|
سیمون بولیوار
بولیوار وارلی، آریستوکرات عائیله‌سی اوْلان کریوللو عائیله‌سینده آنادان اوْلموشدور. بۆتون یۇخاری طبقه عائیله‌لرینین اؤولادلاری کیمی ۱۶ یاشیندا تحصیل آلماق اۆچون خاریجه گؤندریلمیشدیر. ایلک اؤنجه ایسپانیایا گلمیش و سوْنرا بۇرادان فرانسه یه کئچمیشدیر. اوروپادا اوْلارکن معاریفلنمه دؤورونون ایدّعالاریندان تاثیرلنمیش و بۇ ایدّعالار اوْندا جنوبی آمریکاداکی ایسپانیا حاکیمیتینه سوْن قویماق ایسته‌یینین یارانماسینا سبب اوْلموشدور. ایسپانیانین یاریم‌دا ساواشی ایله مشغول اوْلماسینا گؤره ، بولیوار ۱۸۰۸-جی ایلده اؤزگورلوک اۇغروندا مۆباریزه‌یه باشلادی. ۱۸۱۹-جو ایلین ۷ آگوستوندا باش وئرمیش بویاکا دؤیوشونده اَلده ائدیلن غلبه ایله یئنی قرانادانین مۆستقیللیگینه دۇغرو داها بیر آددیم آتیلدی. سوْنراکی ۳ ایل عرضینده بولیوار ملی کوْنقره‌سی فوْرمالاشدیردی. گؤزلنیلمدن حرکاتا مانع اوْلماق اۆچون گلن بؤیوک ایسپان‌لار سفری کیمی مۆختلیف اَنگللره باخمایاراق، اینقیلابچیلار غالیب گلدیلر. ۱۸۲۱-جی ایلده باش وئرمیش کارابوبو دؤیوشونده اینقیلابچیلارین غلبه قازانمالاری ایله ونزوئلا دئمک اوْلار کی، مۆستقیل اؤلکه اوْلدو. ایسپانیا اۆزرینده‌کی بۇ غلبه‌نین آردیندان بولیوار لاتین آمریکانین مۆستقیل میللتلرینین ایلک بیرلیگی اوْلان بؤیوک کولومبیا جومهوریتینین (ایسپانجا: Gran Colombia) اساسینی قوْیدو. اوْ، بۇ قۇرومون ۱۸۱۹-جو ایلدن ۱۸۳۹-جو ایله قدر باشکانی اوْلموشدور. سوْنراکی ساواش عملیّاتلارلا بولیوار اکوادورداکی، پروداکی و بولیویداکی ایسپانیا حاکیملرینی مغلوب ائتدی. اوْ، بؤیوک کولومبیا جومهوریتینین (ایندیکی ونزوئلا، کولومبیا، پاناما و اکوادور)، پرونون و بولیوینین باشکانی ایدی. لاکین قیسا مدت سوْنرا بولیوار سرکرده‌سی اوْلان انتونیو خوزه فرانسیسکو دسوکره نی بولیوی باشکانی تعیین ائتدی. بولیوار تکجه ایسپانیا و مقدس ایتتیفاقین دئییل، بیرده گئتدیکجه گۆجلنن آمریکا بیرلشمیش ایالتلری-ین دا گلجکده اوْلا بیلجک هۆجوملارینی دف ائده بیلجک و بۆتون ایسپانیا آمریکا قاره‌سینی بیرلشدیرن گۆجلو دؤولت قورماق ایستییردی. اؤز قۆدرتینین پیک نقطه‌سینده بولیوار آرژانتیندان کارائیپ دنیزینه قدر اۇزانان چوْخ بؤیوک بیر بؤلگه‌نی ایداره ائدیردی.
حیاتینین ائرکن دؤورواوشاقلیغیسیمون بولیوار ونزوئلانین کاراکاس شهرینده ۲۴ جۇلای ۱۷۸۳-جو ایلده آنادان اوْلموشدور.
بیرده باخقایناقلار
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
