|
Moldovancı Ali Paşa
Moldovancı Ali Paşa (ö. 1773, Tekirdağ) III. Mustafa saltanatında 12 Ağustos 1769 - 12 Aralık 1769 tarihleri arasında dört ay bir gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı. HayatıKastamonu'unun Daday ilçesinin "Sorkun" köyünde doğmuştur. Genç yaşında iken İstanbul'a gelmiştir. Bostancı ocağına girmiştir. Cesur olup Bursa'da bazı muamelelerinden dolayı "Moldovancı" lakabını kazanmıştır. Sonra haseki olarak Filibe'ye gönderilmiştir. Mart 1761'de Bostancıbaşı olmuştur.[1] Mayıs 1762'de vezirlik rütbesi verilerek Rumeli beylerbeyliği görevi verildi. Sonra sırasıyla 1762/1763'te Bosna eyalet valisi, 1766/1767'de Diyarbakır eyaleti valisi, sonra Anadolu beylerbeyliği, Nisan 1767'de Konya eyalet valisi, 1768/1769'de Adana eyalet valisi ve sonra Maraş eyalet valisi görevleri yaptı. 1768'de Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Bender seraskeri olarak ordu komutanlığı yaptı. 1769'da Yaş muhafızlığına atandı. Temmuz 1769'da Hotin seraskerliği görevi verildi. Bu görevde iken Hotin'e hücum eden Rus ordusunu bu kale önünde mağlubiyete uğratıp geri püskürttü.[1] 16 Ağustos 1769'da Yağlıkçızade Mehmed Emin Paşa sadaretten azledildi ve onun yerine sadrazamlığa getirilerek, "serdar-ı ekrem" görevi verildi. Fakat Rus orduları tekrar taarruza geçti ama bu sefer komutası altında olan Osmanlı ordusu Hotin önünde Kamaniçe Muharebesi'nde mağlup oldu. Bu başarısızlığından dolayı 12 Aralık 1769'da hem sadrazamlıktan hem de serdar-ı ekremlik görevinden azledildi. Yerine İvazzade Halil Paşa sadrazam ve serdar-ı ekrem olarak tayin edildi.[1] Moldovancı Ali Paşa, azlinden sonra Gelibolu'ya sürgüne gönderildi. 1770'te affedilerek Seddülbahir muhafızlığıyla Boğaz seraskerliği görevine getirildi. 7 Temmuz 1770'de Çeşme Deniz Muharebesi'nde Osmanlı donanması'nı yakarak Ege Denizi'nde rakipsiz kalan Rus donanmasının (İngiliz Danışman Amiral John Elphinstone komutasına verile bir fioyla) Çanakkale Boğazı'nı zorlama girişimlerini püskürttü[2] ve Rus filosunun Çanakkale Boğazı önlerindeki abluka girişiminin de başarısız olması üzerine Rus donanması Limni'ye yöneldi.[3] Limni'yi kuşatan (4 Ağustos-22 Ekim 1770) Rus donanmasına karşı Cezayirli Gazi Hasan Paşa'nın Rusların yenilerek çekilmesiyle sonuçlanan başarılı çıkarma ve kurtarma harekâtını Çanakkale'den destekledi.[4] Yaşı ilerlediği için Şubat 1772'de emekli edilerek Tekirdağ'da oturmaya memur edildi. 1773'te bu şehirde hayatını kaybetti.[1] DeğerlendirmeMoldovancı Ali Paşa'nın cesur, fedakâr ve gayretli olduğu belirtilmiştir.[1] Kaynakça
Dış bağlantılar
|
||||||||||||||||||||||
