คลองบางบัวทอง

คลองบางบัวทอง เป็นคลองธรรมชาติมีความคดเคี้ยวเป็นส่วนใหญ่โดยเฉพาะบริเวณปากคลอง เป็นคลองที่แยกมาจากแม่น้ำเจ้าพระยาบริเวณตรงข้ามเกาะเกร็ด อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี คลองมีความยาวประมาณ 6 กิโลเมตร บริเวณปากคลองเป็นที่ตั้งของหมู่บ้านขนมหวานและเกาะน้อย ปลายคลองอยู่ในเขตอำเภอบางบัวทอง จังหวัดนนทบุรี ผ่านประตูน้ำบางบัวทองไปบรรจบกับคลองลำโพและคลองพระพิมล สองฝั่งคลองเป็นชุมชนชาวสวนและชาวไร่ ปลูกผลไม้ เช่น ทุเรียน ส้ม มะม่วง กระท้อน มะปราง ปลูกมากตั้งแต่ปากคลองใกล้ประตูน้ำบางบัวทอง^[1]

มีตำนานเล่าว่ามีเจ้านายในวังเสด็จประพาสทางน้ำและได้มาจอดเรือที่ปากคลองโดยได้ทำกระบวยทองตกลงไปในคลอง จึงได้ใช้แหอวนลากหากระบวยแต่ไม่พบ ทำให้คนแถบนั้นเรียกคลองนี้ว่า "คลองกระบวยทอง" แต่ภายหลังเรียกเพี้ยนกันเป็น "คลองบางบัวทอง"^[2] แต่ก็มีข้อสันนิษฐานบริเวณคลองสายนี้แต่เดิมมีต้นบัวหลวงอยู่มากมาย^[3]

ในอดีตราษฎรหมู่ที่ 1, 2, 3 และ 4 ของตำบลท่าอิฐ อำเภอปากเกร็ด ปลูกบ้านเรือนอยู่ตามริมคลองบางบัวทอง ประกอบอาชีพทำนา ตามคันนาจะปลูกต้นตาลเป็นจำนวนมาก ภายหลังจึงได้นำผลิตผลจากต้นตาลมาทำเป็นขนมหวาน เริ่มแรกทำขนมจากลูกตาลเช่นจาวตาลเชื่อม ภายหลังได้พัฒนาเป็นขนมไทยชนิดต่าง ๆ เช่น ทองหยิบ ทองหยอด ฝอยทอง เม็ดขนุน ฯลฯ คลองบางบัวทองช่วงต้นจึงมีชื่อเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า คลองขนมหวาน ต่อมาหน่วยงานของรัฐและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้ามาสนับสนุนส่งเสริมอาหารและขนมไทยพื้นบ้านโบราณของหมู่บ้านคลองขนมหวาน อำเภอปากเกร็ด มากขึ้น^[4]

พื้นที่บริเวณวัดละหารในครั้งอุทกภัย พ.ศ. 2554 เคยเป็นจุดที่คันกั้นน้ำพังถล่มลงจนเป็นเหตุทำให้มวลน้ำปริมาณมหาศาลไหลทะลักเข้าท่วมในพื้นที่อำเภอบางบัวทองจนสูงกว่า 1.5 เมตร ตั้งแต่ตลาดบางบัวทองจนถึงทางแยกบางพลู^[5]