اوتریش
اوْتریش (آلمانجا: Österreich) و یا رسمی آدی ایله اوْتریش جۇمهۇریَّتی (آلمانجا: Republik Österreich) — مرکزی اوروپادا بیر دؤولتدیر. دؤولتین آدی قدیم آلمان دیلیندن ترجومهده Ostarrichi «شرقی اؤلکه» دئمکدیر. شومالدان چکه (۳۶۲ کم سرحد اوزونلوغو)، شرقدن ایسلوواکی (۹۱ کم) و ماجاریستان (۳۶۶ کم)، جنوبدان ایسلوونی (۳۳۰ کم) و ایتالیا (۴۳۰ کم)، غربدن سوئیس (۱۶۴ کم)، لیختن ایشتاین (۳۵ کم) و آلمان (۷۸۴ کم) ایله همسرحددیر. باشکندی وین شهریدیر. اؤلکه ۹ فدرال توْرپاقدان و یا ویلایتدن (آشاغی اوتریش، بورقنلاند، فورارلبرق، کارینتیا، شتیریا، تیرول، یوخاری اوتریش، ویئن و زالتسبورق) عیبارتدیر.[۷] اراضیاوتریش غربده کونستانس گؤلوندن شرقده نوسیدل گؤلونه قدر اۇزانیر. ان شرق نقطهسیندن ان غرب نقطهسینین اۇزاقلیغی ۵۷۰ کیلومتر، ان شیمال نقطهسیندن ان جنوب نقطهسینین اۇزاقلیغی تخمیناً ۳۰۰ کیلومتردیر. شرق آلپلار اۆزرینده قۇرولموش اوْلان اؤلکهنین آشاغی یۇخاری دؤردده اۆچو داغلیق اراضیدیر. شیمالدا اؤلکهنی غربدن شرقه قد ائدن تونا چایینین اؤلکهدهکی اۇزونلوغو ۳۵۰ کیلومتردیر. بۇ قیسیملر ان آلچاق یئرلردیر. آلپلار اوتریشدا اؤلکهنی غربدن شرقه دۇغرو اۆچ سیرا حالیندا اؤرتموشلر. اؤلکهنین ان یۆکسک داغی ۳۷۹۸ م ایله "گروسس گلوجکنر"دیر. گؤللر باخیمیندان چوْخ زنگین اوْلماسینا باخمایاراق بۇ گؤللر چوْخ کیچیکدیر. ان بؤیوک گؤلو نوسیدل گؤلودور کی، ساحه ۳۲۰ km² دیر. بۇنون بیر قیسیمی ده ماجاریستانا عاییددیر. ایقلیماوتریشین بؤیوک حیصّه سی، یئر و اوقیانوس ائتکیلری گؤسترن، اوْرتا-آوروپا کچیش ایقلیمینین ائتکیسی آلتیندادیر. سیخ یاغمور و غرب کولیی ایقلیمی ائتکی ائدن اهمیتلی فاکتورلاردیر. آلپ بؤلگهسینین اؤزونه عایید بیر ایقلیم اؤزللیکی واردیر. بۇ بؤلگهده یازلار سرین، قیشلار بوْل قار یاغمورلودور. بۇرادا ایللیک یاغمور ۳۰۰۰ مم سوییهسینه چاتیر. اؤلکهنین شیمال و غربینی ائتکیسی آلتینا آلان اوقیانوس ائتکیسی سببیله بۇ بؤلگهلرده یاغمورلار داها آشاغی (ایللیک ۲۰۰۰ مم) و ایل ایچینده ایستیلیک فرقلیلشمهلری داها ایستابیلدیر. قیشلار بۇ بؤلگهلرده نیسبی اوْلاراق یۇمشاق و یازلار دا ایستی کئچیر. سالزبورگدا اوْرتالاما ایستیلیک ژانویه آییندا -۲ °سی جۇلایدا ۱۸ °سی'دیر. اؤلکهنین شرقینده یئر ایقلیم سوورندیر. بۇ بؤلگهده قیشلار چوْخ سرت و یاغیشلی کچر. یاغمورلار عومومیتله قارلی شکلینده اوْلوب، آلچاق یئرلرده یاغیش حالیندا اوْلار. هاوا ایستیلییی قیشدا عومومیتله ۰ °سی'این آلتیندا اوْلور. بۇ زاماندا دا دایمی هاوا آچیق و آیدین اوْلدوغوندان قیش ایدمانلارینا الوریشلیدیر. اوْرتالاما ایستیلیک ژانویه آییندا -۴ °سی، جۇلای آییندا ۱۸ °سی'دیر. بۇ بؤلگهده ایللیک یاغمور نیسبتی ۶۰۰ مم اطرافیندادیر. تونا چایی قیش آیلاریندا دوندوغوندان، نقلیاتین آخساماماسی اۆچون بۇز قیرما ایشلری داواملی ادیلر. یۆکسکلرده فیرتینالار بعضاً چوْخ شدتلی اوْلار. قۇرو ایقلیمی اؤزللیکیندن اؤتری یاز آیلاری ایستی کئچیر. ایستیلیک اوْرتالاماسی ۲۰ °سی'این اۆزریندهدیر. بۇ فصلده آز میقداردا دا اوْلسا یاغمور یاغیر. اوتریش اوستانلری
گؤرونتولر
قایناقلار
|