พรรคมหาชน

พรรคมหาชน
ผู้ก่อตั้ง	วัฒนา อัศวเหม
หัวหน้า	อภิรัต ศิรินาวิน
เลขาธิการ	สุปกิจ คชเสนี[1]
โฆษก	โสมทัต ณ ตะกั่วทุ่ง
ประธานยุทธศาสตร์	พาลินี งามพริ้ง
คำขวัญ	พรรคราษฎร เพื่อราษฎร (พรรคราษฎร) พร้อมชน...เพื่อความเท่าเทียม (พรรคมหาชน)
ก่อตั้ง	10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2541 เปลื่ยนชื่อ 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2547
ถูกยุบ	23 มกราคม พ.ศ. 2563 (21 ปี)[2]
แยกจาก	พรรคประชากรไทย (พรรคราษฎร) พรรคประชาธิปัตย์ (พรรคมหาชน)
ที่ทำการ	210/7 ถนนสุโขทัย แขวงสวนจิตรลดา เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร[3]
สมาชิกภาพ	1,182,238 คน
สี	สีแดง
เว็บไซต์
http://www.mahachon.or.th
การเมืองไทย รายชื่อพรรคการเมือง การเลือกตั้ง

พรรคมหาชน (อังกฤษ: Mahachon Party ตัวย่อ: MCP. พมช.) เป็นพรรคการเมืองไทยที่จดทะเบียนเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2541 โดยใช้ชื่อว่า "พรรคราษฎร"^[4] และได้เปลี่ยนมาใช้ชื่อพรรคมหาชน เมื่อวันที่ 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2547^[5] เป็นพรรคการเมืองที่มีจำนวนสมาชิกมากเป็นลำดับที่ 2 รองจากพรรคประชาธิปัตย์ มีจำนวนสมาชิกกว่า 1.18 ล้านคน^[3]

พรรคราษฎร จัดตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2541 โดยมีคำขวัญว่า "พรรคราษฎร เพื่อราษฎร" มีสมชาย หิรัญพฤกษ์ เป็นหัวหน้าพรรค ต่อมาในปี พ.ศ. 2542 ได้มีการเปลี่ยนแปลงหัวหน้าพรรคเป็น พลอากาศเอก สมบุญ ระหงษ์ มีเลขาธิการพรรค คือ มั่น พัธโนทัย^[6] และหัวหน้าพรรคคนต่อมา คือ นายวัฒนา อัศวเหม แกนนำกลุ่มปากน้ำ

พรรคมหาชน ได้มีการเปลี่ยนชื่อจากเดิม ในปี พ.ศ. 2547 มีพลตรี สนั่น ขจรประศาสน์ เป็นแกนนำ โดยนโยบายพรรคมหาชนในระยะแรก ร่างโดย ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ อดีตรองหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ ซึ่งลาออกจากพรรค มาพร้อมกับพลตรีสนั่น นำเสนอนโยบายว่าเป็นพรรคทางเลือกที่สาม นอกเหนือจาก พรรคไทยรักไทย และ พรรคประชาธิปัตย์ อย่างไรก็ตามมีเสียงวิพากษ์วิจารณ์โจมตีว่า พรรคตั้งขึ้นมาเพื่อแย่งชิงฐานเสียงของ พรรคไทยรักไทย ในภาคเหนือและภาคอีสาน และจะร่วมมือจัดตั้งรัฐบาลกับ พรรคประชาธิปัตย์ ในภายหลัง^[7]

เมื่อแรกก่อตั้งพรรค พลตรีสนั่น ได้เชิญ ดร.ศุภชัย พานิชภักดิ์ อดีตรองหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ ที่ขณะนั้นดำรงตำแหน่ง ผู้อำนวยการองค์การการค้าโลก และกำลังจะหมดวาระ ให้มาดำรงตำแหน่งหัวหน้าพรรคมหาชน แต่ ดร.ศุภชัยปฏิเสธ และต่อมาพิจารณารับตำแหน่งอื่นในสหประชาชาติต่อ พลตรีสนั่นจึงสนับสนุนให้ ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ เป็นหัวหน้าพรรคแทน

ภายหลังการยุบสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2549 พรรคมหาชนร่วมกับ พรรคประชาธิปัตย์ และพรรคชาติไทย ทำหนังสือถึงพรรคไทยรักไทย ขอให้ลงนามในสัตยาบันร่วมกันว่าจะจัดให้มีการแก้ไขรัฐธรรมนูญ หลังการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2549 แต่ไม่ได้รับการตอบสนอง พรรคจึงมีมติไม่ส่งผู้สมัคร

วันที่ 29 ตุลาคม พ.ศ. 2550 พลตรีสนั่น พร้อมด้วยนายศิริวัฒน์ ขจรประศาสน์ บุตรชาย และสมาชิกพรรคมหาชน เดินทางไปสมัครเป็นสมาชิกพรรคชาติไทย โดยให้เหตุผลว่ากฎหมายพรรคการเมืองปัจจุบันไม่เอื้อต่อการดำเนินงานของพรรคการเมืองขนาดเล็ก ถือเป็นการสิ้นสุดการดำเนินงานของพรรคมหาชนไปโดยบริยาย ^[8]

ลำดับ	รูปภาพ	ชื่อ	เริ่มดำรงตำแหน่ง	สิ้นสุดวาระ
พรรคราษฎร
1		สมชาย หิรัญพฤกษ์	10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2541	29 เมษายน พ.ศ. 2542
2		พลอากาศเอก สมบุญ ระหงษ์	29 เมษายน พ.ศ. 2542	19 มิถุนายน พ.ศ. 2544
3		วัฒนา อัศวเหม	19 มิถุนายน พ.ศ. 2544	9 กรกฎาคม พ.ศ. 2547
พรรคมหาชน
1		เอนก เหล่าธรรมทัศน์	19 กรกฎาคม พ.ศ. 2547	24 ตุลาคม พ.ศ. 2549
2		สนั่น ขจรประศาสน์	24 ตุลาคม พ.ศ. 2549	24 ตุลาคม พ.ศ. 2550
3		อรรณพ เกรียงศักดิ์พิชิต	24 ตุลาคม พ.ศ. 2550	20 มกราคม พ.ศ. 2551
4		สมิตา สรสุชาติ	20 มกราคม พ.ศ. 2551	31 มีนาคม พ.ศ. 2552
5		อภิรัต ศิรินาวิน	26 มิถุนายน พ.ศ. 2552	23 มกราคม พ.ศ. 2563

ในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2544 พรรคราษฎรมีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่ได้รับเลือกตั้งเพียง 2 คน คือ เรวดี รัศมิทัต จากจังหวัดสมุทรปราการ กับ ชัยวัฒน์ กุลศักดิ์วิมล จากจังหวัดนครพนม และได้รับเลือกตั้งเพิ่มเติมอีกในการเลือกตั้งใหม่ วันที่ 18 สิงหาคม พ.ศ. 2544 คือ วิทยา บันทุปา จากจังหวัดอุบลราชธานี แต่ต่อมาถูก กกต.ตัดสินให้เลือกตั้งใหม่ และไม่ได้รับเลือกตั้งอีก

ในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2548 เอนก เหล่าธรรมทัศน์ ส่งผู้สมัครรับเลือกตั้ง โดยนำเสนอนโยบายที่ใช้ชื่อ "สองนคราประชาธิปไตย" และประกาศตัวพร้อมจะเป็นนายกรัฐมนตรี แต่พรรคได้รับเลือกเพียง 2 ที่นั่ง แม้กระทั่งในเขตจังหวัดพิจิตร นายศิริวัฒน์ ขจรประศาสน์ บุตรชายพลตรีสนั่น ก็ยังไม่ได้รับเลือก ในการเลือกตั้งครั้งนี้พรรคได้คะแนนเสียงระบบบัญชีรายชื่อไม่ถึง 5% ทำให้ทั้งนายเอนก และพลตรีสนั่น ไม่ได้เป็น ส.ส. ภายหลังการเลือกตั้ง ดร.เอนก ในฐานะหัวหน้าพรรคมีปัญหากับกรรมการบริหารพรรคคนอื่นๆ จึงประกาศลาออกจากตำแหน่งหัวหน้าพรรค และกรรมการบริหารพรรคมหาชนมีมติให้ พลตรีสนั่น รับตำแหน่งหัวหน้าพรรคต่อ

การที่พรรคมี ส.ส. เพียงสองคน โดยที่หัวหน้าพรรค และประธานที่ปรึกษาพรรคเป็น ส.ส.สอบตก ทำให้ ส.ส.ของพรรคคือ นายตุ่น จินตะเวช จากจังหวัดอุบลราชธานี และนางทัศนียา รัตนเศรษฐ จากจังหวัดนครราชสีมา ดำเนินการทางการเมืองเป็นอิสระ และหันไปสนันสนุนพรรคไทยรักไทย โดยที่ทางหัวหน้าพรรคก็ไม่สามารถดำเนินการใดๆ ได้ เพราะในระเบียบระบุว่าการประชุมพรรคเพื่อขับสมาชิกพรรค (คือนายตุ่น และนางทัศนียา) ต้องมี ส.ส.ของพรรคร่วมอยู่ด้วย

ต่อมามีการเลือกตั้งซ่อมในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2548 พื้นที่เขต 3 จังหวัดพิจิตร นายศิริวัฒน์ ขจรประศาสน์ ผู้สมัครหมายเลข 1 ของพรรคมหาชน บุตรชาย พล.ต.สนั่น มีคะแนนนำห่างนายนาวิน บุญเสรฐ จากพรรคไทยรักไทย กว่า 17,000 คะแนน^[9] ได้รับเลือกตั้งเป็น ส.ส. คนที่ 3 ของพรรคมหาชน^[10]

ในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2554 แม้พรรคมหาชนจะไม่ได้เป็นพรรคการเมืองที่เป็นที่จับตามองเหมือนเช่นในอดีต แต่ก็มีสมาชิกพรรคได้รับเลือกตั้งจำนวนหนึ่งคน คือ นายอภิรัต ศิรินาวิน หัวหน้าพรรค และเป็นผู้สมัครในระบบบัญชีรายชื่อหมายเลขหนึ่ง โดยได้รับคะแนนไปทั้งหมด 161,251 คะแนน^[11]

ในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2562 พรรคมหาชนส่งผู้สมัครลงการเลือกตั้งครั้งนี้ และได้มีการเสนอชื่อผู้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีของพรรค คือ พาลินี งามพริ้ง พร้อมกับชูประเด็นความหลากหลายทางเพศ^[12] แต่ไม่ได้รับเลือกตั้ง

การเลือกตั้ง	จำนวนที่นั่ง	ที่นั่งเปลี่ยน	ผลการเลือกตั้ง	ผู้นำเลือกตั้ง
พรรคราษฎร
2544	2 / 500	2	ฝ่ายค้าน	พลอากาศเอก สมบุญ ระหงษ์
พรรคมหาชน
2548	2 / 500	0	ฝ่ายค้าน	เอนก เหล่าธรรมทัศน์
2549	คว่ำบาตรการเลือกตั้ง - การเลือกตั้งเป็นโมฆะ (ไม่มีการส่งผู้สมัครรับเลือกตั้ง)
2550	0 / 480	2	ไม่ได้รับเลือกตั้ง	อภิรัต ศิรินาวิน
2554	1 / 500	1	ร่วมรัฐบาล
2557	การเลือกตั้งเป็นโมฆะ
2562	0 / 500	1	ไม่ได้รับเลือกตั้ง

พรรคมหาชนสิ้นสภาพความเป็นพรรคการเมืองเมื่อวันพฤหัสบดีที่ 23 มกราคม พ.ศ. 2563 อันเนื่องมาจากการประชุมคณะกรรมการบริหารพรรคเมื่อวันที่ 9 กันยายน พ.ศ. 2562 ที่ประชุมมีมติให้เลิกพรรคมหาชน^[13]

• http://www.komchadluek.net/news/2004/08-08/p1--51044.html เก็บถาวร 2007-12-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน