Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Macaristan'daki Yahudilerin tarihi

Macaristan'daki Yahudilerin tarihi
יהדות הונגריה
Magyar Zsidók
Macaristan'ın Avrupa'daki konumu
Toplam nüfus
 Macaristan  İsrail 152,023 (toplam tahmini)
48,600 (çekirdek nüfus, tahmin) (2010)[1]
120,000 (tahmini nüfus) (2012)[2][3]
 İsrail 32,023 (İsrail'e göçenler) (2010)[4]
10,965 (2011 sayımı)[5]
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Budapeşte
Diller

Macaristan'daki Yahudilerin tarihi, Macaristan Krallığı'na kadar uzanmaktadır; hatta bazı kayıtlara göre, 895 yılında Karpat Havzası'nı Macarların fethinden 600 yıldan daha uzun bir süre öncesine kadar uzanmaktadır. Yazılı kaynaklar, Yahudi topluluklarının Orta Çağ Macaristan Krallığı'nda yaşadığını kanıtlıyor ve hatta heterojen Macar kabilelerinin birkaç klanının Yahudiliği uyguladığı varsayılıyor. Yahudi yetkililer, 13. yüzyılın başlarında II. András'ın hükümdarlığı sırasında krala hizmet etti. 13. yüzyılın ikinci yarısından itibaren genel dini hoşgörü azaldı ve Macaristan'ın politikaları Batı Avrupa'daki Yahudi nüfusa yönelik muameleye benzer hale geldi.

1920 barış anlaşmasında kaybedilen toprakları geri kazanmaya kararlı olan Macaristan liderleri, Nazi Almanyası ve Faşist İtalya hükûmetleri ile birlikte Macaristan'ın iddialarının arkasında durmayı seçtikleri için, Yahudi karşıtı politikalar savaş arası dönemde daha baskıcı hale geldi.[6] 1938'den itibaren, Miklós Horthy yönetimindeki Macaristan, Almanya'nın Nürnberg Yasalarına öykünmek için bir dizi Yahudi karşıtı önlem aldı. 19 Mart 1944'te Almanya'nın Macaristan'ı işgalinin ardından, eyaletlerden Yahudiler Auschwitz toplama kampına gönderildi; o yılın Mayıs ve Temmuz ayları arasında Macaristan'dan 437.000 Yahudi oraya gönderildi ve bunların çoğu vardıklarında gazla öldürüldü.[7]

2011 Macaristan nüfus sayımı verilerinde, kendisini dindar Yahudi olarak tanımlayan 10.965 kişi (%0.11) vardı ve bunlardan 10.553'ü (%96.2) kendilerini etnik Macar olarak tanıttı. 2010 yılında Macaristan'ın Yahudi nüfusunun tahminleri 54.000 ile 130.000[8] arasında değişiyor ve çoğunlukla Budapeşte'de yoğunlaşıyor.[9] Macaristan'da, Avrupa'nın en büyük sinagogu ve New York'taki Emanu-El Tapınağı'ndan sonra dünyanın en büyük ikinci sinagogu olan Dohány Sokağı Sinagogu dahil olmak üzere birçok aktif sinagog bulunmaktadır.[10]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Archived copy" (PDF). 9 Şubat 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2012. 
  2. ^ "Jewish Life Takes to the Streets at Hungary's Celebrated Judafest". Jewish Federation of North America. 9 Mayıs 2012. 16 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2013. 
  3. ^ Myles, Robert (9 Şubat 2013). "Hungary: A new synagogue for Budapest but anti-Semitism on rise". Digital Journal. 15 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2013. 
  4. ^ "Archived copy" (PDF). 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2014. 
  5. ^ "Hungarian census 2011 / Országos adatok (National data) / 2.1.7 A népesség vallás, felekezet és fontosabb demográfiai ismérvek szerint (Population by religion, denomination combined by main demographical data) (Hungarian)". 9 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2013. 
  6. ^ Mason, John W; "Hungary's Battle For Memory," History Today, Vol. 50, March 2000
  7. ^ Longerich, Peter (2010). Holocaust: The Nazi Persecution and Murder of the Jews. Oxford and New York: Oxford University Press. s. 408. ISBN 978-0-19-280436-5. 
  8. ^ László Sebők (2012). "A magyarországi zsidók a számok tükrében". Rubicon. 19 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2018. 
  9. ^ "Jewish Budapest – Budapest Jewish Population, History, Sights". 25 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2013. 
  10. ^ Kulish, Nicholas (30 Aralık 2007). "Out of Darkness, New Life". The New York Times. 12 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2017. 
Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9