Mingechaur
Mingechaur (Mingəçevir) — Ozarbayjon Respublikasidagi shahar (1948-yildan). Kura daryosining har ikkala sohilida. Temir yoʻl stansiyasi. Aholisi 100 ming kishiga yaqin (1990-yillar oʻrtalari). 1945-yilda Mingachevir GES qurila boshlashi munosabati bilan vujudga kelgan. Yoʻl mashinalari, mashina tuzatish, kabel, shisha tola, texnik rezina buyumlari, „Elektroizolit“, temir-beton buyumlar, yirik panelli uysozlik, yogʻochsozlik zavodlari, toʻqimachilik, goʻsht kombinatlari bor. Tarix-oʻlkashunoslik muzeyi, teatr mavjud. Mingechaurda Zakavkazyeda eng yirik, miloddan avvalgi 3ming yillikdan milodiy 17-asrgacha boʻlgan davrga mansub arxeologik majmua topilgan[1] Iqtisodiyoti2008-yildan boshlab shaharda Mingechaur baliqchilik xoʻjaligi faoliyat koʻrsatib, u yerda uch turdagi baliqlar, jumladan, zogʻora, kumush zogʻora va osyotir baliqlari yetishtiriladi[2]. Suv ombori va GESAsosiy maqola: Mingachevir suv ombori
Mingachevir toʻgʻoni va Mingachevir GESni tashkil qiluvchi Mingachevir suv ombori qurilishi 1953-yilda tugallangan. Umumiy quvvati 15,6 kub kilometr suv boʻlgan gidroelektr stansiyaning tuproqli toʻgʻoni Yevropadagi eng baland suv toʻgʻonlaridan biri boʻlib, yomgʻir yogʻdirish usuli orqali qurilgan[3]. Suv ombori tumandan 3 km shimoli-gʻarbda joylashgan. Suv omborining uzunligi 70 km, eni 3 km dan 18 km gacha, eng chuqur joyi 75 m ga yaqin, umumiy maydoni 605 km2[4]. Suv ombori Kura daryosidan tashqari uzunligi 172 km boʻlgan Yuqori Qorabogʻ va 123 km uzunlikdagi Yuqori Shirvon kanalini oʻz ichiga oladi. Bu kanallar Mil, Mugon va Shirvon dashtlarida 10 ming kvadrat kilometr maydonni sugʻorishda foydalaniladi. Varvara suv ombori va Varvara GES Mingachevir suv omboridan 20 km sharqda Kura daryosida joylashgan. Varvara GES energiya bloklari hajmi 16 MVtni tashkil qiladi. Aholisi
Etnik guruhlar2009-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, shaharning umumiy aholisi 96,304 kishi, shu jumladan 95,7 ming ozarbayjon, 413 nafar rus, 52 nafar lezginlar va boshqalarni tashkil qiladi[6].
Dini
MadaniyatiDavudova nomidagi Mingachaur davlat teatri 1969-yilda folklor teatri negizida tashkil etilgan[7]. Har bir klubning oʻz ansambli bor. Shuningdek, klublarda qoʻshiq va musiqa toʻgaraklari, komputer, tikuvchilik, stol oʻyinlari va sanʼat boʻyicha oʻquv kurslari mavjud. Shaharda 8 ta klub binosi, jumladan, shahid Azar Niftaliyev, Samad Vurgun, Nariman Narimanov va boshqa klublar mavjud[manba kerak]. MuzeylariMingachaur tarix muzeyi 1968-yil yanvarda tashkil etilgan. Muzeyning ikkita filiali bor — Shahidlar xotirasi va Mustaqillik muzeyi. Muzeyda 14 461 ta eksponat mavjud. Shaharda shuningdek, Mingachaur galereyasi joylashgan boʻlib, unda ozarbayjon va rus rassomlarining 310 ta sanʼat asari, jumladan, Mixail Vrubel va Ilya Repin asarlari mavjud. Musiqa va OAVlariShaharda 3 ta musiqa maktabi — Hojibayov maktabi, Bulbul maktabi va shahid Qosimov maktabi faoliyat yuritmoqda. Ushbu maktablarda oʻqish 7 yil davom etadi. Maktablarda jami 1500 nafar oʻquvchi tahsil oladi, 350 nafar professional oʻqituvchilar ularga taʼlim beradi. Maktablarda tor, kamoncha, nagara, soz kabi milliy cholgʻu asboblari, fortepiano, skripka, vokal boʻyicha turli kurslar mavjud. Mingachevir TV mintaqaviy kanali shtab-kvartirasi shaharda joylashgan[8]. BogʻlariShaharda koʻplab bogʻlar, xususan Sohil bogʻi va Doʻstlik bogʻi bor[9]. SportiShaharda Ozarbayjon futbolining yuqori ligasi — Ozarbayjon Birinchi divizionida raqobatlashadigan bitta professional futbol jamoasi — „Energetik“ bor. Shaharda shuningdek, 2010-yilda yangilangan va ochilgan yuqori zamonaviy Koʻra sport va eshkak eshish markazi mavjud[10][11]. Bu majmua 2015-yilgi Yevropa oʻyinlarida kanoeda sprint boʻyicha musobaqalar oʻtkazilgan[12]. Manbalar
|