|
La Universitato de Lejdeno (nederlande Universiteit Leiden) estas la plej antikva universitato en Nederlando kaj estis fondita en la 8-a de februaro 1575 en Lejdeno. Ĝi interalie membras en la Ligo de Eŭropaj Esploraj Universitatoj.
La universitato havas sep fakultatoj (ses en Lejdeno kaj unu en Hago) kun pli ol 28 000 studentoj en 2017. Diplomitoj de la Universitato de Lejdeno ricevis 16 Nobel-premiojn.[1]
Historio
Antaŭ la fondiĝo de la universitato de Princo Vilhelmo la 1-a de Oranĝo en 1575, la Universitato de Loveno estis la plej grava universitato en la Malaltaj Landoj. Dum la Okdekjara Milito nordnederlandanoj ne plu povis iri al la sudnederlanda universitato en Loveno, do nova, nordnederlanda universitato bezonatis. La nova universitato estis pagita per konfiskaĵoj el katolikaj klerikejoj.[2]
La unuajn du jarojn la universitato havis sian sidejon en konfiskata monaĥejo. Poste ĝi translokiĝis al monaĥejo en la centra kanalstrato de Lejdeno, Rapenburg.
Institucioj
Famaj universitatanoj
- Carolus Clusius (1526–1609), nederlanda kuracisto kaj botanikisto
- Gerardus Bontius (1536-1599)
- Bonaventura Vulcanius (1538-1614) humanisto
- Joseph Justus Scaliger (1540–1609), franca humanisto
- Janus Dousa (1545-1604) unua bibliotekisto de la universitato
- Justus Lipsius (1547–1606), nederlanda filozofo
- Paulus Merula (1558-1607)
- Franciscus Gomarus (1563-1641) teologo
- Jakob Dircksz de Graeff (1571–1638), nederlanda politikisto
- Theodorus Schrevelius (1542-1649) teologo
- Daniel Heinsius (1580-1655) humanisto kaj unu el la plej famaj inter la nerdelandaj erudiciuloj
- Willebrord van Roijen Snell (Snellius) (1580–1626), nederlanda astronomo kaj matematikisto
- Hugo Grotius (1583–1645), nederlanda filozofo
- Casparus Barlaeus (1584-1648) teologo, poeto, historiisto kaj humanisto
- Arnold Vinnius (1588–1657), nederlanda juristo
- Franco Petri Burgersdijk (1590-1635) filozofo
- Martin Opitz (1597–1639), germana filologo
- Marcus Zuerius van Boxhorn (1602/12–1653), germana filologo
- Thomas Browne (1605–1682), angla filozofo
- Rembrandt van Rijn (1606–1669), nederlanda pentristo
- Paul Fleming (1609–1640), germana baroka poeto
- Franciscus Sylvius (1614-1672) kuracisto kaj anatomiisto
- Andreas Gryphius (1616–1664), germana poeto
- Christian Hoffmann von Hoffmannswaldau (1616–1679), germana baroka poeto
- Adriaen van der Donck (1618-1655) advokato
- Frederiko Vilhelmo, Elektisto de Brandenburgo (1620-1688)
- Coenraad van Beuningen (1622-1693) diplomato
- Arnold Geulincx (1624–1669), flandra-nederlanda teologo
- Constantijn Huygens, la Juna (1628-1697) ŝtatestro
- Christiaan Huygens (1629-1695) matematikisto kaj fizikisto
- Paul Hermann (1646–1695), germana kuracisto kaj botanikisto
- Archibald Pitcairne (1653-1713) skota kuracisto
- Hermann Adolph Meinders (1665–1730), germana juristo kaj historiisto
- Herman Boerhaave (1668–1738), nederlanda kuracisto kaj biologo
- Johann Friedrich Bachstrom (1686–1742), germana teologo
- Bernhard Siegfried Albinus (1697–1770), germana kuracisto
- David van Royen, la Maljuna (1699-1764) juristo
- Gerard van Swieten (1700-1772) farmaciisto
- Adriaan van Royen (1704-1779) kuracisto kaj botanikisto
- Anton de Haen (1704-1776) kuracisto
- Alexander Boswell (1706–1782) juĝisto
- Archibald Cameron (1707–1753) jakobita kuracisto
- David Ruhnken (1723-1798) klasika filologo
- David van Royen, la Juna (1727-1799) kuracisto kaj botanikisto
- David Hartley, la Juna (1732-1813) ŝtatestro kaj scienca elpensisto
- Daniël Wyttenbach (1746-1820) bibliotekisto
- Christiaan Hendrik Persoon (1761-1836) botanikisto kaj mikologo
- John Quincy Adams (1767–1848), 6-a usona prezidento
- Caspar Georg Carl Reinwardt (1773-1854) botanikisto
- Gerard Sandifort (1779-1848) kuracisto
- Abraham Jacob van der Aa (1792-1857), nederlanda leksikografo kaj geografo
- Caspar Reuvens (1793–1835), nederlanda filologo kaj antikvaĵisto
- Frederik, Princo de Oranĝo-Nassaux (1797-1881)
- Johan Rudolf Thorbecke (1798–1872), nederlanda politikisto
- Frederik Kaiser (1808-1872) astronomo
- Carel Gabriel Cobet (1813-1889) klasika erudiciulo
- Abraham Kuenen (1828-1891) protestanta teologo
- Cornelis Petrus Tiele (1830-1902) teologo
- François HaverSchmidt (1835-1894) poeto kaj predikanto
- Abraham Kuijper (1837-1920) teologo kaj politikisto
- Aleksandro, Princo de Oranĝo-Nassaŭ (1851-1884)
- Hendrik Antoon Lorentz (1853-1928) fizikisto kaj 1902 Nobel-premiito pri fiziko
- Christiaan Snouck Hurgronje (1857-1936) orientalisto
- Dirk Fock (1858-1941) advokato kaj reganto de Surinamo
- Frederik August Stoett (1863-1936) lingvisto
- Albert Verwey (1865-1937) poeto kaj eseisto
- Christianus Cornelius Uhlenbeck (1866-1951) lingvisto kaj antropologo
- Antonie Pannekoek (1873-1960) astronomo kaj politika teoriisto
- Charles Ruijs de Beerenbrouck (1873-1936) ĉefministro (1918-25) (1929-33)
- Ejnar Hertzsprung (1873-1967) astronomo
- Cornelis van Vollenhoven (1874-1933) spertulo pri juro
- Albert Einstein (1879-1955) fizikisto kaj 1921 Nobel-premiito pri fiziko
- Eduard Meijers (1880-1954) juristo
- Arent Jan Wensinck (1882-1939) historiisto pri la islamismo
- Geertruida de Haas-Lorentz (1885-1973) fizikisto
- Frederik Mari van Asbeck (1889-1968) juristo
- Albert Szent-Györgyi (1893-1986) 1937 Nobel-premiito pri Medicino
- Dirk Jan Struik (1894-2000) matematikisto
- Achmad Soebardjo (1896-1978) diplomato
- Frans van Buchem (1897-1979) kuracisto
- Eduard Elias (1900-1967) ĵurnalisto
- Christine Wttewaall van Stoetwegen (1901-1986) politikistino
- Cornelis van Steenis (1901-1986) botanikisto
- Enrico Fermi (1901-1954) itala fizikisto 1938 Nobel-premiito
Vidu ankaŭ
Referencoj
| Universitatoj en Nederlando |
|---|
| Ŝtate financita |
|  |
|---|
| Private financita |
|
|---|
|
|
,_by_Anonymous.jpg)
