|
Rumeli Feneri Kalesi
Rumeli Feneri Kalesi veya Topçu Kalesi, İstanbul'da Rumelifeneri sırtlarındaki 17. yüzyıl döneminden kalma kaledir. Adını hemen yanındaki köye de adını veren Rumeli Feneri'nden almıştır. Kaleye kara yoluyla Sarıyer ilçesine bağlı Rumelifeneri Köyü‟nün içinden geçilerek gidilmektedir. Köye ismini veren fenerin geçmişi çok eskilere dayanmakta, ilkçağlardan itibaren Boğaz girişinde gemicilere yol göstermek amacıyla ateşler yakıldığı bilinmektedir.[1] Rumeli Fenerinin bulunduğu köyün Bizans dönemindeki ismi Fanariyan Burnu olarak bilinmektedir. Bu isim küçük fener ve Avrupa feneri gibi anlamlara gelmekte olup antik çağlarda da Panyum Burnu diye anılmaktadır.[2] İstanbul Boğazı'nın Karadeniz tarafından en uç noktada yer alan kalenin kemerli bir giriş kapısı bulunmaktadır. Cumhuriyet döneminde askeri karakol olarak kullanılmıştır. Günümüzde Kale, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 12 Mart 2008 tarih ve 2938 sayılı kararı ile ilan edilen Birinci Derece Doğal Sit Alanı içerisinde kalmaktadır.[3] Rumelifeneri Kalesi ile ilgili en eski kayıt T.C. Başbakanlık Osmanlı Devlet Arşivi’nde bulunan 1769/1183 H.tarihli belgedir.[1] Kale hakkındaki tarihi bilgiler kesin değildir. İlk olarak 15. yüzyılda Cenevizliler tarafından, hatta belki daha önce Bizanslılar tarafından inşa edildiği iddia edilmektedir. Ancak çoğu kaynak, 1769 civarında Osmanlı İmparatorluğu için adı bilinmeyen bir Yunan mühendis tarafından inşa edildiğini belirtir. Sonradan 1783'te Toussaint, 1785'te Latife-Clavé ve 1794'te Monnier adlı Fransız mühendisler tarafından yeniden tasarlanmıştır.[1][4] Kalenin alanı 46 bin 185 metrekare olarak belirlenmiştir.[5] Kale, Plan şeması kuzeydoğu ve kuzeybatı köşeleri pahlanmış bir dikdörtgenin, güneybatı duvarına kemerli ana giriş kapısının ve güneydoğu ile kuzeybatı duvarlarına sekizgen planlı birer kule yerleştirilmesi ile oluşturulmuştur.[1][4] Eşsiz manzarası ile seyir zevki sunan 55x70 metre boyutlarındaki kale, yığma taş ile inşa edilmiştir.[6][7] Mevcut yapı farklı malzemelerin bir arada kullanılmasıyla oluşturulmuştur. Bunlar kaba yonu taş, moloztaş ve tuğladır. Tüm duvarlarda köşelerde kaba yonu taş, aralarda kaba yonu taş ve moloztaş beraber kullanılmıştır. Taşların cinsi kum taşı ve bazalttır.[1] 1624 yılında kalenin duvarlarında çeşitli yıkımlar meydana gelir. O dönemde tahtta olan Sultan IV. Murad'ın fermanıyla yapının onarım çalışması gerçekleştirilir. Kalede, o dönem 60 asker evi, 100 top, cephanelik, buğday ambarları, bir camii vardı ve 300 asker yaşıyordu.[6][8] Deniz seviyesinden 58 metre yükseklikte ve 30 metre uzunluğunda olan fener, ilk olarak gaz yağı ve daha sonra asetilenle aydınlatılmıştır.[7] Fenerin ışığı ise 18 deniz mili mesafesinden görülebilmektedir.[2] Resim galerisiKaynakça
Dış bağlantılar
 Wikimedia Commons'ta Rumeli Feneri Kalesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
