1. FC Kaiserslautern
1. FC Kaiserslautern is een Duitse voetbalclub uit Kaiserslautern, gelegen in de deelstaat Rijnland-Palts. De club is viervoudig landskampioen. Kaiserslautern speelde van 1963 tot 1996 onafgebroken in de Bundesliga en komt tegenwoordig uit in de 2. Liga (2022-23). De club speelt op de Betzenberg in het Fritz Walter Stadion, vernoemd naar de aanvoerder van het Duitse nationale team dat in 1954 de wereldbeker won. In dit stadion werden voor het Wereldkampioenschap voetbal 2006 ook enkele wedstrijden afgewerkt. GeschiedenisVooroorlogse geschiedenisDe club ontstond op 28 mei 1929 door een fusie tussen FV 1900 Kaiserslautern en SV Phönix 1910. De fusieclub nam aanvankelijk de naam FV Phönix Kaiserslautern aan en veranderde deze op 31 juli in de huidige naam. Na twee jaar in de tweede klasse promoveerde de club in 1931 naar de hoogste klasse van de Saarcompetitie. Na een vierde plaats werd de club vice-kampioen in 1932/33 achter FK Pirmasens. Hierdoor plaatste de club zich voor de Zuid-Duitse eindronde, waarin ze laatste werden in de groepsfase. Na dit seizoen kwam de NSDAP aan de macht in Duitsland. De competitie werd grondig geherstructureerd en de Gauliga werd ingevoerd als nieuwe hoogste klasse. Kaiserslautern werd ingedeeld in de Gauliga Südwest. Na een middenmootplaats degradeerde de club in 1934/35. In 1937 promoveerde de club weer maar werd meteen terug naar de Bezirksliga verwezen. Terug in de tweede klasse kreeg de club versterking van Fritz Walter, die tot een van de grootste spelers van de club ooit zou uitgroeien, in zijn eerste wedstrijd tegen SV Niederauerbach scoorde hij vier keer. De club werd kampioen en keerde terug in de Gauliga, die nu in twee groepen opgesplitst werd en de club eindigde nu eerste samen met Borussia VfB Neunkirchen. De wedstrijd om de groepswinst werd met 4:1 gewonnen, maar in de finale om de algemene titel moesten ze het onderspit delven voor Kickers Offenbach. Op 14 juli 1940 speelde Walter zijn eerste wedstrijd voor het nationaal elftal tegen Roemenië (uitslag 9-3 en 3 goals van Walter), en werd zo de eerste internationaal van de club. Het volgende seizoen moest de club de titel aan FV 03 Saarbrücken laten. Om oorlogsredenen werd de Gauliga opgesplitst en vanaf 1941 speelde de club in de Gauliga Westmark. Met zes punten voorsprong op FV Metz werd de club meteen autoritair kampioen en plaatste zich voor de eindronde om de Duitse landstitel. Na een overwinning op SV Waldhof 07 verloren ze dan met 9:3 van FC Schalke 04. Noemenswaardig dat seizoen was ook een 26:0 overwinning op FK Pirmasens, dat zich daarop zelfs uit de competitie terugtrok. Walter scoorde hier 13 keer. Vele spelers verlieten de club om zich bij het leger te voegen, wat het volgende jaar resulteerde in een vijfde plaats. In 1943/44 werden ze zelfs laatste. Voor het laatste seizoen zou de club een oorlogsfusie (Kriegsspielgemeinschaft) aangaan met VfR Kaiserslautern en TSG Kaiserslautern, maar de competitie werd nooit gespeeld wegens het nakende einde van de oorlog. OberligaIn oktober 1945 kwamen Fritz Walter en zijn broer Ludwig terug uit krijgsgevangenschap in Roemenië. Een aantal spelers uit het eerste elftal waren gesneuveld tijdens de oorlog (Theobald Baumann, Herbert Rasch en Heinrich Schaub). Alle Duitse voetbalclubs werden na het einde van de oorlog ook ontbonden. Onder leiding van Fritz Walter werd 1. FC echter weer heropgericht. De club trainde nu op de Sportanlage auf dem Erbsenberg, de thuishaven van VfR Kaiserslautern. Het eigen terrein Betzenberg was in beslag genomen en heette nu Stade Monsabert, naar een Franse generaal. In de winter van 1945/46 kregen ze het terrein terug. De clubs van de voormalige Gauliga Südwest besloten in december 1945 om de competitie terug op te nemen naar het voorbeeld van de Oberliga Süd, die een maand eerder van start gegaan was. De zogenaamde Oberliga Saar-Pfalz-Hessen startte op 6 januari 1946. De eerste wedstrijd won FCK met 10:0 van SV Phönix 03 Ludwigshafen. Aan het einde van het seizoen eindigde de club tweede achter 1. FC Saarbrücken. Het volgende seizoen heette de competitie Zonenliga en bestond uit twee reeksen. FCK werd glansrijk groepswinnaar en in de finale om de titel maakte de club VfL Konstanz twee keer met de grond gelijk (8-1 en 4-8). In 1947/48 ging de Oberliga Südwest pas echt van start en vonden er ook opnieuw eindrondes plaats. Er waren nog steeds twee reeksen en FCK won de finale van Fortuna Rastatt en plaatste zich voor de eindronde. Na overwinningen op TSV 1860 München en SpVgg Neuendorf bereikte FCK de finale en verloor deze van 1. FC Nürnberg. Ook het volgende seizoen werd de club groepswinnaar en won de finale tegen Fortuna Freiburg. In de eindronde won de club eerst van FC St. Pauli en verloor dan in de halve finale van Borussia Dortmund. In 1949/50 werd FCK na een nieuwe titel al uitgeschakeld in de kwartfinale door VfB Stuttgart. Vanaf 1950-51 bestond de Oberliga Südwest nog maar uit één reeks en met zeven punten voorsprong op VfR Wormatia Worms won de club al de vijfde titel op rij. De eindronde werd geherstructureerd en nu in groepsfase beslecht. Enkel op de laatste speeldag, toen de club al zeker was van de groepswinst, werd verloren van Schalke 04. In de finale om de titel werd SC Preußen Münster nipt met 2-1 verslagen en zo kroonde de club zich voor het eerst tot landskampioen. Na een derde plaats werden ze in 1952-53 opnieuw kampioen van de Oberliga en later ook landskampioen. Een jaar later stond FCK opnieuw in de finale om de titel en kreeg hier nu een pandoering van Hannover 96 dat met 1-5 won. Ondanks deze nederlaag en ook vele protesten in de media selecteerde bondscoach Sepp Herberger vele spelers van FCK voor het WK in Zwitserland. Met Fritz Walter, Ottmar Walter, Werner Liebrich, Horst Eckel en Werner Kohlmeyer telde het nationaal elftal vijf spelers van FCK. Zijn team bereikte de finale, die de geschiedenis inging als das Wunder von Bern, en won voor West-Duitsland de eerste wereldtitel. De club ging verder op zijn elan en speelde een jaar later de derde opeenvolgende titelfinale, maar verloor nu tegen Rot-Weiss Essen. De volgende twee seizoenen won de club nog de Oberliga, maar werd in de groepsfase van de eindronde steeds derde. Na een vice-titel in 1957-58 mocht de club wel nog naar de eindronde, maar werd nu in de voorronde uitgeschakeld door 1. FC Köln. De volgende jaren domineerden FK Pirmasens, Borussia VfB Neunkirchen en 1. FC Saarbrücken de competitie. In 1961 bereikte de club wel de finale van de DFB-Pokal, die verloren werd van Werder Bremen. In het laatste Oberligaseizoen werd de club wel kampioen. De timing kon niet beter zijn want na dit jaar werd de Bundesliga ingevoerd en omdat de Oberliga Südwest zwakker werd bevonden dan de Oberliga Nord, Süd en West kregen ze slechts twee startplaatsen. BundesligaNa drie middelmatige seizoenen ging de club goed van start in 1966-67, toen ze na vijf speeldagen aan de leiding stonden. Aan het einde van het seizoen werd de club vijfde. De volgende jaren eindigde de club weer in de middenmoot en vocht zelfs tegen degradatie. In 1972 speelde de club opnieuw de bekerfinale en verloor deze met 0-5 van Schalke 04. De club mocht later dat jaar wel voor het eerst Europa in. Stoke City won met 3-1 en leek de droom al vroeg te stoppen, maar bij de terugwedstrijd werd het 4-0. De club overleefde nog twee rondes en stond in de kwartfinale tegen landgenoot Borussia Mönchengladbach, waar ze een 7-1 pandoering van kregen en uitgeschakeld werden. De volgende jaren draaide de club in de subtop mee. Op 20 oktober 1973 speelde de club een van zijn beroemdste wedstrijden. Tegen Bayern München stond het na 57 minuten 1:4, maar de wervelende spelers van FCK draaiden de situatie nog om en slaagden erin om met 7:4 te winnen. In 1978/79 werden ze voor het eerst derde en bereikte een jaar later opnieuw de kwartfinale van de UEFA Cup, waar ze ook nu weer door een Duitse ploeg gestopt werden (Bayern München). Ook de volgende jaren bleef de club in de topvier meedraaien. In 1981 betaalde de club met de transfer van Norbert Eilenfeldt voor het eerst meer dan een miljoen mark voor een speler en in de UEFA Cup van 1981/82 werd onder andere Real Madrid met 5:0 verslagen en bereikte 1. FC Kaiserslautern voor het eerst de halve finale, die van IFK Göteborg verloren werd. Vanaf 1984 gingen de noteringen echter achteruit en in 1988 lonkte de degradatie. De volgende jaren ging het echter weer iets beter en in 1990 won de club voor het eerst de beker. In de finale was de ploeg van trainer Karl-Heinz Feldkamp met 3-2 te sterk voor Werder Bremen. De doelpunten kwamen op naam van Bruno Labbadia (2) en Stefan Kuntz. Een jaar later werd de club verrassend nog eens kampioen, Stefan Kuntz werd gekozen tot Duits voetballer van het jaar en het hele elftal werd tot sportteam van het jaar uitgeroepen in Duitsland. Na twee subtopplaatsen werd de club in 1993/94 vicekampioen achter Bayern München. Nadat het volgende seizoen ook nog de vierde plaats behaald werd verlieten Stefan Kuntz en Ciriaco Sforza de club, wat een aderlating voor de club bleek te zijn die het hele seizoen tegen degradatie streed. Op de laatste speeldag kwam het erop aan te winnen tegen rechtstreekse concurrent Bayer 04 Leverkusen, maar het eindigde in een gelijkspel. De club degradeerde voor het eerst uit de Bundesliga. Nauwelijks een week later won de club wel voor de tweede keer de Duitse beker. Otto Rehhagel werd trainer van de club, waarvan de kern grotendeels samen gebleven was. In de Europese beker werd de club meteen door Rode Ster Belgrado verslagen en ook in de DFB-Pokal verloor Kaiserslautern meteen van derdeklasser SpVgg Greuther Fürth, maar in de competitie liep alles op rolletjes en de club werd op soevereine wijze kampioen. Op de laatste speeldag werd met 7-6 gewonnen van SV Meppen, de doelpuntenrijkste wedstrijd uit de geschiedenis van de 2. Bundesliga. Bij de terugkeer in de Bundesliga versloeg Kaiserslautern op de eerste speeldag Bayern München en de Rekordmeister zou het hele seizoen achter FCK aan lopen. Vanaf de vierde speeldag kwam de club alleen aan de leiding en gaf deze plaats niet meer af. De club verloor net als in het voorgaande seizoen slechts vier wedstrijden. Het volgende seizoen bereikten ze de kwartfinale van de Champions League, waarin ze van Bayern München verloren en in de competitie eindigde FCK vijfde. Ook het volgende seizoen werd de club vijfde. Bij een slechte seizoensstart in 2000/01 werd Rehhagel aan de kant gezet. De club maakte het seizoen wel nog goed door achtste te eindigden en de halve finale van de UEFA Cup te halen, waarin ze verloren van Deportivo Alavés. Het volgende seizoen begon de club met een zegereeks van 7 wedstrijden op rij, wat een record was, maar aan het einde van het seizoen werden ze pas zevende. Degradatie-In 2003 kwam de club in financiële problemenDe nieuwe voorzitter, René C. Jäggi, kon een faillissement net voorkomen. Degradatie leek vast te staan, maar met de hulp van trainer Eric Gerets kon Kaiserslautern zich redden. In 2006 degradeerde de club alsnog. Dit was de tweede keer in de geschiedenis. In het seizoen 2007/08 stond de club bijna het hele jaar op een degradatieplaats. Op de laatste speeldag won de club echter met 3-0 van de nummer twee in de stand, 1. FC Köln, en kon zo lijfsbehoud verzekeren. Na de titel in 2010 promoveerde de club weer naar de Bundesliga. Kaiserslautern werd in het eerste seizoen zevende, maar in het tweede seizoen volgde een nieuwe degradatie. In het seizoen 2012-13 liep de club nipt promotie mis. In de play-offs om promotie/degradatie, over twee duels, verloor de club van TSG Hoffenheim (2-5). Na enkele seizoenen in de subtop van de 2. Liga zakte Kaiserslautern verder weg. In het seizoen 2017-18 eindigde de club als laatste in de competitie. Dat betekende rechtstreekse degradatie naar de 3. Liga. Op 15 juni 2020 diende het bestuur een faillissementsaanvraag in. In in 2021-2022 promoveerde Kaiserslautern weer naar de 2. Liga. In het seizoen 2023/24 beleefde de club een ongelooflijke zegereeks in de DFB-Pokal. Pas in de finale (0-1) werd deze zegereeks gestopt door Bayer 04 Leverkusen. Erelijst
Overzichtslijsten
Eindklasseringen vanaf 1964 (grafiek)
Seizoensresultaten
FC Kaiserslautern in Europa Zie Lijst van Europese wedstrijden van 1. FC Kaiserslautern voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
FC Kaiserslautern speelt sinds 1972 in diverse Europese competities. Hieronder staan de competities en in welke seizoenen de club deelnam:
Spelers records
stand: 01-03-2024 Bekende (oud-)spelers
InternationalsDe navolgende voetballers kwamen als speler van 1. FC Kaiserslautern uit voor een vertegenwoordigend Europees A-elftal. Tot op heden[2] is Fritz Walter degene met de meeste interlands achter zijn naam. Hij kwam als speler van 1. FC Kaiserslautern in totaal 61 keer uit voor het (West-)Duitse nationale elftal.
Trainer-coaches
Externe linkBronnen, noten en/of referenties
|