Břeclav (prononcu ˈbr̝ɛtslaf; germaneLundenburg) estas urbo en Ĉeĥio (Sudmoravia regiono), situanta 52 km sudoriente de Brno, sur maldekstra bordo de la rivero Dyje, proksime al ŝtatlimoj kun Aŭstrio kaj Slovakio. Ĝi havas areon 77.11 km² kaj en 2024 tie vivis 24 863 loĝantoj. Grava fervoja nodo, "Pordego al la "Areo Lednice-Valtice" kaj centro de la folklora regiono Podluží.
La vilaĝon kaj akvan burgon fondis Břetislav la 1-a post la jaro 1041 en nove destinita limo al Aŭstrio, sur rando de marĉeja arbaro kaj en strategie grava transiro trans rivero Dyje. La burgo havis ankaŭ administran funkcion. Post oftaj ŝanĝoj de posedantoj Břeclav venis en la manojn de Lichtenštejn-anoj. En la jaro 1534 akiris sinjorejon Žerotín-anoj, kiuj komencis en la jaro 1570 alikonstrui la burgon en renesancan kastelon kun arkada toskana kolonado. Post la tridekjara milito Lichtenštejn-anoj revenis (ĝis la jaro 1945), sed tiuj dediĉis pli grandan zorgon al sidejoj en Valtice kaj en Lednice. Pli signifa reguligo de la břeclava kastelo okazis nur komence de la 19-a jarcento.
Impulso de ekonomia prospero kaj preskaŭ troa evoluo estis en la 40-aj jaroj de la 19-a jarcento ekkonstruo de fervojo Vieno – Krakovo kaj Břeclav – Brno – Prago, plenigita pli malfrue per fervojo ĝis Bratislavo. Pro tio Břeclav fariĝis unuavica trafiknodo, kiu kontribuis al industriigo de la urbo. En la 2-a duono de la 19-a jarcento Břeclav fariĝis urbo.
Sude de la urbo situas grava arkeologia loko Pohansko. Břeclav estas elirloko al areo en Valtice kaj Lednice, ĝi estas centro de etnografia regiono nomata Podluží (folkloraj tradicioj, popolkutimoj, muziko).
Loĝantaro
Evoluo de nombro de loĝantoj
La datoj devenas el datumbazo de Vikidatumoj
Jaro
Loĝantoj
1869
6 683
1880
5 681
1890
12 014
1900
13 794
1910
8 517
1921
18 163
Jaro
Loĝantoj
1930
13 689
1950
11 010
1961
11 832
1970
18 870
1980
23 978
1991
26 206
Jaro
Loĝantoj
2001
24 737
2014
24 956
2016
24 941
2017
24 881
2018
24 797
2019
24 704
Jaro
Loĝantoj
2020
24 743
2021
24 318
2022
23 943
2023
24 544
2024
24 863
Memorindaĵoj de la urbo kaj de ĝia ĉirkaŭaĵo
renesanca kastelo konstruita ĉirkaŭ mezo de la 16-a jarcento surloke de la origina premislida burgo. Grava konstruelemento de la kastelo estas arkado sur toskanaj kolonoj en la 1-a etaĝo. En la unua duono de la 19-a jarcentoromantisma rekonstruo je artefarita ruino. En la ĉirkaŭaĵo estas kastela parko libere ligiĝanta al arbara komplekso nomata "Kančí obora" (Apra ĉasarbaro)
Kančí obora -(Apra ĉasarbaro) - malnova ĉerivera arbaro kun restaĵoj de la malnovaj branĉoj de la rivero Dyje, konservitaj herbejaj enklavoj kaj eta lageto Bruksa
paroĥa preĝejo de Sankta Venceslao sur la ĉefplaco de Tomáš Garrigue Masaryk el duono de la 18-a jarcento estis detruita dum bombardado en novembro 1944; en 1995 ĝialoke estis finkostruita moderna konstruaĵo laŭ projekto de Ludvík Kolek
domo de Liĥtenŝtejnidoj - nuntempe sidejo de la urba turisma informcentro kaj muzeo pri historio de la nobela familio Liĥtenŝtejnidoj, posedinta la urbon kaj la ĉirkaŭaĵon, kaj pri miniaturaj modeloj de konstruaĵoj en Areo de Lednice-Valtice
sinagogo - hala libere staranta konstruaĵo el 1868, je dudek jaroj pli poste adaptita supozeble de Max Fleischer (1841-1905) en novromanika stilo kun maŭraj elementoj en la interno; konstruita surloke de pli malnova konstruaĵo el la 17-a jarcento; publike alirebla, ĝi prezentas daŭran ekspozicion pri judoj en Břeclav kaj portempajn figurartajn ekspoziciojn
kapelo de Sanktaj Cirilo kaj Metodo en parko antaŭ la trajnstacidomo, novgotikaj konstruaĵoj el la jaroj 1853-1856; antaŭ finkonstruo de la nova preĝejo de sankta Venceslao servis kie provizoraĵo por la loka katolika paroĥo
kapelo de Reviviĝo de la Sinjoro el 1875 en areo de la eksa tombejo en la strato Sovadinova
konstruaĵo de Komerce mezlernejo el 1926, projektito de Jaroslav Rösslere en stilo de funkciismo
malfruromantisma konstruaĵo de la konstruoficejo de Liĥtenŝtejnidoj en Poštorná el brikoj ne kovritaj per gipso kaj glazurita ceramiko
aro de konstruaĵoj en centro de Poštorná - biblioteko, sancentro, paroĥejo kun secesiaj motivoj, lernejo, konstruaĵo de trajnstacidomo kaj precipe
paroĥa preĝejo de Vizito de Virgulino Maria - dominanta konstruaĵo kun centra dispozicio kaj ringo da flankaj kapeloj kaj poligona presbiterejo; kopula volbo kulminas per lanternno kaj ĉirkaŭirejo; verko de Karel Weinbrenner el la jaroj 1895-1898
ceremonia salono de la juda tombejo kun dometo de entombigisto el 1892; la tombejo mem estas malpli novas, la plej aĝaj tomboŝotonoj debebas el la 18-a jarcento; dominanta konstruaĵo estas novrenesanca kripto de la familio Kuffner el 1899; detruadon de la tombejo precipe el la 1980-aj jaroj transvivis proksimume kvinono de la originaj tomboŝotonoj
malgranda kapelo de Sankta Roĥo (antaŭ gimnazio) el 1892 kun kvadrata dispozicio, konstruita memore al epidemio de ĥolero
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
