Sartzebi Kilisesi (Gürcüce: სარწების ეკლესია), tarihsel Artani bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Sartzebi olan Sulakyurt köyünde, Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kilisedir.[1]
Tarihçe
Sartzebi köyünün bulunduğu Artani Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Nitekim Osmanılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ikinci yarısından Gürcülerden ele geçirmişti. Osmanlı idaresinin 1595 tarihinde gerçekleştirdiği tahrire göre köyde 159 Hristiyan hane yaşıyordu. Nüfusun çoğunluğu Gürcülerden oluşuyordu.[2][3] Bir köy kilisesi olan Sartzebi Kilisesi, bu dönemden kalmış ve günümüze sadece yıkık haldeki duvarları ulaşmıştır.[4]
Mimari
Sartzebi Kilisesi, köyün kuzeyinde, yüksekçe bir yerde, kabaca yontulmuş taşlar ve kireç harcıyla inşa edilmiştir. Günümüzde çatı örtüsü ortadan kalkmış, duvarları da temel seviyesine kadar yıkılmış haldedir. Kilisenin kuzey tarafına bitişik başka bir yapının bulunduğu kalıntılardan anlaşılmaktadır. Bu yapınıdan geriye güney duvarının bir parçası kalmıştır. Söz konusu duvarın uzunluğu 2,4 metre, yüksekliği 1 metre ve genişliği 1 metredir. Kilisenin bulunduğu yer köylüler tarafından "Kilise" olarak adlandırılmaktadır.[5]
Kaynakça
- ^ "ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2019 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები" (2019 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları), Tiflis, 2021, s. 73. 8 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9746-3-2
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 517". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2025.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 434". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2025.
- ^ "ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2019 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები" (2019 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları), Tiflis, 2021, s. 73. 8 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9746-3-2
- ^ "ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2019 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები" (2019 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları), Tiflis, 2021, s. 73. 8 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9746-3-2
|
|---|
| Ortodoks | | Ardahan | |
|---|
| Artvin | |
|---|
| Erzurum | |
|---|
| Kars | |
|---|
| Diğer | |
|---|
|
|---|
| Katolik | |
|---|
1Türkiye'deki tek faal Gürcü kilisesidir |
