Dr. Caligari'nin Muayenehanesi (Almanca orijinal adı: Das Cabinet des Dr. Caligari), Robert Wiene'nin yönettiği 1920 yapımı Alman dışavurumcu film. Sessiz sinema döneminden çekilmesine ve siyah beyaz olmasına karşın tarihte sanatsal olarak en çok etki uyandıran filmlerden birisidir.
Cinayet işlemek için bir uyurgezeri kullanan çılgın bir hipnotizmacının hikâyesini anlatmaktadır.
Dekorlar
Filmin en ilginç özelliği dekorlardır. Sinema tarihi boyunca yapay dekorların sürrealist denebilecek tarzda böylesine etkileyici biçimde kullanıldığı başka bir filme rastlamak çok zordur. Keskin uçlu biçimler, eğik ve kıvrımlı çizgiler, alışılmadık açılarda eğilip bükülen yapılar ve manzaralar ve doğrudan setlerin üzerine boyanmış gölgeler ve ışık çizgileri ile karanlık ve çarpık bir görsel stile sahiptir.
Konusu
Dr. Caligari adında gizemli bir adam, fuarda Cesare adında bir uyurgezerin yer aldığı bir gösteri sunmak için kasaba katibinden izin ister. Katip, Caligari ile alay eder ve azarlar, ancak sonunda izni onaylar. O gece, katip yatağında bıçaklanarak öldürülmüş halde bulunur. Daha sonraki gece yeni bir cinayet işlenir ve bunun üzerine ilgi çekici bir şekilde ilerleyen bir araştırma süreci başlar.
Eleştiriler
modern film eleştirmenleri ve tarihçileri onu büyük ölçüde devrimci bir film olarak övdüler. Film, 1958 Dünya Fuarı'nda prestijli Brüksel 12 listesinde 12 numara olarak seçildi. Eleştirmen Roger Ebert onu tartışmasız "ilk gerçek korku filmi" olarak adlandırdı ve film eleştirmeni Danny Peary onu sinemanın ilk kült filmi ve arthouse filmlerinin öncüsü olarak nitelendirdi. Bir klasik olarak kabul edildiğinden, Alman sinemasının sanatsal değerine dünya çapında dikkat çekmeye yardımcı oldu ve özellikle korku ve kara film türlerinde Amerikan filmleri üzerinde büyük bir etkisi oldu.
Budd, Mike (1990). "The Moments of Caligari". The Cabinet of Dr. Caligari: Texts, Contexts, Histories. New Brunswick, New Jersey: Rutgers University Press. ISBN978-0-8135-1571-7.(İngilizce)
Janowitz, Hans (1941). "Caligari: The Story of a Famous Story". The Cabinet of Dr. Caligari: Texts, Contexts, Histories. New Brunswick, New Jersey: Rutgers University Press. ISBN978-0-8135-1571-7.(İngilizce)
Kaes, Anton (2006). "The Cabinet of Dr. Caligari: Expressionism and Cinema". Masterpieces of Modernist Cinema. Bloomington, Indiana: Indiana University Press. ISBN978-0-253-34771-8.(İngilizce)
Scheunemann, Dietrich (2003a). "Activating the Differences: Expressionist Film and Early Weimer Cinema". Expressionist Film: New Perspectives. Rochester, New York: Camden House Publishing. ISBN978-1-57113-350-2.(İngilizce)
Scheunemann, Dietrich (2003b). "The Double, the Décor, and the Framing Device: Once More of Robert Wiene's The Cabinet of Dr. Caligari". Expressionist Film: New Perspectives. Rochester, New York: Camden House Publishing. ISBN978-1-57113-350-2.(İngilizce)
Thompson, Kristin (1990). "Dr Caligari at the Folies-Bergère, or, The Successes of an Early Avant-Garde Film". The Cabinet of Dr. Caligari: Texts, Contexts, Histories. New Brunswick, New Jersey: Rutgers University Press. ISBN978-0-8135-1571-7.(İngilizce)
Towlson, Jon (2014). Subversive Horror Cinema: Countercultural Messages of Films from Frankenstein to the Present. Jefferson, North Carolina: McFarland & Company. ISBN978-0-7864-7469-1.(İngilizce)