Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Alice Herz-Sommer

Alice Herz-Sommer
Persona informo
Naskonomo Alice Herz
Naskiĝo 26-an de novembro 1903 (1903-11-26)
en Prago, Reĝlando Bohemio,  Aŭstrio-Hungario
Morto 23-an de februaro 2014 (2014-02-23) (110-jaraĝa)
en Londono
Mortokialo Malsano Redakti la valoron en Wikidata
Lingvoj ĉeĥa
Loĝloko Prago • Theresienstadt Ghetto • PragoIsraeloUnuiĝinta Reĝlando (Britio)
Ŝtataneco Israelo
Ĉeĥoslovakio Redakti la valoron en Wikidata
Infano 1
Okupo
Okupo muzikisto
muzikinstruisto
pedagogo
pianisto
verkisto Redakti la valoron en Wikidata
vdr

Alice Herz-Sommer (n. la 26-an de novembro 1903 en Prago, m. la 23-an de februaro 2014 en Londono) estis aŭstra-hungara pianistino, paco-aktivistino kaj esperantistino[1].

Biografio

Dum la Dua Mondmilito ŝi estis malliberigita en la koncentrejo Theresienstadt (Terezin). Alice Herz-Sommer kaj ŝia filo estis inter la malmultaj postvivantoj de tiu koncentrejo. Kiam la milito finiĝis, ili translokiĝis al Israelo. Alico decidis ne vivi en la pasinteco kaj kreskigi sian filon sen malamo aŭ rankoro. Rafaelo, sekvante la muzikajn paŝojn de siaj gepatroj, fariĝis fama violonĉelisto[2].

La 16-an de marto 1965 Alice Herz ekbruligis sin por protesti kontraŭ la usona milito en Vietnamio, samkiel faris antaŭe Yui Chunoshin, esperantisto de Japanio[3]. Ŝi ne mortis pro tiu ago, sed bruliĝis ĝis la tria grado.

Post kiam ŝia filo blindiĝis, ŝi lernis brajlon por plibonigi lian edukadon kaj sian komunikadon kun li. Ŝi fariĝis tiel lerta ke, post la frua morto de sia filo en 1928, Herz tiom bone lernis la brajlan skribon ke ŝi decidis instrui al aliaj infanoj kiel legi kaj paroli brajle[4].

Kiam ŝi havis preskaŭ 100 jarojn, ŝi decidis iri al universitato. Ŝi neniam perdis sian entuziasmon pri lernado kaj memplibonigo. Alice Herz-Sommer estas mirinda ekzemplo de longviveco kaj optimismo[5].

Dum sia morto (ŝi iĝis 110-jara), ŝi estis la plej maljuna postvivanto de holokaŭsto-koncentrejo[6] La libro A Garden of Eden in Hell: The Life of Alice Herz-Sommer (Edena ĝardeno en Infero: La vivo de Alice Herz-Sommer) de Melissa Müller kaj Reinhard Piechocki rakontas pri ŝia vivo kiel pluvivanto de la holokaŭsto kaj pri Alice Herz kiel klasike trejnita pianisto, kiu uzis ŝian muzikan amon por doni esperon al siaj samideanoj en la koncentrejo Theresienstadt[7].

Japana aŭtoro kaj filozofo Shingo Shibata fondis baldaŭ post ŝia morto la Pacfonduson Alice Herz (Alice Herz Peace Fund).

Ŝi estas la stelo de Oskar-nomumita dokumenta filmo (“The Lady in Number 6: Music Saved My Life”)[8] montranta sian neregeblan optimismon, gajecon kaj viglecon malgraŭ ĉiuj renversiĝoj kaj hororoj kiujn ŝi renkontis en la 20-a jarcento.

En 2003 placo en Berlino (Alice Herz Platz) estis nomita en ŝia honoro[2]. La kalifornia artisto, David Settino Scott kreis buston de ŝi, kiel parto de serio bazita sur la fenomeno de sinbruligo por inspiri la kreon de pli bona mondo.

Literaturo

Gloron al norman R. Morrison kaj Alice Herz, revuo Paco, p. 11, aprilo-majo 1966 (PDF)

Vidu ankaŭ

Plej maljuna persono

Jeanne Calment

Koncentrejo

Ekstera ligilo

Retejo Alice Herz

Referencoj

  1. (en) Shingo Shibata, Phoenix: letters and documents of Alice Herz - the thought and practice of a modern-day Martyr, 9 paĝo 16, 1976, Amstersamo, eld.Grüner, ISBN 90 6032 027 1
  2. 2,0 2,1 (en) Alice Herz, biografio, Arkivigite je 2021-04-17 per la retarkivo Wayback Machine Famouspeople.com
  3. (en) Esperanto boosts peace and co-operation in Asia, Viêt Nam News, la 27-an de aprilo 2017, alirite la 30-an de decembro 2020.
  4. (en) Jon Coburn, The Immolation of Allice Herz, p. 117, en: Making a Difference: The History and Memory of ‘Women Strike for Peace’ , 1961-1990 (PDF), 2015, University of Northumbria, universitata disertacio.
  5. (en) Alice Herz-Sommer: Biography of an Artist and Survivor, Exploring your mind, la 22-an de majo 2020.
  6. angleThe Lady In Number 6 Official Trailer (2014) - Oscar Winning Documentary HD op YouTube. Geraadpleegd op 9 januari 2020.
  7. (en) Melissa Müller kaj Reinhard Piechocki, A Garden of Eden in Hell: The Life of Alice Herz-Sommer, LibraryThing
  8. Official Trailer, filmeto pri la filmo
Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9