Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Pervane

Bir gemi pervanesi

Pervane ya da uskur, döner bir milin üzerine yerleştirilmiş, uygun bir aerodinamik ya da hidrodinamik biçim verilmiş palalardan oluşan; itme veya çekme gücü sağlayan alet. Pervaneler hava ve su taşıtlarında kullanılır.

Uçak pervanesi

Uçak pervanesi terminolojisi

Pervaneli uçaklarda pervane, motordan iletilen dönüyü itme kuvvetine çeviren sistemdir. Pervane önündeki havayı uçağın hareket yönüne zıt yönde hızlandırır. Böylece motorun ürettiği mekanik enerjiyi itme veya çekme gücüne çevirir. İki veya daha fazla palden meydana gelir. Pervane palleri itme kuvveti nedeniyle yaklaşık olarak ileriye ve dönüşü nedeniyle de dönüş (rotasyon) yönünde hareket ettiği için dışarıdaki bir gözlemciye göre heliks olarak da bilinen burgu hareketini yapar.[1]

Pervane yarıçapı nedeniyle pal ucunun dönüş düzleminde kat ettiği mesafe göbeğe göre daha fazla olacağından, pal ucunun açısal hızı, abağa yakın kısımlardaki açısal hızla aynı olmasına rağmen birim zamanda kat ettiği mesafe (çizgisel hızı) daha fazladır.

Havacılıkta pervane, bir motordan veya başka bir güç kaynağından gelen dönme hareketi vasıtasıyla dönen parçadır.

Pervane, güç kaynağının tahrik miline doğrudan veya redüksiyon dişlisi aracılığıyla bağlanır. Pervaneler ahşap, metal veya kompozit malzemelerden yapılabilir .Pervaneye Etki Eden KuvvetlerMerkezkaç Kuvveti: Pervane dönerken hissedilen dışa doğru kuvvettir.[2]

  • Thrust Bükme Kuvveti: Pervane çalışması esnasında paller üzerinde ileri doğru oluşan kaldırma etkisiyle, pal üzerindeki en ince kısım olan pal uçlarını öne doğru eğilmesine neden olan kuvvettir.
  • Tork Bükme Kuvveti: Pervane dönüşüyle ters yönde oluşan ve pervaneyi aksi istikamette zorlayan kuvvettir
  • Aerodinamik Burkma Kuvveti: Kaldırma merkezi pervane dönüş ekseninin önündeyken oluşmaya başlayan ve pal açılarını artırmaya zorlayan kuvvettir.
  • Santrifüj Burkma Kuvveti: Aerodinamik burkma kuvvetinin tersine pal açıların düşürmeye zorlayan kuvvettir.
  • Titreşim: Pervanede kuvvet üretimi sırasında pallerde titreşim oluşur. Bu titreşimler hesaba katılmazsa aşırı esneme oluşur.[3]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ Soyugüzel, Tahir. "PERVANE" (PDF). 7 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Ocak 2025. 
  2. ^ "pervane". wikipedi. 7 Ocak 2025. 
  3. ^ "Aircraft Propeller System". www.cfinotebook.net (İngilizce). 7 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2025. 
Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9