Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

John Moses

For den norskamerikanske politikeren: John Moses (politiker)
John Moses
Født16. apr. 1781[1]Rediger på Wikidata
Død29. jan. 1849[1]Rediger på Wikidata (67 år)
BeskjeftigelsePolitiker Rediger på Wikidata
Embete
  • Eidsvollsmann (Christiansund, 1814–1814)
  • parlamentsmedlem i Frankrike Rediger på Wikidata
NasjonalitetNorge

John Moses (den yngre) (født 16. april 1781 i Kristiansund, død 29. januar 1849 Limehouse i London) var skipsreder og medlem av RiksforsamlingenEidsvoll 17. mai 1814. Han representerte Christiansund, og knyttet seg til unionspartiet.

John Moses var 33 år gammel i 1814, og han kom fra en kjøpmannsfamilie av britisk herkomst, som hadde slått seg ned i Kristiansund fra 1740-årene for å drive eksport av fisk. Som 20-åring i 1802 startet han eget firma framfor å begynne i farens. Da han ble valgt til riksforsamlingen, var han Kristiansunds fremste forretningsmann med hånd om en tredjedel av byens handelsflåte.[2] Etter riksforsamlingen forlot han Norge til fordel for Storbritannia og Frankrike, der han forsøkte å berge forretningene. Under lavkonjunkturen etter Napoleonskrigene gikk han i 1818 konkurs. I politikken deltok han aldri mer aktivt. 1846 drev han et skipsutstyrs- og agenturfirma i Limehouse øst for London, og der døde han noen år senere.

Moses ble trolig valgt til Eidsvoll på grunn av sin dyktighet som handelsmann, reder og klippfiskeksportør med gode forbindelser til utlandet, særlig England. I forsamlingen var han relativt anonym. Han fremmet et forslag om at statsoverhodet skulle ha tittel av regent, ikke konge, i frykt for sterk kongemakt.

Faren var Isaach Moses (død 1807) og John var fra Isaachs første ekteskap. Moses kan ha vært av jødisk herkomst uten at det foreligger sikre opplysninger, kanskje kom familiene av de såkalte portugiserjødene (Borøchstein siterer Oskar Mendelsohn).[2] Det er ukjent om Moses på Eidsvoll gikk mot jødeparagrafen, ifølge historiker Kristoffer H. Endresen. Av 110 som deltok i avstemningen stemte 94 for, Moses kan godt ha vært i flertallet.[3]

Hans hus i Kristiansund - Clausengården - ble totalt ødelagt under bombingen av byen i 1940.

Referanser

  1. ^ a b Stortinget og statsraadet: 1814–1914. B. 1 D. 2 : Biografier L-Ø : samt tillæg, side(r) 605[Hentet fra Wikidata]
  2. ^ a b Borøchstein, Ove: J - historien om Kristiansundsjødene. Ibs forlag, 2000.
  3. ^ Stavanger aftenblad, 26. april 2014, s.34.

Litteratur

  • Christ Allan Sylthe: John Moses og Clausengården i Kristiansund, i Jørn Holme (red.): De kom fra alle kanter - Eidsvollsmennene og deres hus, Cappelen Damm 2014, ISBN 978-82-02-44564-5
  • Anders Bjønnes m.fl. (redaktører): Eidsvollsmennene – Hvem var de?, Norsk Slektshistorisk Forening, Oslo 2014, med eidsvollsmannens biografi, slekt, underskrift, bilde og beskrivelse av hans segl på Grunnloven 17. mai 1814

Eksterne lenker

Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9