|
Chelsea FC-Liverpool FC rekabeti
Chelsea FC-Liverpool FC rekabeti, İngiliz futbol kulüpleri Chelsea ile Liverpool arasındaki şehirlerarası rekabettir. Chelsea, iç saha maçlarını Stamford Bridge'de, Liverpool ise iç saha maçlarını Anfield Road'da oynar. Her iki kulüp de bir asırdan fazla bir süredir aynı ligde mücadele etmiş olsalar da, Chelsea ile Liverpool arasındaki modern rekabet 2000'li yılların başında başladı. Bu dönemde iki takım, özellikle FA Cup, EFL Cup ve UEFA Şampiyonlar Ligi gibi kupa organizasyonlarında sık sık karşı karşıya geldi. Kulüpler, yedi büyük kupa finalinde mücadele etti: Chelsea'nin uzatmalar sonucu 3-2 kazandığı 2005 Football League Cup finali, Liverpool'un 2-1 kazandığı 2006 FA Community Shield, Chelsea'nin 2-1 galip geldiği 2012 FA Cup finali, Liverpool'un penaltılarla 5-4 kazandığı 2019 UEFA Süper Kupası, Liverpool'un golsüz eşitliklerin ardından penaltılarla kazandığı 2022 EFL Cup ve FA Cup finalleri ve Liverpool'un uzatmalar sonucu 1-0 kazandığı 2024 EFL Cup finali. Ayrıca iki kulüp, 2005-06 sezonunun grup aşamasında (iki maç da golsüz eşitlikle sonuçlandı), 2008-09 sezonunun çeyrek finalinde (Chelsea toplamda 7-5 galip geldi) ve 2004-05, 2006-07 ile 2007-08 sezonlarının yarı finallerinde Şampiyonlar Ligi'nde üst üste beş kez karşılaştı. Bu yarı finallerde Liverpool ilk iki sezon galip gelirken, Chelsea üçüncü sezonda kazanan taraf oldu.[1][2] Genel olarak Liverpool, Chelsea'ye karşı daha fazla galibiyet aldı; Ekim 2024'teki son karşılaşmaları itibarıyla Liverpool 87 kez kazanırken, Chelsea 65 galibiyet elde etti ve 46 maç berabere sonuçlandı. Chelsea'nin Liverpool karşısındaki en farklı galibiyeti, Ağustos 1937'de Stamford Bridge'de alınan 6-1'lik galibiyetken, Liverpool'un en farklı galibiyeti Nisan 1935'teki 6-0'lık iç saha zaferiydi. Toplamda kazanılan kupa sayısı bakımından da Liverpool öndedir; Liverpool'un 68 kupasına karşı Chelsea'nin 34 kupası bulunmaktadır.[3] Arka planChelsea 1904 yılında Gus Mears, Fulham'da bulunan Stamford Bridge atletizm stadyumunu futbol sahasına dönüştürme amacıyla satın aldı. Stadyumu, Fulham FC'ye kiralama teklifi reddedilince, Mears, stadyumu kullanmak için kendi kulübünü kurmaya karar verdi. Bölgede zaten Fulham adında bir takım olduğu için, yeni kulüp için komşu ilçe Chelsea'nin adı seçildi; Kensington FC, Stamford Bridge FC ve London FC gibi isimler de düşünülmüştü.[4] Chelsea FC, 10 Mart 1905'te Fulham Road üzerindeki The Rising Sun (şimdiki adıyla The Butcher's Hook) adlı bir barda kuruldu.[5][6] Kısa bir süre sonra kulüp, Football League'e kabul edildi. Chelsea, ikinci sezonunda First Division'a yükseldi ve ilk yıllarında First Division ile Second Division arasında gidip geldi. Kulübün 1907-1933 yılları arasındaki teknik direktörü David Calderhead'in yönetimi altında kulüp, 1915 FA Cup'ta finale yükseldi ancak Old Trafford'da Sheffield United'a kaybetti. 1920 First Division'da sezonu üçüncü bitirerek o zamana kadarki "en iyi lig derecesini" elde etti.[7] Kulüp, 1907-08,[8] 1909-10,[9] 1911-12,[10] 1912-13,[11] 1913-14[12] ve 1919-20[13] sezonları dahil olmak üzere İngiliz futbolunda on farklı sezonda "en yüksek seyirci ortalamasına" ulaştı. Chelsea, 1920 ve 1932 yıllarında FA Cup'ta yarı finale kadar yükseldi.[14] 1930'lar boyunca First Division'da kaldı. Calderhead, 1933'te istifa etti ve yerine Leslie Knighton getirildi.[15] Bu dönemde kulüpte Tommy Law, Sam Weaver, Sid Bishop, Harry Burgess, Dick Spence ve Joe Bambrick gibi "uluslararası düzeyde tanınmış oyuncular" bulunmasına rağmen kulübün, on yıl içindeki "en yüksek lig derecesi" sekizincilik oldu.[16] Kulübe iki oyuncu: Kaleci Vic Woodley ve santrfor George Mills transfer ücreti ödenmeden kadroya katıldı.[17] Mills, Chelsea formasıyla 100 lig golü atan ilk oyuncu oldu.[17] Kulüp, 1932-33 ve 1933-34 sezonlarında küme düşmekten iki puan farkla, 1938-39 sezonunda ise bir puan farkla "kurtuldu" ve 1939'da FA Cup'ta Arsenal ve Sheffield Wednesday'e karşı galibiyet elde etti, ancak çeyrek finalde Grimsby Town'a yenildi.[18] Liverpool Liverpool kulübü, John Houlding ile Everton arasında yaşanan ihtilafın bir sonucu olarak kurulmuştur. 8 yılın ardırdan Everton kulübü, 1892 yılında Goodison Park'a taşınmış ve buna takriben Houlding, Liverpool kulübünün temellerini atmıştır.[19] İlk başta "Everton FC Athletic Grounds Ltd. (Kısaca Everton Athletic) adıyla yola çıkan kulüp, federasyonun Everton FC isminin kullanımına izin vermemesi nedeniyle Mart 1892 yılında Liverpool FC adını almış ve bu tarihten 3 ay sonra da federasyon tarafından resmen tanınmıştır.[20] Takım ilk sezonunda Lancashire Ligini kazanarak iyi bir başlangıca imza atmıştır. 1893-94 sezonunda Football League Second Division'a katılmıştır. Bu ligde ilk sezonunda birinci olduktan sonra Football League First Division'a yükselmiştir. Bu ligi de 1901 ve 1906 yılında şampiyon olarak tamamlamıştır.[21] Kulüp ilk FA Cup finalini 1914 yılında Burnley'e karşı oynamış ve 1-0 kaybetmiştir. 1922 ve 1923 yılında üst üste lig şampiyonu olmuş, ancak kulübün 5. şampiyonluğunu aldığı 1946-47 sezonuna kadar suskun kalmıştır.[22] Liverpool, 1950 yılında yine kupada final oynamış fakat rakibi Arsenal'a karşı sahadan mağlup ayrılarak ikinci kupa finalini de kaybetmiştir. 1953-54 sezonunda takım tarihinde ilk kez küme düşmüştür.[23] 1958-59 FA Cup sezonunda Worcester City'ye karşı alınan 2-1'lik yenilgi sonrası Bill Shankly kulübün yeni menajeri olmuştur. Takımın başına geçen Bill Shankly, 24 oyuncu ile yollarını ayırmış ve kulübün bir ayakkabı deposunu teknik ekibin taktik stratejileri tartıştığı bir odaya dönüştürmüştür. Bu odada Bill Shankly önderliğinde Joe Fagan, Reuben Bennett ve Bob Paisley kulübü yeniden yapılandırmaya başlamışlardır.[24] Tarihçe1907-2002Chelsea ve Liverpool, geleneksel olarak bir rekabet içinde olmayan iki kulüptü. İki takım ilk kez 25 Aralık 1907'de Anfield'de Football League First Division kapsamında karşılaştı ve maç Chelsea'nin 4-1'lik galibiyetiyle sona erdi. Ancak sonraki 96 yıl boyunca Chelsea, sadece bir lig şampiyonluğu kazanabildi; bu başarı 1955 yılında geldi. Öte yandan Liverpool (o dönemde zaten iki kez şampiyon olmuştu), First Division şampiyonluğunu on altı kez daha kazanarak İngiltere'nin en büyük kulüplerinden biri olarak, başta ezeli rakipleri Manchester United ile birlikte, statüsünü pekiştirdi. Chelsea ise orta sıralarda yer alan bir kulüp olarak görülüyordu ve 21. yüzyıla kadar Liverpool ile herhangi bir rekabet ilişkisi bulunmuyordu. Abramoviç dönemi (2003-04)Chelsea ile Liverpool arasındaki rekabetin tohumları Mayıs 2003’te atılmaya başlandı. Bu çekişmeyi ateşleyen ilk önemli karşılaşma, 2002-03 Premier League sezonunun son gününde, UEFA Şampiyonlar Ligi’ne katılma mücadelesi için Stamford Bridge’de dördüncü sıradaki Chelsea ile beşinci sıradaki Liverpool arasında oynandı. Her iki takım da 64 puanda eşitti, ancak Chelsea’nin gol averajı +8 ile daha üstündü. Üç büyük takım, Manchester United (1.), Arsenal (2.) ve Newcastle United (3.), bir sonraki sezonun Şampiyonlar Ligi’ne katılmayı garantilemişti, altıncı sıradaki Blackburn Rovers ise katılma şansı bulunmuyordu. Bu durum Liverpool’un Chelsea’yi yenmesi gerektiği anlamına geliyordu; aksi takdirde bir sonraki sezon UEFA Şampiyonlar Ligi yerine UEFA Kupası'nda (şimdiki Avrupa Ligi) mücadele edecekti. Maçın 11. dakikasında Sami Hyypiä, Liverpool’u 1-0 öne geçirdi, ancak Chelsea yalnızca iki dakika sonra Marcel Desailly ile eşitliği sağladı. Maçın 25. dakikasında Jesper Grønkjær’in golüyle Chelsea 2-1 öne geçti. Steven Gerrard, maçın bitimine iki dakika kala kırmızı kart görerek oyun dışı kaldı. Chelsea, maçı 2-1 kazanarak Şampiyonlar Ligi’ne katılma hakkını elde etti; Liverpool ise UEFA Kupası ile yetinmek zorunda kaldı. Temmuz 2003’te, Chelsea’nin uzun yıllardır başkanlığını yapan Ken Bates, kulübü Rus milyarder Roman Abramoviç'e 140 milyon sterlin karşılığında sattı. Chelsea, 2003 yaz transfer döneminde 103 milyon sterlin harcayarak, West Ham United'dan Joe Cole ve Inter Milan’dan Hernán Crespo gibi önemli oyuncuları kadrosuna kattı. Abramoviç dönemiyle birlikte Chelsea, önceki yılların aksine ciddi bir şampiyonluk adayı haline gelerek, o zamana kadar Premier League’in ilk on bir sezonunun onunu kazanan Manchester United ve Arsenal gibi takımları tehdit etmeye başladı. Abramovich’in kulübü devralmasından sonraki ilk Chelsea-Liverpool karşılaşması, yeni sezonun ilk maç gününde Anfield'de oynandı. Chelsea, Juan Sebastián Verón ve Jimmy Floyd Hasselbaink’in golleriyle maçı 2-1 kazandı. Liverpool, Ocak 2004’te Stamford Bridge’de oynanan rövanş maçında Bruno Cheyrou’nun golüyle Chelsea’yi 1-0 mağlup ederek intikamını aldı. Ancak, Chelsea’nin yaptığı büyük transfer harcamalarına rağmen lig şampiyonluğunu kazanması mümkün olmadı ve yenilmez bir sezon geçiren Arsenal’in ardından ikinci sırada yer aldı. Liverpool ise dördüncü sırada bitirerek Chelsea’nin 19 puan gerisinde kalsa da Şampiyonlar Ligi’ne katılmayı başardı. Mourinho vs Rafa Benítez (2004-07)2004 yazında Chelsea ve Liverpool sırasıyla teknik direktörlük görevine José Mourinho ve Rafael Benítez’i getirdi. Bu, iki teknik direktör arasında şiddetli bir rekabetin başlangıcı oldu. İlk sezonlarında takımlar beş kez karşı karşıya geldi. Bu maçlar arasında Mourinho’nun iki Premier League galibiyeti de vardı; her iki maç da 1-0’lık skorlarla sonuçlandı ve gollerin ikisi de Joe Cole tarafından atıldı. Her iki takımda da forma giyen futbolcularAşağıda hem Chelsea hem de Liverpool'da oynamış oyuncular yer almaktadır.[25][26] Chelsea'den Liverpool'a gidenler
Liverpool'dan Chelsea'ye gidenler
Kaynakça
Dış bağlantılar |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
