|
Nikolay Berdyayev
Nikolay Berdyayev (Rusça: Николай Александрович Бердяев, 18 Mart 1874, Kiev, Rus İmparatorluğu - 24 Mart 1948, Clamart, Fransa), çağdaş Rus Orthodoks düşünürü ve yazar. Felsefede mantıksal ve rasyonel yöntemler yerine, sistematik olmayan, gizemli anlatım biçimlerinden yana olan Berdyayev, doğruların, rasyonel araştırmanın değil de, "tinin aşkın dünyasından sızan bir ışığın ürünü" olduklarını, insanın büyüklüğünün de, bu tinsel dünyadan ve tanrısal yaratma yeteneğinden pay almasından kaynaklandığını savunmuştur. Biyografi[1]Kiev'de aristokratik bir asker ailesinde doğdu. Erken yaşlarda babasının kütüphanesinde Hegel, Schopenhauer ve Kant okudu. 1894'te Kiev Üniversitesi'ne girdi. Devrim fikrinin öğrenciler ve aydın kesimde yaygın olduğu bu dönemde Marksist oldu, bir öğrenci gösterisinde tutuklandı ve üniversiteden atıldı. Yasadışı eylemlere katılması sebebiyle üç yıllığına ülke içinde sürgüne gönderildi. 1904'te Lydia Trusheff ile evlendi. Eşiyle yerleştiği Saint Petersburg'da entelektüel ve dini tartışmalara katıldı ve Marksizm'den ayrılarak felsefe ve maneviyatla ilgilenmeye başladı. Ortodoks Hristiyanlığa inanmakla birlikte kurumsal Kilise'yi sıklıkla eleştiren Berdyaev, 1913'te Rus Ortodoks Kilisesi'nin Kutsal Sinod'unu eleştiren sert bir makalesi sebebiyle küfürle suçlandı ve Sibirya'ya sürgüne gönderildi. I. Dünya Savaşı ve Bolşevik Devrimi konunun mahkemeye yansımasını engelledi. Berdyaev, otoriterliği ve devletin birey özgürlüğü üzerindeki hakimiyeti sebebiyle Bolşevik rejimi desteklemedi. 1922'de Bolşevik hükûmet tarafından fikirleri sakıncalı bulunan 160 yazar, bilgin ve entelektüel ile birlikte yurtdışına sürüldü. Diğer göçmenlerle Berlin'e ulaştı ancak Weimar Almanya'sının ekomonik ve siyasal koşulları sebebiyle kendisi ve eşi 1923'te Paris'e gittiler. Fransa'nın Alman işgaline uğraması sırasında Berdyaev, savaş sonrasında yayınlanacak olan kitaplarını yazmaya devam etti. Fransa'da kaldığı süre boyunca on beş kitap yazdı. Mart 1948'de Paris yakınlarındaki Clamart'daki evinin yazı masasında öldü. EtkisiBerdyaev pek çok düşünürü etkilemiş fakat eserleri genellikle tartışmalara konu olmuştur. Eserleri çoğunlukla varoluşçu felsefe ve ortodoks teolojine üye çevrelerde kabul görmüştür. Berdyaev'in özellikle Rus felsefi düşüncesinde etkileri görünen Mistik realizm denilen düşünce okuluna etkisi büyük olmuştur. FikirleriHakikatHakikat görüşümüz şu an nesnelleşme büyüsü altındadır. Yalnızca nesnel şekilde doğrulanabilen şeyler doğru, gerçek ve güvenilir kabul edilmektedir. Kendisini bilim ve teknoloji olarak gösteren nesnel düşüncenin hakimiyeti hem ruhun hem bireyin yaşamını yabancılaştırıp boğmaktadır. Hakikatin iki anlamı vardır: gerçekliğin bilgisi olarak hakikat ve gerçekliğin kendisi olarak hakikat. (The Beginning and the End -1947- BE.48) Hakikatin ölçütü nerede arayacağız? Ekseriya insanoğlu bu ölçütü hakikatten daha düşük bir şeyde, tüm yükümlülükleriyle nesnel dünyada, maddi dünyada ruhun ölçütünü arar. Böylece bir kısırdöngü içine düşer. Gidimli (Discursive) hakikat nihai hakikat için bir ölçüt sağlamaz, bu (gidimli) hakikat yalnızca yolun yarısını işaret eder ve ne başlangıcı ne sonu bilir. Her delil delilsize, postülata, yaratılmış olana dayanır. Risk vardır ve garanti yoktur. Garanti arayışı yanlıştır ve gerçekte daha yüce olanı daha aşağı olana tabi kılmak anlamına gelir. Ruhun özgürlüğü hiçbir garanti bilmez. Hakikatin nihai ölçütü kendisidir ve ışık kendisinden yayılır. (BE.49) Hakikat insandaki ruhun uyanışı, ruhla iletişimidir. (BE, 48) Hakikat dünyadan değil ruhtandır: O yalnızca nesnel dünyayı aşmakla bilinir. Hakikat bu nesnel dünyanın sonudur ve bizden bu sonu kabullenmemizi talep eder. (BE 72) ÖzgürlükÖzgürlük nihai olandır: herhangi bir şeyden doğamaz, herhangi bir şeye eşdeğer olamaz. Özgürlük varlığın temelsin köküdür, her şeyden daha derindir. (The Meaning of the Creative Act, 1916, 145) Sıradan insanın özgürlüğü sevdiği şeklinde düşünmek hata olurdu. Bundan daha büyük hata ise özgürlüğün kolay bir şey olduğunu varsaymaktır. Özgürlük güç bir şeydir. Köle olarak kalmak daha kolaydır. (Slavery and Freedom, 1939, s.247) Eserleriİlk tarihler Rusçada ikinciler İngilizce ilk basımlarını göstermektedir.
Dış bağlantılar
Kaynakça
|
||||||||||||||||
