Gazne

Gazne Farsça: غزني
Darice: غزنی
Gazne Gazne'nin Afganistan'daki konumu
Ülke	Afganistan
Vilayet	Gazni Vilayeti
İlçe	Gazni
Rakım	2219 m
Nüfus  (2019)
• Toplam	270.000
• Yoğunluk	oto/km²
Zaman dilimi	UTC+04.30 (ASZ)

Gazne (Farsça: غزني; Darice: غزنی), Afganistan'ın kuzeyinde, Gazni Vilayeti'nin merkezi olan şehir.^[1]

Kent, Afganistan'ın en işlek karayollarının kavşağında kurulmuştur.^[1] Güneybatıdan Kalat'a, kuzeydoğudan başkent Kabil'e ve doğudan Gardez'e bağlıdır.^[1]

Kelime anlamı "pırlanta" olan Gazne şehri zengin bir tarihe sahiptir. Gazne Kalesi, Gazne Minareleri, Sultan III. Mesud'un sarayı ve diğer kültürel hazineler yüzyıllardır gezginleri şehre çekmiştir. 2013 yılında ISESCO tarafından İslam dünyası kültür başkenti seçilmiştir.^[2]

İslamiyet öncesi dönemde bölgede Budizm ve Hinduizm inanışlarına sahip kabileler yaşamıştır.^[3] 7. yüzyılda İslamiyeti getiren müslüman Arapları, 9. yüzyılda Saffârîler takip etmiştir. 10. yüzyılda Sebük Tegin tarafından Gazneliler Devletinin başkenti yapılmıştır. Şehir Gurlular tarafından yıkılmıştır, ama tekrar inşa edilmiştir. Timurlular ve Delhi Sultanlığı dahil birçok yerel gücün eline geçmiştir. Son olarak Hotakîlere ve onun devamı olan Dürrânîlere, yani modern Afganistan'a geçmiştir.^[3]

Gazne iklimi
Aylar	Oca	Şub	Mar	Nis	May	Haz	Tem	Ağu	Eyl	Eki	Kas	Ara	Yıl
En yüksek sıcaklık (°C)	16,0	17,8	24,8	28,0	33,0	36,3	36,7	35,6	32,5	29,9	21,2	16,6	36,7
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C)	0,6	2,3	10,0	18,0	23,7	29,2	30,8	30,5	26,5	19,0	12,6	5,4	17,4
Ortalama sıcaklık (°C)	−5,9	−4,4	3,8	11,0	16,3	21,4	23,3	22,2	16,9	10,3	4,0	−1,8	9,8
Ortalama en düşük sıcaklık (°C)	−10,6	−9	−1,5	4,2	8,1	12,4	15,1	14,1	8,3	2,2	−2,5	−6,6	2,8
En düşük sıcaklık (°C)	−33,5	−29,2	−17,5	−5,8	0,0	5,0	7,7	2,0	−3,5	−6	−13,8	−33,2	−33,5
Ortalama yağış (mm)	40,2	53,9	70,9	49,9	19,7	1,9	14,1	4,7	0,5	4,1	11,3	25,8	297
Kaynak: Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi

Wikimedia Commons'ta Gazne ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Map of Ghazni district
• Dupree, Nancy Hatch (1977) [1st Edition: 1970]. An Historical Guide to Afghanistan (2nd Edition, Revised and Enlarged bas.). Afghan Tourist Organization. 
• Ghazni.org
• 1911 encyclopedia entry
• The City Of Ghazni
• Columbia Encyclopedia (Sixth Edition) - Mahmud of Ghazna24 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Encyclopaedia Britannica (Online Edition) - Mahmud26 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Encyclopaedia Britannica (Online Edition) - Ghaznavid Dynasty24 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Encyclopaedia Britannica (Online Edition) - Ghaznavids and Ghurids26 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Columbia Encyclopedia (Sixth Edition) - Muhammad of Ghor24 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Mahmud Ghaznavi's 17 invasions of India
• Mahmud Ghazni15 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• History of Iran: Ghaznevid Dynasty24 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Rewriting history and Mahmud of Ghazni29 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Afganistan'daki bir yerleşim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.