ประเทศอำนาจปานกลาง

ประเทศอำนาจปานกลาง (อังกฤษ: middle power) หมายถึง รัฐซึ่งมีความสามารถที่จะแผ่อิทธิพลในระดับภูมิภาค ซึ่งแม้จะไม่ใช่ทั้งอภิมหาอำนาจหรือมหาอำนาจ แต่ก็มีความสามารถในการแผ่อิทธิพลในภูมิภาคของตนเอง

ความเหลื่อมระหว่างรายการประเทศอำนาจกลางกับมหาอำนาจแสดงให้เห็นว่าไม่มีข้อตกลงเป็นเอกฉันท์^[1]

รายการนี้รวม 8 ประเทศที่ ณ จุดหนึ่งอยู่ในสถานะนี้ นับตั้งแต่สมัยหลังสงครามเย็น ส่วนใหญ่ถือเป็นมหาอำนาจ แต่นักวิชาการกับผู้เชี่ยวชาญบางส่วนจัดให้เป็นประเทศอำนาจกลาง นักวิชาการหลายคนถือว่าสหรัฐ^[2][3] และจีน^{[4][5][6][7][8]} ตั้งอยู่ในเงื่อนไขมหาอำนาจหรือจัดเป็นอภิมหาอำนาจ^{[9][10][11][12]} จึงไม่รวมในรายการนี้:

•  บราซิล^{[13][14][15][16]}
•  ฝรั่งเศส^[17][18]
•  เยอรมนี^[19][20][18]
•  อินเดีย^{[21][22][23][24][25][18]}
•  อิตาลี^[26][27][28]
•  ญี่ปุ่น^{[29][22][30][18]}
•  รัสเซีย^[31][32]
•  สหราชอาณาจักร^[17][33][18]

เช่นเดียวกันกับมหาอำนาจ ไม่มีข้อตกลงเป็นเอกฉันท์ว่าประเทศใดได้รับการพิจารณเป็นประเทศอำนาจปานกลาง รายการนี้มักเป็นประเด็นที่มีการถกเถียงกันอย่างมากและมีแนวโน้มที่จะวางประเทศที่มีขนาดค่อนข้างใหญ่ (เช่น อาร์เจนตินา) ร่วมกับประเทศขนาดเล็ก (เช่น นอร์เวย์)^[34] เห็นได้ชัดว่าประเทศอำนาจปานกลางไม่ได้มีสถานะเดียวกันเสมอไป บางประเทศถือเป็นประเทศอำนาจนำภูมิภาคและเป็นสมาชิกจี20 (เช่น ออสเตรเลีย) ในขณะที่บางประเทศจัดให้เป็นประเทศด้อยอำนาจ (เช่น ประเทศเช็กเกีย)^[35] ประเทศอำนาจปานกลางขนาดใหญ่บางส่วนมีบทบาทสำคัญในสหประชาชาติและองค์กรระหว่างประเทศอื่น ๆ เช่น องค์การการค้าโลก

รายการด้านล่างนี้คือ 52 ประเทศที่นักวิชาการและผู้เชี่ยวชาญคนอื่น ๆ ถือว่าในช่วงหนึ่งเป้นประเทศมหาอำนาจกลาง นับตั้งแต่สมัยหลังสงครามเย็น (สมาชิกจี20 อยู่ในอักษรตัวหนา ยกเว้นรัฐสมาชิกสหภาพยุโรปที่เข้าร่วมภายใต้การเป็นสมาชิกกลุ่มของสหภาพยุโรป):

• ประเทศอำนาจนำภูมิภาค (regional power)
• กลุ่ม 20 (G20)

• Middle Powers Initiative