Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Yusuf Ziya Paşa (1826 doğumlu devlet görevlisi)

Yusuf Ziya Paşa
Divan-ı Ali-i Muhâsebât Reisi
Görev süresi
1 Kasım 1871 - 26 Kasım 1871
Yerine geldiği Ahmed Zühdü Paşa
Yerine gelen Abdullah Galib Paşa
Kişisel bilgiler
Doğum 1826
İstanbul
Ölüm 30 Kasım 1882
Trabzon
Defin yeri Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul

Yusuf Ziya Paşa (1826, İstanbul - 30 Kasım 1882, Trabzon), Osmanlı devlet adamı. Maliye ve Maarif Nazırlığı ve Trabzon Valiliği yapmıştır. Darüşşafaka’nın kurucusudur.

Yaşamı

1826 yılında İstanbul'un Fatih ilçesindeki Aksaray semtinde dünyaya geldi. Babası, gümrük memuru Mehmet Akif Efendi’dir.[1] Evde özel öğrenim görerek yetişti. Özellikle matematik ve muhasebe alanında kendini yetiştirdi.[2]

1842 yılında kurulan "Mesarifet Hazinesi" (Askerlik Dairesi Hazine Harcamaları) adlı devlet kuruluşunda aynı yıl memuriyete başladı. 1853-1856 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Batum Ordu Hümayun-u Mümeyizliğinde görevlendirildi. Savaştan sonra çeşitli devlet görevlerinde bulundu. Gazi Ahmet Muhtar Paşa ile irtibata geçerek 1863 yılında "Cemiyet-i Tedrisiyye-i İslamiye" (İslam Okutma Kurumu)'nin kurulması ve Kapalıçarşı'daki çırakların eğitimi için Simkeşhane'de bir okul kurulmasına öncülük etti. Okulda kullanılmak üzere bir cebir kitabı ve hesap risalesi bastırdı; kitap bütün okullarda kullanılarak kuruma bir gelir kaynağı oldu.[1] Bu okulun başarısı üzerine öksüz ve yetim çocukların okutulması için İstanbul'daki ilk parasız yatılı okul olan Darüşşafaka'nın kurulması girişimine de öncülük etti. Okul inşası 1868'de Fatih'te alınan bir arsa üzerinde başladı, 1873'te hizmete girdi.

1867'de Serasker Müsteşarlığı'na, 1868'de Maliye müsteşarlığına atandı. 1873 yılında Şura-yı Devlet üyesi oldu. 1873-1874 arasında Orman Umum Müdürü olarak görev yaptı.[3] 1874 yılında Maliye Nazırı oldu. Ertesi sene Defter-i Hakani (Tapu Kadostro) Nezareti'ne atandıysa da ardından tekrar Maliye Nazırlığına getirildi.

1878’de Trabzon valisi olarak görevlendirildi. Abdülaziz’in tahttan indirilmesi olayına karıştığı için İstanbul’dan uzaklaştırılıp Trabzon’da görevlendirildiği rivayet edilir[1]

30 Kasım 1882 tarihinde Trabzon’da hayatını kaybetti.[4] Darüşşafaka’nın bahçesine gömülmeyi vasiyet etti ama mümkün olmadı.[1] Ziya Paşa’nın ölümünden 83 yıl sonra Darüşşafaka İdare Heyeti, 27 Eylül 1965 günü Ziya Paşa’nın kabriyle mezar taşları, onun vasiyeti yerine getirilmek üzere İstanbul’a getirildi.[5] Naaşı İstanbul'a getirildi, Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi. Darüşşafaka’nın kuruluş ve gelişmesinde büyük katkıları olan Yusuf Ziya Paşa’nın maaşını Darüşşefaka'ya devrettiği bilinir.[3]

Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki kabri

Eserleri

  • Muhtasar Kava'id-i 'İlm-i Hesab
  • Mukaddime-i İlm-i Cebir
  • Teshil-i Hesab

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Yusuf Ziya Paşa, Oyg'nin Darüşşafakası blogu (6 Şubat 1922 tarihli Mualimler Mecmuası, Numara 24'te yayımlanan Mehmet İzzet makalesinden alıntı)". 3 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2011. 
  2. ^ "Darüşşifaka Lisesi web sitesi, Kurucularımız sayfası, Erişim tairhi:28.05.2011". 12 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2011. 
  3. ^ a b "Orman Genel Müdürlüğü web sitesi, Geçmişten Günümüze Orman Genel Müdürleri sayfası Erişim tarihi:12.03.2011". 8 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2011. 
  4. ^ Mehmed İzzet, Muallimler mecmuası, Numara 24, Binbirdirek, 8 Teşrin-i Sânî 1340 (6 şubat 1922)
  5. ^ "Divan-ı Ali-i Muhâsebât Reisleri" (PDF). sayistay.gov.tr. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023. 
Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9