Anders Fogh Rasmussen

Anders Fogh Rasmussen
Shimoliy Atlantika shartnomasi tashkiloti bosh kotibi
Mansab davri 2009-yil 1-avgustdan – 2014-yil 1-oktyabrgacha
Oʻtmishdoshi	Jaap de Hoop Scheffer
Vorisi	Jens Stoltenberg
Daniya Bosh vaziri
Mansab davri 2001-yil 27-noyabrdan – 2009-yil 5-aprelgacha
Monarx	Margrethe II
Oʻtmishdoshi	Poul Nyrup Rasmussen
Vorisi	Lars Løkke Rasmussen
Venstre lideri
Mansab davri 1998-yil 18-martdan – 2009-yil 17-maygacha
Oʻtmishdoshi	Uffe Ellemann-Jensen
Vorisi	Lars Løkke Rasmussen
Iqtisodiyot vaziri
Mansab davri 1990-yil 18-dekabrdan – 1992-yil 19-noyabrgacha
Hukumat boshligʻi	Poul Schlüter
Oʻtmishdoshi	Niels Helveg Petersen
Vorisi	Thor Pedersen
Soliq vaziri
Mansab davri 1987-yil 10-sentabrdan – 1992-yil 19-noyabrgacha
Hukumat boshligʻi	Poul Schlüter
Oʻtmishdoshi	Isi Foighel
Vorisi	Peter Brixtofte
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi	Anders Fogh Rasmussen 26-yanvar 1953-yil (1953-01-26) (71 yosh) Ginnerup, Denmark
Siyosiy partiyasi	Venstre
Mukofotlari

Anders Fog Rasmussen (1953-yil 26-yanvar, Ginnerup, Daniya) – daniyalik siyosatchi, 2009-2014-yillarda NATO Bosh kotibi, Ukraina Prezidenti maslahatchisi (2016-2019). 2001-yildan 2009-yilgacha Daniya Bosh vaziri^[1][2].

Anders Fog Rasmussen 1953-yil 26-yanvarda Ginnerup shahrida fermer Knud Rasmussen va Marta Rasmussen oilasida tugʻilgan. Onasining familiyasi Anders uchun ikkinchi ismga aylandi.

1969-1972-yillarda Viborg sobori maktabini tillar va ijtimoiy fanlar sohasi boʻyicha tamomlagan. Orhus universitetida iqtisod fakultetida tahsil olgan, 1978-yilda tamomlagan. U soliqqa tortish va davlat tuzilishiga oid bir qancha kitoblar yozgan. U va uning rafiqasi Anne-Mette (1958-yilda tugʻilgan) 1978-yilda turmush qurishgan va uchta farzandi bor: Henrik Fog Rasmussen (1979-yilda tugʻilgan), Mariya (1981-yilda tugʻilgan) va Kristina (1984-yilda tugʻilgan), olti nabirasi bor.

U oʻzining siyosiy faoliyatini 17 yoshida, Viborg shahridagi Yosh liberallar jamiyati asoschisi sifatida boshlagan. Oradan atigi 3 yil oʻtib, 1973-yilda Daniya Liberal partiyasi Markaziy Kengashiga (Venstre) qoʻshildi. 1974-yilda Folketing nomzodini qoʻydi va 1978-yilda birinchi marta Viborg munitsipalitetidan deputat etib saylandi. Oʻsha yili Orxus universitetida iqtisod boʻyicha oliy maʼlumot oldi. Daniya kichik va oʻrta tadbirkorlar federatsiyasiga ishga ketdi va 1984-yilgacha maslahatchi boʻlib ishladi.

1984-yildan Liberallarning parlament fraksiyasi rahbariyatining aʼzosi, 1985-yildan Liberal partiya milliy tashkiloti raisining oʻrinbosari, 1987-1992-yillarda Daniya soliq vaziri, 1990-1992-yillarda – iqtisodiyot vaziri. 1993-yilda „Fra Socialstat til Minimalstat“ (tarjimasi – „Ijtimoiy davlatdan minimal davlatga“) nomli kitobini nashr etdi. 1996-yilda vakillar kengashi aʼzosi, ikki yildan soʻng esa Daniya Milliy banki direktorlar kengashi aʼzosi boʻldi.

1998-yildan Daniya Liberal partiyasining raisi, 2001-yil 20-noyabrda parlament saylovlarida gʻalaba qozongan.

2001-yil 27-noyabrda Anders Fog Rasmussen Daniya Bosh vaziri lavozimini egalladi.

Rasmussen past soliqlar, xususiylashtirish va hukumat hajmini cheklash tarafdori boʻlib, oʻzining bosh vazirligi davrida tegishli ichki siyosatni olib bordi. Immigratsiyaga qarshi qonunchilikni kuchaytirish tashabbusi bilan chiqdi va bir jinsli nikohni qonuniylashtirish tarafdori edi. 2005-yilda Daniya Muhammad paygʻambarning gazeta karikaturalari tufayli katta ichki mojaroga duch keldi. Karikaturalardan xafa boʻlgan musulmonlardan Daniya mahsulotlarini global boykot qilish chaqiriqlari eshitildi. 2007-yil 1-yanvarda global munitsipal islohot kuchga kirdi. Oʻsha yili Rasmussen Daniyaning Yevro hududiga kirishi va yagona Yevropa valyutasi – yevroni joriy etish boʻyicha referendum oʻtkazish niyatida ekanligini eʼlon qildi. Natijada, Daniya bu zonaga kirmadi va oʻz milliy valyutasini kron koʻrinishida saqlab qoldi. 2005 va 2007-yillarda Daniya liberal partiyasi parlament saylovlarida gʻalaba qozondi, buning natijasida Rasmussen 2009-yilgacha Daniya Bosh vaziri boʻlib qoldi.

2009-yil mart oyida Buyuk Britaniya, Fransiya va Germaniya rahbarlari Anders Fog Rasmussenni NATO Bosh kotibi lavozimiga saylashga qaror qilishdi. 2009-yil aprel oyida NATO sammitida Qoʻshma Shtatlar Rasmussen nomzodini qoʻllab-quvvatlashini bildirdi. Turkiya dastlab Rasmussen nomzodiga eʼtiroz bildirgan va hatto veto huquqidan foydalanish imkoniyatidan ogohlantirgan, biroq keyinroq oʻz pozitsiyasini qayta koʻrib chiqqan va Rasmussenning tanloviga rozi boʻlgan. Italiya va Ispaniya ham uning nomzodini qoʻllab-quvvatladi^[3]. 2009-yil 4-aprelda Rasmussen NATO Bosh kotibi etib tasdiqlandi, ertasi kuni Daniya hukumati rahbari lavozimidan isteʼfoga chiqdi. Rasmussenning Daniya Bosh vaziri lavozimini egallagan vorisi Lars Løkke Rasmussen edi.

2009-yil 1-avgustda rasman NATO Bosh kotibi lavozimini egallagan.

Rasmussenning NATO Bosh kotibi sifatida ishlagan davrida Liviyadagi va Gruziyadagi urushdan keyin uzilib qolgan alyans va Rossiya oʻrtasidagi hamkorlik vaqtincha qayta tiklandi, NATOning aralashuvini Rasmussenning oʻzi qoʻllab-quvvatladi.

2014-yil 1-oktabrda Rasmussen NATO Bosh kotibi lavozimini tark etdi. Uning oʻrnini Norvegiyaning sobiq bosh vaziri Yens Stoltenberg egalladi.

2015-yilning yozidan – Goldman Sachs maslahatchisi^[4].

2016-yil 27-maydan 2019-yil 17-maygacha – Ukraina Prezidenti Pyotr Poroshenkoning mustaqil maslahatchisi.

• Danebrog ordeni ritsarining Katta xochi (Daniya; 2009-yil 7-aprel).
• „Buyuk xizmatlari uchun“ oltin medali (Daniya; 2002-yil 17-dekabr).
• Polsha Respublikasining „Buyuk xizmatlari uchun“ ordeni ritsarlari (2003).
• Buyuk Vitautas ordeni ritsarining Buyuk xochi (Litva, 2014-yil 13-fevral) ^[5] .
• Litva Buyuk Gertsogi Gediminas ordeni ritsarining Buyuk xochi (Litva; 2004-yil 21-aprel)^[6].
• 1-darajali Mariya yerining xochi ordeni (Estoniya; 2009-yil 4-fevral)^[7].
• "Uch yulduz" ordeni katta ofitseri (Latviya; 2004-yil 16-oktyabr)^[8].
• Orange-Nassau ordeni ritsarining Buyuk xochi (Gollandiya; 2014-yil 30-yanvar).
• 1-darajali Stara Planina ordeni (Bolgariya; 2014-yil 11-aprel).
• Muqaddas Georgiy medali, 1-darajali (Bolgariya Mudofaa vazirligi; 2014-yil 11-aprel).
• Buxarest universitetining faxriy doktori (Ruminiya; 2013-yil 24-may).
• Ozodlik ordeni (Ukraina; 2014-yil 7-avgust) – Ukraina davlati va Shimoliy Atlantika alyansi oʻrtasidagi hamkorlikni rivojlantirishga qoʻshgan katta shaxsiy hissasi, Ukraina suvereniteti, mustaqilligi va hududiy yaxlitligini himoya qilishda katta qoʻllab-quvvatlagani uchun^[9][10].