Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Devanagari

Aum er eit kjent symbol skrive med devanagari.

Devanagari (sanskrit देवनागरी devanāgarī, sett saman av deva, 'gud' og nāgarī, 'kultivert') eller nagari er eit skriftsystem som blir brukt til å skrive fleire språk på det indiske subkontinentet. Devanagari er ein abugida, det vil seie eit skriftsystem der kvar konsonant har ein ibuande vokal (konsonanten for k gjev ka), og konsonantane blir modifisert for å få andre sekvensar (ke, ko...).

Ein kan bruka skrifta til å skriva ned fleire nordindiske språk, til dømes sanskrit, hindi, marathi, sindhi, bihari, bhili, konkani, bhodjpuri, nepali og av og til panjabi, kasjmiri og romani.

Historie

Devanagari, då kjent som nagari, oppstod rundt år 1200 frå siddhamskrifta. Det fortrengde gradvis den nærskylde sjaradaskrifta, men dei to skriftsystema blei brukte parallelt i Kashmir. Opphavet til begge var guptaskrifta, som igjen var avleidd av brahmiskrifta.

Bruken av devanagari som namn på språket ser først ut til å ha spreidd seg under kolonitida. Europeiske vitskapsfolk brukte berre denne skrifta til å gje ut verk på sanskrit, og etter kvart blei skrifta av mange sett på som den einaste rette for dette heilage språket — sjølv om det fanst tradisjon for å skriva språket med nær alle dei andre innfødde indiske skriftsystema.

Teikn

Vokalar

Uavhengig form Romanisert Som diakritikon med प Uavhengig form Romanisert Som diakritikon med प
कण्ठ्य kaṇṭhya
(Velar)
a ā पा
तालव्य tālavya
(Palatal)
i पि ī पी
oṣṭhya
(Labial)
u पु ū पू
मूर्धन्य mūrḍhanya
(Retrofleks)
पृ पॄ
दन्त्य dantya
(Dental)
पॢ पॣ
कण्ठ्यतालव्य kaṇṭhatālavya
(Velar-palatal)
e पे ai पै
कण्ठोष्ठ्य kaṇṭhoṣṭhya
(Velar-labial)
o पो au पौ

Konsonantar

देवनागरी व्यंजन devanāgarī vyaṁjana
(devanāgari-konsonantar)
स्पर्श sparśa
(Plosiv)
नासिक्य nāsikya
(Nasal)
अन्तस्थ antastha
(Approksimant)
ऊष्म/संघर्षी ūṣma/saṃghaṣrī
(Frikativ)
Stemming अघोष aghoṣa
(Ustemd)
घोष ghoṣa
(Stemd)
अघोष aghoṣa
(Ustemd)
घोष ghoṣa
(Stemd)
Aspirasjon अल्पप्राण alpaprāṇa
(Uaspirert)
महाप्राण mahāprāṇa
(Aspirert)
अल्पप्राण alpaprāṇa
(Uaspirert)
महाप्राण mahāprāṇa
(Aspirert)
अल्पप्राण alpaprāṇa
(Uaspirert)
महाप्राण mahāprāṇa
(Aspirert)
कण्ठ्य kaṇṭhya
(Velar)
ka
/k/
kha
/kʰ/
ga
/ɡ/
gha
/ɡʱ/
ṅa
/ŋ/
ha
/ɦ/
तालव्य tālavya
(Palatal)
ca
/c, t͡ʃ/
cha
/cʰ, t͡ʃʰ/
ja
/ɟ, d͡ʒ/
jha
/ɟʱ, d͡ʒʱ/
ña
/ɲ/
ya
/j/
śa
/ɕ, ʃ/
मूर्धन्य mūrdhanya
(Retrofleks)
ṭa
/ʈ/
ṭha
/ʈʰ/
ḍa
/ɖ/
ḍha
/ɖʱ/
ṇa
/ɳ/
ra
/r/
ṣa
/ʂ/
दन्त्य dantya
(Dental)
ta
/t̪/
tha
/t̪ʰ/
da
/d̪/
dha
/d̪ʱ/
na
/n/
la
/l/
sa
/s/
ओष्ठ्य oṣṭhya}}
(Labial)
pa
/p/
pha
/pʰ/
ba
/b/
bha
/bʱ/
ma
/m/
va
/ʋ/

Konsonantligaturar

Hovudartikkel: Konsonantligaturar i devanagari

Talsymbol

Talsymbola i devanagari var forløparane til dei såkalla «arabiske tala», og dei representerer det første desimalsystemet.

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Devanagari i Unicode

I Unicode ligg Devanagari i U+0900 .. U+097F.

  0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F
900
910
920
930 ि
940
950 क़ ख़ ग़ ज़ ड़ ढ़ फ़ य़
960
970 ॿ
Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9