰ یاش قرۇپۇ آراسیٛندادیٛر. اهالی سیٛخلیٛغیٛ ۱۲۱ اوْلۇب، ایللیک اهالی آرتیٛمیٛ ۰٬۱٪-دیر. بۇ گۆنکی لهیستان دیلی، اسلاولار قبیللریندن تشکیل ائتمیش پوْلانلرین دیلیندن قایناقلانماقدادیٛر. بۇنا مۆقابیل، پوْمرانییانیٛن شرقینده و لهیستان کارپاتلاریٛنیٛن بعضی بؤلگلرینده دیگر اسلاولار قبیللرینین بیر میقدار فرقلی ایستیقامتلری اوْلان لحجلری ده دانیٛشیٛلماقدادیٛر. لهیستان خالقیٛنیٛن بؤیۆک بیر هیسسسی کاتوْلیکدیر. مسیحیتلاریٛن ائکس-پاپاسیٛ یی ایوْانن پاول، لهیستانلیٛدیٛر. لهیستاندا تحصیل و تحصیل ایمکانلاریٛ اوْلدۇقجا گنیشدیر. خالقیٛن اوْخۇما یازما نیسبتی ۹۸٪-دیر. ووللر کاتوْلیک اینانجیٛنا گؤره حاضیرلانمیٛش تحصیل تدریس پلانیٛسیٛ، کوْممۇنیستلرین ایش باشیٛنا گلمسییله داها پیس بیر وضیعته سالیٛندیٛ. درسلر تامامیله دیندن اۇزاقلاشدیٛریٛلمیٛش و کوْممۇنیست ایدوْلوْگییاسیٛیلا شاگیردلرین بیینلری زهرلنمیه چالیٛشیٛلمیٛشدیٛر. مارخسیست-لنینیست فلسفه ایچینده بوْغۇلمۇش دۆشۆنجه و پرینسیپلر، هر سویییده مجبۇری اؤیردیلمکده ایدی. ۱۹۸۶ دان سوْنرا بۇ مجبۇر ائتمه یاواش یاواش یۇمۇشالمیٛشدیر. مؤوجۇد بیلیمیوردولر ایچینده کراکوْودا ژاگرللوْنیوْن بیلیمیوردوی، لیۇبلین کاتوْلیک بیلیمیوردوی و ورشو بیلیمیوردوی ان اهمیییتلیلریدیر. دیل
مذهبلهیستان اوروپانیٛن ان دیندار اؤلکسیدیر. کاتوْلیک اوْلدۇغۇنۇ سؤیلینلر ۹۰٪، گدری اینسان نیزعملیٛ اوْلاراق کیلیسایه گتدیینی بیان ائدنلر ۸۰٪ چاتماقدادیٛر. دینی اینانجیٛ اوْلانلار آراسیٛندان ۴ قرۇپ سچه بیلریک. بیرینجی قرۇپا آید ۱۵٪ لهیستانلیٛ چوْخ دیندار اوْلۇب، هر گۇن دینی آیینلرینی یئرینه یتیریب، بؤیۆک بیر اینانجلا دۇا ائدنلردیر. ایکینجی قرۇپ- ۳۵–۵۵٪ خالق، بۇ اینسانلار آللاحا اینانیٛر و دۇا ائدیر آمّا هر واخت کیلسنین سسینه قۇلاق آسمیٛر. اۆچۆنجۆ قرۇپ- ۲۰–۲۵٪ آللاحا اینانیٛب، کیلیسایه جوْخ نادیر گدنلردیر. آیریٛجا کیلسنی تنقید ائدیرلر. دؤردۆنجۆ قرۇپ ۲۰–۳۰٪ اینسانلار آللاحا اینانیٛب، دۇا ائتمین و کیلیسایه گتمینلردیر. لهیستان مجلیسی (سیم) باشچیٛ کۆرسۆسۆنۆن آرخاسیٛندا خاچ واردیٛر. کوْنستیتۇسییادا علاقه دار هر هیسسده کاتوْلیکلییه یئر آییٛرلمیٛشدیٛر. بۇ منادا، کاتوْلیسیزم دؤولتین رسمی دینی اوْلاراق قبۇل ائدیلمکددیر ده دییله بیلر. کیلس، دؤولت، سیاست و جمعیت حیاتیٛندا لازیٛم اوْلدۇغۇندا ایستیفاده ائتدیی جیددی بیر نۆفۇزا مالیکدیر. بعضی کاتوْلیک کشیش و قرۇپلار سییاسته آچیٛقجا گیرمکده و بۇ گۆنکی کوْالیسییا ایقتیداریٛنیٛن ان بؤیۆک و ان کیچیک پارتییالاریٛنیٛ دستکلمکددیر.[۵] ۱- کاتولیک کلیساسی ۹۵٪ ۲- ارتودوکس ۲٫۳٪ ۳- پروتستانیزم ۰٫۴٪ لهیستانین اوستانلاریلهیستان ۱۶ استانی وار:
لهیستاننیٛن اساس شهری ورشودیٛر. دیگر اهمیییتلی شهرلری ایسه؛ وروتسلاو، ووچ، گدانسک، پوزنان و راکوف دیٛر. ایقتیصادییات لهیستان ایقتیصادییاتیٛ، ایکینجی دۆنیا مۆحاریبسی و مۆختلیف ایستیلالر اۆزۆندن بؤیۆک سارسیٛنتیٛلار سوْوۇشدۇرمۇشدۇر. داها سوْنرا آمریکا بیرلشمیش ایالتلری و دیگر اؤلکلردن آلیٛنان کؤمکلرله بیر آز دۆزلمیشدیر. کوْممۇنیستلر اؤلکنی له کچرینجه ایقتیصادییاتدا دؤولتلشدیرمه و کوْللکتیفلشتیرمئ باشلادیٛ. کوْممۇنیست اؤلکلر آراسیٛندا قۇرۇلان "قارشیٛلیگلیٛ ایقتیصادی کؤمکلشمه شۇراسیٛ" (جوْمجوْن) ایقتیصادی ایستیقامتی یۆنگۆلشدیرمک. لهیستان بۇنۇن بیر عضوۆ اوْلاراق، تیجارتینی بۇ اؤلکلرله ائدردی. اؤلکده سوْسیالیستلر سچکیلری ایتیرینجه و سوْوتلر بیرلیی داغیٛلیٛنجا باشا کچن حۆکۇمت ایقتیصادی پروْبلملری حلل ائتمک اۆچۆن غربه آچیٛلما سییاستینی تتبیق ائتمکددیر.[۸] لهیستان صنایعسی اوْلدۇقجا مۆختلیفدیر؛ گمی ایستحصالیٛ، تکستیل، کیمیا، مشه محصوللاریٛ، متال صنایعسی، آوتوْموْبیل، تییار، ماشیٛن، سمنت، آلۆمینیۇم و نفت محصوللاریٛ باشلیٛجا صنایعئ آسپکلریدی. سوْن زامانلاردا تاختا-شالبان و کاغیٛز صنایعلری ده اینکیشافا باشلامیٛشدیٛر. مدنچیلیک و مدن صنایعسی اوْلدۇقجا توسعه ائتمیشدیر. بۇنلاریٛن ان اهمییتلیلری کؤمۆر، سینک، گۆلله و میسدیر. لهیستان، قوزئی آلمان و اینگیلتردن سوْنرا اوروپانیٛن ان بؤیۆک کؤمۆر ایستحصالچیٛ اؤلکسیدیر. آیریٛجا سۆلفۆر چیٛخاران اؤلکلر آراسیٛندا قاباقدا گلمکددیر. مانقان، قالای، دۇز، لینییت، نفت، دمیر و طبیعی قاز دیگر اهمییتلی یئرالتیٛ قایناقلاریٛدیٛر. انرژی باخیٛمیٛندان اوْلدۇقجا توسعه ائتمیش بیر اؤلکدیر. سوْوت کؤمییله قۇرۇلمۇش حیدروْلکتریک ستانسییالاریٛ مؤوجۇددۇر. کؤمۆره سؤیکنن دمیر و پوْلاد صنایعسی اهمییتلی بیر گلیر قایناغیٛدیٛر. وروْسلاو، پوْزنان، بیٛدقوش، یۇخاریٛ سیلسیی ان اهمییتلی مخانیکی و ائلکتریک مۆحندیسلیی صنایعئ مرکزلریدیر. گدانسک و شچینده ایسه لیمانلار مؤوجۇددۇر. سوْن زامانلاردا قئیدا، آلۆمینیۇم صنایعسی ماجاریٛستان بوْکسۇ ایدی و یئرلی قئیدا، آلۆمینیۇم و سۆنی گۆبره صنایعلری توسعه ائتمیش وضیعتددیر. آلۆمینیۇم صنایعسی؛ ماجاریٛستان بوْکسۇ ایدینه و یئرلی گحو رنگلی کؤمۆره باغلیٛدیٛر. کینچیلیک محصوللاریٛ باخیٛمیٛندان داها چوْخ کارتوْف، تۆتۆن، کتان، چوْودار، آرپا، بۇغدا و یۇلاف قاباقدا گلیر. حیواندارلیگدا ایسه داها چوْخ مال و قوْیۇن یتیشدیریلر. آیریٛجا بالیگچیٛلیگ دیگر اهمییتلی بیر قایناقدیٛر. ایشلین اهالینین ۳۰٪ آ یاخیٛن بیر هیسسسی کینچیلیک و حیواندارلیگلا مشغۇل اوْلار. لهیستان، پۇل واحیدی اوْلاراق زłوْتی ایستیفاده ائدر. آدام باشیٛنا دۆشن میلّی گلیر ۷۲۰۰ دوْللاریٛن اۆستۆنددیر. لهیستان خاریجی تیجارتینین تخمیناً اۆچده ایکیسی کوهنه جوْمجوْن عضوۆ کوْممۇنیست بلوْک اؤلکلرییله اوْلماقدادیٛر. بۇ اؤلکلردن ان چوْخ تیجارت ائدیلنی روسیهدیٛر. ایدخالاتیٛن ۳۵٪ و ایخراجاتیٛن ۲۶٪ ایٛ بۇ اؤلکلردیر. غربلی اؤلکلر آراسیٛندا ان چوْخ آلمان ایله تیجاری مۆناسیبتلری مؤوجۇددۇر. آیریٛجا اینگیلیس و آمریکا بیرلشمیش ایالتلری، لهیستان ایله تیجاری آندلاشمالاریٛ اوْلان لیبرال اؤلکلردیر. خصوصیله سوْن ایللرده بۇغدا و دیگر کینچیلیک محصوللاریٛندا آمریکا بیرلشمیش ایالتلری ایله اوْلان باغلیٛلیگ آرتمیٛشدیٛر. لهیستاننیٛن ایدخالات محصوللاریٛ; تکستیل خاممالیٛ، دمیر جؤوهری، ماشیٛن و تجحیزات، تاخیٛل محصوللاریٛ و نفتدیر. نفتین هامیسی «دوْستلۇق بوْرۇ ختتی» یوْلۇیلا روسیهدان تأمین ائدیل ؤلکنین نقیللییات شبکسی خصوصیله ایکینجی دۆنیا مۆحاریبسی سناسیٛندا ایشلمز حالا گتیریلمیشدیر. بۇ گۆن ایسه نیزعملیٛ یوْللارا مالیکدیر. دمیریوْللاریٛنیٛن جمی اۇزۇنلۇغۇ تخمیناً ۲۵٫۸۴۸ کیلومتردیر. بۇنۇن ۳۲۰۰ کیلومتره یاخیٛن بیر هیسسسی ائلکتریکلیدیر. چای و کاناللار نقلیاتا اۇیغۇندۇر. اوْدرا چاییٛ اۆزرینده تیجاری چاتدیٛرما ائدیلمکددیر. اؤلکنین تیجارت یۆکۆنۆن آغیٛرلیٛغیٛ دمیریوْللاریٛ اۆزریندن اوْلدۇغۇ اۆچۆن ۳۶۳٫۱۱۶ کیلومتره چاتان قۇرۇیوْللاریٛ نیسبتن داها آز توسعه ائتمیشدیر. معاصیر بیر هاوا یوْلۇ سیستمینه مالیکدیر. آیریٛجا دنیز نقلیاتیٛ دا یاخشیٛ وضیعتددیر. باشلیٛجا لیمانلاریٛ قدانسک، قدیٛنیا و شچیندیر. گؤرونتولرنوتلار
قایناقلار
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg)
_-_POL_-_UNOCHA.svg)
.jpg)
_by_Klugschnacker_in_Wikipedia.jpg)
.jpg)
