Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

รายชื่อบุคคลที่ถูกประหารชีวิตในที่สาธารณะตามคำสั่งนายกรัฐมนตรีโดยทหารและตำรวจ

การประหารชีวิตในที่สาธารณะตามคำสั่งหัวหน้าคณะรัฐประหารหรือนายกรัฐมนตรีโดยทหารและตำรวจ ถูกใช้ในช่วงหลังจากรัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2501 โดยจอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ จนกระทั่งการหมดอำนาจของคณะปฎิวัติของจอมพลถนอม กิตติขจรในวันที่ 15 ธันวาคม พ.ศ. 2515 ซึ่งช่วงเวลาดังกล่าวมีการใช้อำนาจมาตรา 17 แห่งรัฐธรรมนูญการปกครองราชอาณาจักร โดยนายกรัฐมนตรีโดยมติของคณะรัฐมนตรีมีอำนาจในการสั่งการ หรือกระทำการใดๆ ได้ และให้ถือว่าคำสั่งหรือการกระทำเช่นว่านั้นเป็นคำสั่งหรือการกระทำที่ชอบด้วยกฎหมาย[1][2] เช่นการประหารชีวิต หรือจำคุก โดยการประหารชีวิตตามคำสั่งนายกรัฐมนตรีในช่วงเวลาดังกล่าวมักจะเกิดภายในเรือนจำกลางบางขวาง หากคดีเกิดในพื้นที่กรุงเทพมหานคร,ปทุมธานี และสมุทรปราการ ส่วนการประหารชีวิตในท้องที่เกิดเหตุจะเป็นคดีที่เกิดในจังหวัดอื่นๆนอกจากสามจังหวัดข้างต้น [3][4] ซึ่งการประหารชีวิตในท้องที่เกิดเหตุที่ดำเนินการโดยตำรวจหรือทหารหลายนายจะเรียกว่า การประหารชีวิตด้วยการยิงเป็นชุด[5]

ต่อมาหลังจากเหตุการณ์สังหารหมู่ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เมื่อวันที่ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2519 พลเรือเอกสงัด ชลออยู่ได้รัฐประหารหม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช แล้วแต่งตั้งธานินทร์ กรัยวิเชียรขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรี และได้นำอำนาจมาตรา 17 กลับมาใช้ ผ่านมาตรา 21 ของรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2519[6][7]

ในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2520 มีการคาดการณ์ว่าสมปอง พุมวงศ์ ฆาตกรฆ่าข่มขืนเด็กหญิงอายุ 11 ขวบ ที่จังหวัดนครนายก จะเป็นบุคคลแรกที่จะถูกประหารชีวิตในท้องที่เกิดเหตุ หลังจากมีข่าวว่าธานินทร์จะใช้อำนาจมาตรา 21 ลงโทษสมปอง โดยมีการคาดการณ์สถานที่ประหารชีวิตว่าจะเป็นเชิงเขากระเหรี่ยง บ้านหินตั้ง อำเภอเมืองนครนายก ซึ่งเป็นสถานที่เกิดเหตุ อย่างไรก็ตามสมปองถูกประหารชีวิตตามคำสั่งนายกรัฐมนตรีที่เรือนจำจังหวัดนครนายกเนื่องจากเห็นว่าการประหารชีวิตในสถานที่เกิดเหตุไม่เหมาะสมจึงประหารชีวิตภายในเรือนจำ[8][9]

รายชื่อบุคคลที่ถูกประหารชีวิตในที่สาธารณะตามคำสั่งนายกรัฐมนตรีโดยทหารและตำรวจ

ระหว่างปี พ.ศ. 2501 - พ.ศ. 2515 มีบุคคลถูกประหารชีวิตที่สาธารณะจำนวน 40 โดยทั้งหมดเป็นเพศชาย แบ่งเป็นยุคจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ 8 คน และจอมพลถนอม กิตติขจร 32 คน โดยการประหารชีวิตในที่สาธารณะตามคำสั่งหัวหน้าคณะรัฐประหารหรือนายกรัฐมนตรีโดยทหารและตำรวจครั้งที่มากที่สุดในวันเดียวคือการประหารชีวิต 6 โจรปล้นตลาดท่าเรือ ที่สนามหน้าโรงเรียนท่าเรือนิตยากุล เมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2509

ลำดับ ชื่อ อายุ ข้อหา วันที่ประหารชีวิต สถานที่ประหารชีวิต รายละเอียดความผิด นายกรัฐมนตรี note
1 ซ้ง แซ่ลิ้ม ไม่ทราบ จ้างวานวางเพลิง 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2501 กำแพงหอสมุดแห่งชาติ(ตึกถาวรวัตถุ)ข้างสนามหลวง ตำบลพระบรมมหาราชวัง อำเภอพระนคร จังหวัดพระนคร จ้างวานนายพิมพ์ ทองขาววางเพลิงที่ตำบลบางยี่เรือ จังหวัดธนบุรี เพื่อต้องการเงินประกันภัยไฟไหม้ สฤษดิ์ ธนะรัชต์ บุคคลแรกที่ถูกประหารชีวิตตามคำสั่งนายกรัฐมนตรี[10][11][12]
2 จำนงค์ แซ่ฉิ่น ไม่ทราบ วางเพลิง 9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2501 วัดอินทาราม ตำบลบางยี่เรือ อำเภอธนบุรี จังหวัดธนบุรี วันที่ 8 พฤศจิกายน พ.ศ.2501 เกิดเหตุเพลิงไหม้ที่ตลาดพลู ร้านค้าถูกไฟไหม้ประมาณ 30 ห้อง ระหว่างดับเพลิงเพดานชั้นบนในร้านขายยาซื่อเม้งเภสัชซึ่งเป็นต้นเพลิงได้ยุบตัวและปีบน้ำมันได้หล่นจากเพดานทำให้ไฟไหม้เสื้อผ้าอย่างรวดเร็ว และทำให้เจ้าหน้าที่ตำรวจบาดเจ็บ 4 นาย เจ้าหน้าที่ตำรวจได้สอบสวนผู้ต้องสงสัยจำนวน 5 คน และนำทั้งห้าเข้าเครื่องจับเท็จ ผลเครื่องจับเท็จของซิวหยิ่น และจำนงค์ชี้บอกว่าทั้งสองโกหก โดยเจ้าหน้าที่ได้นำทั้งสองเข้าเครื่องจับเท็จซ้ำอีกหลายครั้งแต่ระดับของเครื่องชี้ว่าโกหก ส่วนอีกสามคนผลชี้ว่าปกติ[13] ก่อนการประหารทั้งสองปฎิเสธว่าไม่ได้วางเพลิงและยืนยันว่าผู้วางเพลิงคือร้านคู่แข่ง [14]
3 ซิวหยิ่น แซ่ฉิ่น ไม่ทราบ
4 ฮ่อนซิน แซ่ฉิ่น ไม่ทราบ 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2501 วัดดอน ตำบลยานนาวา อำเภอสาทร จังหวัดพระนคร วางเพลิงโรงเลื่อยหวั่นฝ่าหลง เมื่อวันที่ 25 พฤศจิกายน พ.ศ 2501 เนื่องจากแค้นที่ถูกไล่ออกจากงาน การประหารชีวิตในที่สาธาณะครั้งสุดท้ายในกรุงเทพมหานคร[15]
5 อึ้ง ศิลปงาม ไม่ทราบ 20 ธันวาคม พ.ศ. 2501 ตลาดท่าช้าง อำเภอเดิมบางนางบวช จังหวัดสุพรรณบุรี วันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2501 เกิดเหตุเพลิงไหม้ครั้งใหญ่ที่ตลาดท่าช้าง ร้านค้าและอาคารถูกไฟไหม้ไปทั้งสิ้น 400 หลังคาเรือน ต่อมาตำรวจได้จับกุมอึ้ง ศิลปงาม เจ้าของร้านถ่ายรูปในตลาดซึ่งเป็นต้นเพลิง จากการสอบสวนไม่พบเหตุสงสัยเช่นเงินประกันเพลิงไหม้ หรือความขัดแย้งด้านการค้า อย่างไรก็ตามคณะปฎิวัติสรุปว่าการวางเพลิงเป็นส่วนหนึ่งของคอมมิวนิสต์ ที่ต้องการก่อความวุ่นวาย[16] [17]
6 ศิลา วงศ์สิน หรือ ลาดละคร 50 ปีเศษ บ่อนทำลายความมั่นคงของราชอาณาจักรและราชบัลลังก์ คุกคามความสงบภายในประเทศ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2502 สุสานมูลนิธิหลักเสียงเซี่ยงตึ๊ง ตำบลหัวทะเล อำเภอเมืองนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา ผู้นำการสังหารหมู่เจ้าหน้าที่รัฐ 5 นาย ที่บ้านใหม่ไทยเจริญ อำเภอโชคชัย เมื่อวันที่ 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2502 เพื่อขัดขวางการจับกุมของตนเอง บุคคลแรกที่ถูกประหารชีวิตด้วยอำนาจมาตรา 17 แห่งรัฐธรรมนูญแห่งการปกครองราชอาณาจักร และเป็นการประหารชีวิตด้วยการยิงเป้าในที่สาธารณะครั้งแรกของภาคอีสาน[18][19][20]
7 ครอง จันดาวงศ์ 53 กบฏต่อความมั่นคงและมีการกระทำอันเป็นคอมมิวนิสต์ 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2504 สนามบินลับเสรีไทย​ ตำบลสว่างเเดนดิน อำเภอสว่างแดนดิน จังหวัดสกลนคร นักโทษทางการเมืองซึ่งถูกจับกุมในข้อหากบฏต่อความมั่นคงและมีการกระทำอันเป็นคอมมิวนิสต์ พร้อมกับผู้ถูกจับกุมคนอื่นๆ รวม 146 คน [21][22][23][24]
8 ทองพันธุ์ สุธิมาศ ไม่ทราบ
9 ใบ กุลแพ หรือ เสือใบ หรือเจ้าพ่อกำแพงเขย่ง ปล้นฆ่าเจ้าทรัพย์ 24 มีนาคม พ.ศ. 2509 สนามโรงเรียนท่าเรือนิตยานุกุล ตำบลท่าเรือ อำเภอท่าเรือ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ร่วมกับพวก 12 คน ปล้นตลาดเทศบาลตำบลท่าเรือ อำเภอท่าเรือ ด้วยอาวุธสงคราม เมื่อวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2508 เป็นเหตุให้มีผู้เสียชีวิต 4 คน และบาดเจ็บสาหัสถึงพิการ 2 คน และมีตำรวจกับทหารบาดเจ็บ 2 นาย ในการยิงปะทะระหว่างตามล่าคนร้าย ถนอม กิตติขจร วิชิต เกตุคำศรี หรือเปี๊ยก กีวี หนึ่งในผู้ร่วมปล้นที่ถูกจับกุมภายหลังถูกประหารชีวิตตามมาตรา 17 แห่งรัฐธรรมนูญการปกครองราชอาณาจักร ที่เรือนจำกลางบางขวางเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม พ.ศ. 2510[25][26][27][28]
10 สมบุญ มากฤทธิ์ -
11 ทวี เฉลิมสมัย -
12 บุญเลิศ ปรอดเกิด -
13 มะลิ คาลามานนท์ -
14 น้อย เจริญสุข -
15 สมศักดิ์ ขวัญแก้ว 28 ฆ่าชิงทรัพย์ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2514 เชิงเขาตะแบก ตำบลเขาตะแบก อำเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี ฆ่าชิงทรัพย์นาวาอากาศโทแฮรี่ เอ็ม. ฟังก์ อายุ 40 ปี นายทหารชาวอเมริกัน ที่ริมถนนสุขุมวิท หมู่ 4 ตำบลสัตหีบ เมื่อวันที่ 20 พฤศจิกายน พ.ศ 2514 การประหารชีวิตด้วยการยิงเป้าในที่สาธารณะครั้งแรกของภาคตะวันออก[29][30][31][32]
16 เดช สุธี 22 ปล้นทรัพย์,จับคนมาเรียกค่าไถ่ และฆ่าเจ้าทรัพย์ 16 เมษายน พ.ศ. 2515 สนามยิงปืนตำรวจภูธรจังหวัดมหาสารคาม ตำบลแก่งเลิงจาน อำเภอเมืองมหาสารคาม จังหวัดมหาสารคาม 1.วันที่ 18 สิงหาคม พ.ศ. 2514 ปล้นทรัพย์และยิงกิจ ลาสาจนได้รับบาดเจ็บ ที่ตำบลเชียงเพ็ง อำเภอเมืองอุดรธานี จากนั้นจับลูกและภรรยาของสะอาด ลาสาเรียกไถ่
2.ปล้นทรัพย์ของนางบัวผัน สุธะธรรม และสุขสันต์ น้องชายของบัวผัน ที่ตำบลสีแก้ว อำเภอเมืองร้อยเอ็ด เมื่อวันที่ 23 ตุลาคม พ.ศ. 2514
3.วันที่ 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2514 ปล้นทรัพย์พิมพ์ ภูศรีฤทธิ์ด้วยมีดและปื ที่ตำบลหนองตะโก อำเภอกระนวน จากนั้นจับตัวภรรยาและลูกสาวของพิมพ์ไปเรียกค่าไถ่ แล้วปล่อยลูกสาวของพิมพ์มาเอาเงินค่าไถ่ แต่เดช,แขก และพวกได้ฆ่าจอม ภูศรีฤทธิ์ ภรรยาของพิมพ์ก่อนที่ลูกสาวของพิมพ์จะนำเงินมาไถ่
4.ร่วมกับขุนศึก ภูจิตร และพวกอีกคนปล้นทรัพย์ทองพูน กันปัญญา แล้วจับนายทองพูน กันปัญญา,นางคำปิว คำปัญญา,เด็กหญิงขันทอง คำปัญญา,นายสี พะวังคาม และนายอ่าง มาเลิศ ไปเรียกค่าไถ่ ที่ตำบลเกิ้ง อำเภอเมืองมหาสารคาม เมื่อวันที่ 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2514
5.ร่วมกับขุนศึก ภูจิตร และพวก 2 คน ปล้นทรัพย์นายพา จันทรเรือง,นายบุญเลี้ยง มูญสมบัติ,นายบุญมา นนมูลศรี และนายจี ภูศรีฤทธิ์ และฆาตกรรมพากับยิงบุญเลี้ยง และบุญมาจนได้รับบาดเจ็บสาหัส ที่ตำบลเขวา อำเภอเมืองมหาสารคาม เมื่อวันที่ 7 ธันวาคม พ.ศ. 2514 		[33][34]
17 แขก พรมสา 21
18 สมศักดิ์ แซ่ฉั่ว 26 ค้าอาวุธสงคราม 6 มิถุนายน พ.ศ. 2515 สนามกอล์ฟทางทิศตะวันตกของสนามบินจังหวัดหนองคาย อำเภอเมืองหนองคาย จังหวัดหนองคาย วันที่ 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2515 เจ้าหน้าที่ตำรวจเข้าตรวจค้นบ้านหลังหนึ่งในตำบลมีชัย จังหวัดหนองคาย โดยพบสมศักดิ์กับบุญช่วยกำลังตรวจนับชิ้นส่วนอาวุธปืน และพบประเสริฐกำลังซุกซ่อนอาวุธปืนในถังรถยนต์ เจ้าหน้าที่ตำรวจจึงจับกุมทั้งสาม พร้อมปืนคาร์บินเอ็ม 1 จำนวน 22 กระบอก,ปืนคาร์บิน เอ็ม2 จำนวน 12 กระบอก,ปืนเอ็ม 16 จำนวน 12 กระบอก,แมกกาซีนเอ็ม16 จำนวน 12 อัน,แมกกาซีนอาวุธปืนคาร์บินขนาดบรรจุ 15 นัด จำนวน 7 อัน,แมกกาซีนอาวุธปืนคาร์บินขนาดบรรจุ 30 นัด จำนวน 26 อัน,กระสุนปืนคาร์บินจำนวน 118 นัด และกระสุนปืนเอ็ม16 จำนวน 27 นัด [35][36]
19 ประเสริฐ ขันทะยา 30
20 บุญช่วย ไซยปะ 42
21 อำนวย ศรีชม 18 ฆ่าข่มขืน 16 มิถุนายน พ.ศ. 2515 ลานกว้างซึ่งเป็นที่ขุดดินลูกรังของแขวงทางหลวงเพชรบูรณ์ ตำบลนาเฉลียง อำเภอหนองไผ่ จังหวัดเพชรบูรณ์ ข่มขืนและฆาตกรรมเด็กหญิงสายทอง จำปาดี อายุ 6 ปี ที่ตำบลบ่อไทย อำเภอหนองไผ่ จังหวัดเพชรบูรณ์ เมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2515 ในวันเดียวกันมีการประหารชีวิต หงี หรือ บุญยิ่ง ลิ้มประเสริฐ ตามคำสั่งนายกรัฐมนตรีที่เรือนจำกลางบางขวาง[37][38][39]
22 สมชาย ธรรมวัฒนะ 20 5 กรกฎาคม พ.ศ. 2515 หลังสถานีรถไฟมะนาวหวาน อำเภอพัฒนานิคม จังหวัดลพบุรี ข่มขืนและฆาตกรรมเด็กหญิงฝอยทอง หรือ ตุ่ม วงศ์นุช อายุ 11 ปี ที่ริมห้วยน้ำสุด ตำบลมะนาวหวาน อำเภอพัฒนานิคม จังหวัดลพบุรี เมื่อวันที่ 9 เมษายน พ.ศ. 2515 [40][41]
23 อุทัย มะละมาศ หรืออ๊อดใหญ่ 25 สมคบกันพยายามปล้นทรัพย์ และฆ่าเจ้าทรัพย์ด้วยความทารุณโหดร้ายเพื่อปกปิดการกระทำความผิด 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2515 ทุ่งนาป่าโคกรัง ตำบลหมูม่น อำเภอสมเด็จ จังหวัดกาฬสินธุ์ ร่วมกับพวกสองคนทุบตีนายเซ่งเฮง แซ่ตั้ง อายุ 65 ปี และนางอาน แซ่ตั้ง อายุ 72 ปี จนเสียชีวิต แล้วนำศพใส่ตุ่มเพื่อมั่นใจว่าทั้งสองเสียชีวิต จากนั้นจึงไปค้นทรัพย์สินในบ้านแต่ไฟดับทำให้ไม่สามารถค้นทรัพย์สินในบ้านได้ เหตุเกิดเมื่อในวันที่ 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2515 ที่ตำบลสมเด็จ อำเภอสมเด็จ จังหวัดกาฬสินธุ์ [42]
24 ประเสริฐ ฉายประสาท หรือ อ๊อดเล็ก 18
25 นิคม ชัยนนถี 22 ฆ่าข่มขืน 8 สิงหาคม พ.ศ. 2515 สนามด้านทิศตะวันตกของสถานีตำรวจภูธรอำเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่ ข่มขืนและฆาตกรรมเด็กหญิงเด็กหญิงรัชนี ทองคำกุล อายุ 9 ขวบ ที่ตำบลแม่พุง อำเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่ เมื่อวันที่ 6 มีนาคม พ.ศ. 2515 [43][44][45]
26 สมใจ กลิ่นบุหงา 30 สนามหน้าที่ว่าการอำเภอนางรอง อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ ข่มขืนและฆาตกรรมเด็กหญิงเด็กหญิงพิน ทองคำ อายุ 12 ขวบ ที่ป่าโนนกราดตำบลนางรอง อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ เมื่อวันที่ 27 มีนาคม พ.ศ. 2515
27 เล็ก ตุ้มบัวทอง 45 วัดธรรมจริยาภิรมย์ อำเภอบ้านแพ้ว จังหวัดสมุทรสาคร ข่มขืนและฆาตกรรมเด็กหญิงเด็กหญิงเฉลียว จันทร์อยู่บูชา อายุ 9 ขวบ แล้วนำศพไปหมกไว้ในท้องร่องสวนกล้วย ที่อำเภอบ้านแพ้ว จังหวัดสมุทรสงคราม เมื่อวันที่ 17 เมษายน พ.ศ. 2515 ซึ่งเล็กเป็นน้าของเธอ
28 ร่าเหม หมาดชาย หรือ สมศักดิ์ ดอกจิกน้อย 21 23 สิงหาคม พ.ศ. 2515 สถามบินมณฑลทหารบกที่ 5 อำเภอคลองท่อม จังหวัดกระบี่ ข่มขืนและฆาตกรรมนางสำเนียง หลานโป๊ะ อายุ 21 ปี และฆาตกรรมสุภา หลานโป๊ะ ลูกสาววัย 2 ขวบของสำเนียง ที่ร้านขายของเบ็ดเตล็ดของสำเนียง ในตำบลคลองท่อมใต้ อำเภอคลองท่อม จังหวัดกระบี่ ระหว่างวันที่ 16 และ 17 มิถุนายน พ.ศ. 2515 การประหารชีวิตด้วยการยิงเป้าในที่สาธารณครั้งแรกของภาคใต้[46]
29 ตี๋ วันดี 35 30 สิงหาคม พ.ศ. 2515 เชิงเขาบรรพตคีรี ตำบลนาจอมเทียน อำเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี ข่มขืนและฆาตกรรมเด็กหญิงสมปอง กลิ่นกุหลาบ ที่จังหวัดชลบุรี เมื่อวันที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2515 โดยทั้งสองอุ้มร่างสมปองจากตำบลห้วยใหญ่ อำเภอบางละมุง ไปข่มขืนและฆาตกรรมในเขตตำบลนาจอมเทียน อำเภอสัตหีบ[47] [48]
30 สั้น ห้วยใหญ่ 21
31 ทอง อ้อจันทึก 24 ฆ่าผู้อื่นโดยกระทำทารุณโหดร้าย,กักขังหน่วงเหนี่ยวให้ปราศจากเสรีภาพ,ปล้นทรัพย์,ต่อสู้ขัดขวางการจับกุม, พยายามฆ่าเจ้าพนักงานซึ่งกระทำตามหน้าที่,พยามยามฆ่าผู้ช่วยเหลือเจ้าพนักงาน,ฆ่าเจ้าพนักงาน ซึ่งกระทำตามหน้าที่ และฆ่าผู้ช่วยเหลือเจ้าพนักงาน 3 ตุลาคม พ.ศ. 2515 หน้าสถานีตำรวจภูธรอำเภอด่านขุนทด อำเภอด่านขุนทด จังหวัดนครราชสีมา 1.ร่วมกับส่าย หรือ สนั่น เซียมขุนทด ฆาตกรรมไสว กัณหา หมอดู แล้วตัดหูขวามาย่างกิน เมื่อช่วงเช้าของวันที่วันที่ 26 มีนาคม พ.ศ.2515
2.ช่วงเที่ยงของวันที่ 26 มีนาคม พ.ศ. 2515 ทองและจีระร่วมกับส่ายจับนายแก้ว,นางสาวกาไว,นางสาวน้อย,นางสาววงเดือน และเด็กหญิงลำดวน และกระชากสร้อยคอทองคำน้ำหนัก 1 บาทของน้อยไปด้วย ต่อมาได้ปล่อยแก้วกับลำดวนในช่วงเย็น ส่วนอีกสามคนถูกคุมตัวในป่าจนกระทั่งช่วงเช้าวันรุ่งขึ้น จากนั้นจึงปล่อยทั้งสามกลับบ้าน
3.ร่วมกับส่ายใช้มีดจี้และกระชากสร้อยคอของประนอม มากบุญธรรม เมื่อวันที่ 28 มีนาคม พ.ศ. 2515 ที่ตำบลหนองบัวตะเกียด
4.วันที่ 28 มีนาคม พ.ศ. 2515 ทอง,จีระ และส่าย ยิงนายไสวได้รับบาดเจ็บสาหัส ขว้างระเบิดมือไปทางสารวัตรกำนันเพื่อหลบการจับกุมจากกำนันและชาวบ้าน ที่ทุ่งห้วยสามบาท ทำให้มีผู้เสียชีวิต 2 คน และชาวบ้านบาดเจ็บเป็นจำนวนมาก 		[49] [50]
32 จีระ ยาจันทึก 25
33 พิชาญ คำแหง 18 สมคบกันปล้นทรัพย์ และฆ่าคนตายด้วยความทารุณโหดร้ายเพื่อปกปิดการกระทำความผิด และฉุดคร่าไปข่มขืนกระทำชำเราอันมีลักษณะโทรมหญิง โดยใช้กำลังประทุษร้ายจนได้รับบาดเจ็บ 18 ตุลาคม พ.ศ. 2515 ชายหาดหน้าศาลากลางจังหวัดสงขลา(สนามติสูลานนท์ในปัจจุบัน) อำเภอเมืองสงขลา จังหวัดสงขลา วันที่ 3 สิงหาคม พ.ศ.2515 พิชาญกับสุธนร่วมกับนิพนธ์ หรือ บ่าว เรืองสงฆ์ ทุบตีและแทงสมนึก เพ็งสถาน และข่มขืนกระทำชำเรากับทำร้ายร่างกายศิริพร สุวรรณรัศมี ที่ชายหาดหน้าศาลากลางจังหวัดสงขลา หลังจากนั้นนำศิริพรไปส่งบ้านเนื่องจากศิริพรเป็นญาติของพิชาญ แล้วนำสมนึกไปส่งโรงพยาบาลซึ่งสมนึกเสียชีวิตที่โรงพยาบาล นิพนธ์ เรืองสงฆ์ซึ่งมีอายุ 15 ปี ถูกลงโทษจำคุก 20 ปี[51][52]
34 สุธน เจริญสุข 18
35 เฉลิม คำดี 29 ลักทรัพย์ และฆ่าพลเมืองดี 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2515 สุสานบ้วนฮกจั้ว อำเภอบ้านโป่ง จังหวัดราชบุรี ใช้มีดแทงนายช่อ พงษ์พิพัฒน์เวช เสียชีวิตที่เมื่อวันที่ 11 มิถุนายน พ.ศ. 2514 ที่อำเภอบ้านโป่ง จังหวัดราชบุรี เพื่อหลบหนีการจับกุมหลังจากที่เขาถูกนันทชัย และช่อ พงษ์พิพัฒน์เวช จับตัวขณะกำลังขโมยรถจักรยายนต์ที่สนามมวยไทยเจริญ [53][54]
36 ประมวล ฤาษี หรือเสือมวล 35 สมคบกับพวกหลบหนีที่คุมขัง และใช้กำลังประทุษร้ายเจ้าพนักงานและผู้ช่วยเหลือเจ้าพนักงานจนได้รับบาดเจ็บสาหัส,สมคบกันชิงทรัพย์ และใช้ผู้อื่นชิงทรัพย์,สมคบกันปล้นทรัพย์,ต่อสู้ขัดขวาง และพยายามฆ่าเจ้าพนักงานซึ่งกระทำตามหน้าที สนามยิงปืนกองพันทหารราบที่ 3 กรมประสงค์ที่ 2 อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว ประมวลร่วมกับพวกที่คุมถูกคุมขังอีก 10 คนในเรือนจำจังหวัดกบิทร์บุรี เมื่อวันที่ 22 มกราคม พ.ศ. 2515 โดยใช้เหล็กแหลมแทงนายมณเทียร โพธิ์ ภักดี ได้รับบาดเจ็บสาหัสจนขาซ้ายพิการ และแทงนายเชาวน์ โพธิ์ภักดี นักโทษชั้น ซึ่งเป็นผู้ช่วยเหลือเจ้าพนักงานจนได้รับบาดเจ็บสาหัส ต่อมาในวันที่ 29 มกราคม พ.ศ. 2515 ประมวลร่วมกับพวกชิงทรัพย์ และฆาตกรรมนายท้าว แววนำ ที่ตำบลท่าเกษม อำเภอสระแก้ว และในวันเดียวกันได้ก่อเหตุชิงทรัพย์นายคำภา ปัทมี และท้าว ปัทมา ที่ตำบลท่าเกษม ต่อมาในวันที่ 23 มีนาคม พ.ศ. 2515 ประมวลร่วมกับพวกก่อเหตุปล้นฆ่านายพัน คุณจันทร์ ที่ ที่ตำบลวัฒนานคร อำเภอวัฒนานคร ต่อมาในวันที่ 26 มีนาคม พ.ศ. 2515 ตำรวจได้ล้อมจับประมวลกับพวกที่อำเภออรัญประเทศ แต่กลุ่มของประมวลได้ยิงต่อสู้และขว้างระเบิดใส่ตำรวจ จนทำให้มีตำรวจได้รับบาดเจ็บสาหัส จากนั้นประมวลได้หนีสมัครเป็นทหารกัมพูชาที่ค่ายศรีโสภณ เจ้าหน้าที่ตำรวจจึงส่งหนังสือขอจับตัวประมวลแล้วนำมาส่งที่ตลาดปอยเปตให้ผู้บัญชาการค่ายศรีโสภณ ต่อมาในวันที่ 21 พฤษภาคม พ.ศ. 2515 ผู้บัญชาการค่ายศรีโสภณจึงนำตัวประมวลมามอบให้เจ้าหน้าที่ตำรวจไทยที่ตลาดปอยเปต ก่อนแหกคุกประมวลรับโทษจำคุก 20 ปี ในข้อหาปล้นทรัพย์[55][56]
37 ประพันธ์ จันทร์เชย - สมคบกันปล้นฆ่าเจ้าทรัพย์ และข่มขืนกระทำชำเราในลักษณะโทรมหญิง 22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2515 หน้าโรงเรียนศึกษาวิทยา อำเภอเมืองพิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก วันที่ 19 เมษายน พ.ศ. 2515 ประพันธ์ใช้ปืนยิงแดง ฮ่วดอ้น อายุ 26 ปี แล้วประพันธ์,โมบินควร แสงลา,วิชัย แซ่เหลี่ยม,หาญณรงค์ สุขวัฒนะ และอำนาจ นนคาน ร่วมกันข่มขืนละเอียด จันทร์เกษม ภรรยาของแดง เหตุเกิดที่หน้าโรงเรียนศึกษาวิทยา โมบินควร,วิชัย,หาญณรงค์ และอำนาจ มีคำสั่งให้จำคุกตลอดชีวิต[57][58][59]
38 ขุนศึก ภูจิตร 22 ปล้นฆ่าเจ้าทรัพย์ และจับคนไปเรียกค่าไถ่ สนามยิงปืนตำรวจภูธรจังหวัดมหาสารคาม ตำบลแก่งเลิงจาน อำเภอเมืองมหาสารคาม จังหวัดมหาสารคาม 1. ร่วมกับเดช สุธี และแขก พรมสา และพวกอีกคนปล้นทรัพย์ทองพูน กันปัญญา แล้วจับนายทองพูน กันปัญญา,นางคำปิว คำปัญญา,เด็กหญิงขันทอง คำปัญญา,นายสี พะวังคาม และนายอ่าง มาเลิศ ไปเรียกค่าไถ่ ที่ตำบลเกิ้ง อำเภอเมืองมหาสารคาม เมื่อวันที่ 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2514
2. ร่วมกับเดช สุธี และแขก พรมสา และพวก 2 คน ปล้นทรัพย์นายพา จันทรเรือง,นายบุญเลี้ยง มูญสมบัติ,นายบุญมา นนมูลศรี และนายจี ภูศรีฤทธิ์ และฆาตกรรมพากับยิงบุญเลี้ยง และบุญมาจนได้รับบาดเจ็บสาหัส ที่ตำบลเขวา อำเภอเมืองมหาสารคาม เมื่อวันที่ 7 ธันวาคม พ.ศ. 2514 		[60][61]
39 ดัด ภูมลา 22 ฆ่าผู้อื่นโดยไตร่ตรองไว้ก่อนและกระทำทารุณโหดร้าย 1 ธันวาคม พ.ศ. 2515 ท่าอากาศยานนครพนม อำเภอเมืองนครพนม จังหวัดนครพนม สังหารหมู่ด้วยระเบิดมือที่วัดสระบัว ตำบลผึ่งแดด อำเภอมุกดาหาร จังหวัดนครพนม เมื่อวันที 8 พฤษภาคม พ.ศ. 2515 เป็นเหตุให้มีผู้เสียชีวิต 9 คน และบาดเจ็บ 13 คน [62][63]
40 เรือน หอยบาง 34 ฆ่าผู้อื่นโดยไตร่ตรองไว้ก่อน โดยกระทำหวาดเสียวทารุณโหดร้าย 1 ธันวาคม พ.ศ. 2515 ท่าอากาศยานตรัง อำเภอเมืองตรัง จังหวัดตรัง ร่วมกับมือปืนอีกคนยิงนายจรัล กาลลา อายุ 34 นักข่าวหนังสือพิมพ์เมืองใต้เสียชีวิต ที่ร้านขายผ้าใจงาม ตำบลทับเที่ยง อำเภอเมืองตรัง จังหวัดตรัง เมื่อวันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2515 เวลา 19.55 น. บุคคลสุดท้ายที่ถูกประหารชีวิตในที่สาธารณะในประเทศไทย[64]

ดูเพิ่ม

ลิงค์จากภายนอก

วิกิซอร์ซ มีงานต้นฉบับเกี่ยวกับ:
วิกิซอร์ซ มีงานต้นฉบับเกี่ยวกับ:

บรรณานุกรม

  • วิศรุต พึ่งสุนทร และอาชญาสิทธิ์ ศรีสุวรรณ (31 August 2024). "จอมพลสฤษดิ์รอมชอม จอมพลถนอมยิงเป้า : ผู้นำเผด็จการทหารกับการจัดการปัญหาอาชญากรรมทางเพศในสังคมไทย (พ.ศ. 2500-2516)". วารสารศิลปศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์: คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. สืบค้นเมื่อ 28 December 2024.
  • ทักษ์ เฉลิมเดียรณ (2552). การเมืองระบบพ่อขุนอุปถัมภ์แบบเผด็จการ. โครงการตําราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์. ISBN 9786167202006.
  • ธำรงศักดิ์ เพชรเลิศอนันต์ (2566). เนื้อในระบอบถนอม. ฟ้าเดียวกัน. ISBN 9786169430315.
  • สุนทร ช่วยตระกูล (2554). พลิกแฟ้มข่าวดังในอดีต. กรุงเทพฯ : ย้อนรอย. ISBN 9786162105581. {{cite book}}: ตรวจสอบค่า |isbn=: checksum (help)
  • สถาบันพัฒนาการเมือง (2544). 40 ปี ครอง จันดาวงศ์จากหลักประหารสืบสานอุดมการณ์ประชาธิปไตย. สำนักพิมพ์ร่วมด้วยช่วยกัน. ISBN 9789748839318.
  • สายสกุล เดชาบุตร (2563). กบฏไพร่ หรือ ผีบุญ :ประวัติศาสตร์การต่อสู้ของราษฎรกับอำนาจรัฐเหนือแผ่นดินสยาม. Din-Dan Book. ISBN 9786169360612.
  • สายสกุล เดชาบุตร (2558). ประวัติศาสตร์บาดแผลหลังการปฏิรูปสมัยรัชกาลที่ ๕. ยิปซี/Gypzy. ISBN 9786163014474.
  • เปรมชัย พริ้งศุลกะ. มาตรา 17 ในยุคมืด. กรุงสยามการพิมพ์. OCLC 1281292141.

อ้างอิง

  1. ↑ มาตรา 17 พ.ร.บ.นิรโทษกรรมฯ จะมีอยู่ในรัฐธรรมนูญชั่วคราว ?
  2. ↑ "ประชาธิปไตยกับอำนาจพิเศษตามรัฐธรรมนูญ". วิทยาลัยศาลรัฐธรรมนูญ.
  3. ↑ จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ ผู้นำที่มีอำนาจเบ็ดเสร็จ เจ้าของวาทกรรม "ข้าพเจ้าขอรับผิดชอบแต่เพียงผู้เดียว"
  4. ↑ "ปืนปิดปาก ประหารชีวิต" ปราบคอมมิวนิสต์ยุค "สฤษดิ์ ธนะรัชต์" ที่สุดของเผด็จการ
  5. ↑ "fusilade". Oxford English Dictionary (3rd ed.). Oxford University Press. กันยายน 2005.
  6. ↑ “ข้าพเจ้ารับผิดแต่เพียงผู้เดียว” คำพูดอมตะของ “จอมพลสฤษดิ์”
  7. ↑ การใช้อำนาจตามมาตรา 17 แห่งรัฐธรรมนูญไทย
  8. ↑ "จนท.พร้อมจะดำเนินการทันที ครม.ยังไม่เผยผลพิจารณา". หนังสือพิมพ์เดลิไทม์. 19 May 1977. p. 1,3,16.
  9. ↑ "ใช้เพชฌฆาตจากบางขวางยิงที่เรือนจำนครนายก". หนังสือพิมพ์เดลิไทม์. 22 May 1977. p. 16.
  10. ↑ "ปืนปิดปาก ประหารชีวิต" ปราบคอมมิวนิสต์ยุค "สฤษดิ์ ธนะรัชต์" ที่สุดของเผด็จการ
  11. ↑ "ยิงเป้าแล้ว". หนังสือพิมพ์สารเสรี. 8 November 1958. p. 1,2,3.
  12. ↑ "ผู้ถูกยิงเป้ามีประวัติร้ายทุจริตเรื่อยมา". หนังสือพิมพ์สารเสรี. 9 November 1958. p. 16.
  13. ↑ "เครื่องจับเท็จยัน". หนังสือพิมพ์สารเสรี. 9 November 1958. p. 16.
  14. ↑ จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ ‘เผด็จการ’ สุดเฮี้ยบ ตัวจริงในประวัติศาสตร์
  15. ↑ "ขอให้ทหารอากาศลงมือยิง มือไฟสารภาพหมดสิ้นแล้ว". หนังสือพิมพ์สารเสรี. 25 November 1958. p. 1,3.
  16. ↑ ตามไปดู จอมพลสฤษดิ์สั่ง ‘ยิงเป้า’ กลางเมืองในยุคกรุงเทพฯ ทะเลเพลิง
  17. ↑ "สารภาพสิ้นพาชี้ที่เผา ขออภัยว่าผิดก่อนประหาร". หนังสือพิมพ์สารเสรี. 22 December 1958. p. 3.
  18. ↑ "ชนนับหมื่นเข้าดูประหาร สมหน้าหน้า อตร.อ่านคำสั่งนายกฯ ก่อนสั่งให้ยิง". หนังสือพิมพ์สารเสรี. 27 June 1959. p. 1,2,17.
  19. ↑ ซีรีส์ชุดผีบุญในอีสาน (12) ‘ศิลา วงศ์สิน’ จากสายตาเบี้ยล่างประวัติศาสตร์ (ตอนจบ)
  20. ↑ ซีรีส์ชุดผีบุญในอีสาน (11) ‘ศิลา วงศ์สิน’ จากสายตาเบี้ยล่างประวัติศาสตร์ (ตอนที่ 1)
  21. ↑ “ครอง จันดาวงศ์” นักต่อสู้ ปชต. เจ้าของวาทะ “เผด็จการจงพินาศ ประชาธิปไตยจงเจริญ”
  22. ↑ ในวันที่ ครอง จันดาวงศ์ อาจไม่ได้พูด “เผด็จการจงพินาศ ประชาธิปไตยจงเจริญ”
  23. ↑ ครอง จันดาวงศ์ ถูกประหารด้วย ม.๑๗ ถึง ๔๕ นัด! ไม่ได้พูด “เผด็จการจงพินาศ ประชาธิปไตยจงเจริญ”!!
  24. ↑ ครบ 60 ปีประหาร ‘ครูครอง จันดาวงศ์’ เจ้าของวาทะ ‘เผด็จการจงพินาศ ปชต.จงเจริญ’ 31 พ.ค. 2504
  25. ↑ คดีดัง!! เปิดตำนานขุนโจร "เสือขาว" ผู้เคยปิดตลาดท่าเรือ ปล้น!! สุดท้ายหักหลังกันเอง แต่!! ถูกจับ โดนประหารชีวิตถึง 6 คน!!
  26. ↑ โจรผยองปิดตลาดปล้น! นายกฯใช้ ม.๑๗ สั่งปล้นที่ไหนยิงเป้าที่นั่นโดย ๖ นาย ตร.ประกบ ๖ โจร!!
  27. ↑ "ใช้ม.๑๗ ประหาร"เปี๊ยก กีวี"". หนังสือพิมพ์สยามนิกร. 1 August 1967. p. 1,2.
  28. ↑ รอยอดีตระทึกใจ ไอ้เสือบุก!!!ปิดตลาดปล้นที่ "ตลาดท่าเรือ"
  29. ↑ ไม่มีใครกล้ารื้อ ศาลเจ้าพ่อแขก จุดยิงเป้านักโทษ สมัยจอมพลถนอม
  30. ↑ "ฆาตกร". หนังสือพิมพ์เดลินิวส์. 1 December 1971. p. 20.
  31. ↑ "ยิงเป้า". หนังสือพิมพ์เดลินิวส์. 2 December 1971. p. 2.
  32. ↑ "ถือทำการบังอาจระหว่างกฏอัยการศึก แม่ทัพเรือรับคำสั่งยิงใกล้ที่เกิดเหตุ". หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ. 2 December 1971. p. 2.
  33. ↑ "ยิงเป้า 2 มหาโจร". หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ. 17 April 1972. p. 16.
  34. ↑ "ยิงเป้า 2โจร". หนังสือพิมพ์ไทยเดลี่. 17 April 1972. p. 16.
  35. ↑ "คณะปฎิวัติ". หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ. 6 June 1972. p. 16.
  36. ↑ "เผยนาทีสังหาร". หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ. 7 June 1972. p. 16.
  37. ↑ "ยิงเป้า". หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ. 16 June 1972. p. 16.
  38. ↑ "รายละเอียดประหาร". หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ. 17 June 1972. p. 16.
  39. ↑ "ที่เพชรบูรณ์และ...บางขวาง...". หนังสือพิมพ์สยามรัฐ. 17 June 1972. p. 16.
  40. ↑ "หัวหน้าคณะปฎิวัติสั่งยิงบ่าย ๒ โมงวันนี้ ขืนใจเด็กหญิงอายุ ๑๑ ขวบบีบคอตายคามือ". หนังสือพิมพ์บ้านเมือง. 6 July 1972. p. 16.
  41. ↑ "เป็นฆาตกรคนที่ 20 ที่ถูกสั่งยิงเป้า กัดบุหรี่ระงับสติ ก่อนเข้าหลัก". หนังสือพิมพ์บ้านเมือง. 7 July 1972. p. 16.
  42. ↑ "โจรเหี้ยมไม่ยอมฟังเทศน์ ราษฎร ๒ หมื่นรุมสาปแช่ง". หนังสือพิมพ์บ้านเมือง. 14 July 1972. p. 16.
  43. ↑ "ระบุพฤติการณ์โหดร้าย ไม่ยำเกรงกฎหมาย ลงโทษหนัก...ยิงเป้า". หนังสือพิมพ์พิมพ์ไทย. 8 August 1972. p. 16.
  44. ↑ "หิ้วปีก 3 นักโทษเข้าหลักประหาร". หนังสือพิมพ์บ้านเมือง. 6 July 1972. p. 2.
  45. ↑ "สั่งยิงเป้าตอน 10 น. ทั้งสามรายข่มขืนแล้วฆ่าอย่างทารุณ". หนังสือพิมพ์เดลินิวส์. 2 December 1971. p. 2.
  46. ↑ "ยิงเป้า". หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ. 24 August 1972. p. 16.
  47. ↑ ศาลเจ้าพ่อเขาแขก ผลกรรม? ที่แลกด้วยชีวิต
  48. ↑ "ยิงเป้า 2 ฆาตกร". หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ. 30 August 1972. p. 16.
  49. ↑ "ก่อนตายเขียนจม.สี่ฉบับ ฝูงชนดูการประหารนับหมื่น". หนังสือพิมพ์ไทยเดลี่. 4 October 1972. p. 2.
  50. ↑ "'ยิงเป้า'แล้ว! ไม่มีใครรับศพ". หนังสือพิมพ์พิมพ์ไทย. 5 October 1972. p. 16.
  51. ↑ "ประหารชีวิต". หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ. 19 October 1972. p. 16.
  52. ↑ "๒ ฆาตกร". หนังสือพิมพ์พิมพ์ไทย. 6 July 1972. p. 16.
  53. ↑ "นักเรียน". หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ. 9 November 1972. p. 16.
  54. ↑ "พลเมืองดีจับคนร้ายลักทรัพย์ถูกแทงดับ". หนังสือพิมพ์พิมพ์ไทย. 19 June 1972. p. 7.
  55. ↑ "หวั่นนักมวย". หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ. 22 June 1972. p. 16.
  56. ↑ "นักเรียน". หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ. 9 November 1972. p. 16.
  57. ↑ "เสนอคณะปฎิวัติยิงเป้า6โจรฆ่าผัวข่มขืนเมีย". หนังสือพิมพ์พิมพ์ไทย. 8 August 1972. p. 7.
  58. ↑ "ยิงเป้าโจรพร้อมกันอีก2จังหวัด". หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ. 23 November 1972. p. 16.
  59. ↑ "สองดาวโจรประหารแล้ว2จ.ว.พร้อมกัน". หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ. 24 November 1972. p. 16.
  60. ↑ "ยิงเป้าโจรพร้อมกันอีก2จังหวัด". หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ. 23 November 1972. p. 16.
  61. ↑ "สองดาวโจรประหารแล้ว2จ.ว.พร้อมกัน". หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ. 24 November 1972. p. 16.
  62. ↑ "ยิง 50 นัด". หนังสือพิมพ์เดลินิวส์. 2 December 1972. p. 16.
  63. ↑ "ประหารชีวิตนักปล้นฆ่าตำรวจ ยิงเป้ามือระเบิด". หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ. 2 December 1972. p. 16.
  64. ↑ "ยิงเป้ามือปืนฆ่านักข่าวตรังเรียบร้อยแล้ว". หนังสือพิมพ์บ้านเมือง. 16 December 1972. p. 16.
Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 

Portal di Ensiklopedia Dunia

Portal : Agama
Agama
Portal : Bahasa
Bahasa
Portal : Biografi
Biografi
Portal : Budaya
Budaya
Portal : Ekonomi
Ekonomi
Portal : Elektronika
Elektronika
Portal : Film
Film
Portal : Filsafat
Filsafat
Portal : Geografi
Geografi
Portal : Indonesia
Indonesia
Portal : Ilmu
Ilmu
Portal : Lingkungan
Lingkungan
Portal : Masyarakat
Masyarakat
Portal : Matematika
Matematika
Portal : Militer
Militer
Portal : Mitologi
Mitologi
Portal : Musik
Musik
Portal : Olahraga
Olahraga
Portal : Pendidikan
Pendidikan
Portal : Politik
Politik
Portal : Sastra
Sastra
Portal : Sejarah
Sejarah
Portal : Seni
Seni
Portal : Teknologi
Teknologi