Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Buz

Kar kristalleri Wilson Bentley, 1902

Buz, suyun donmuş haline verilen addır. Oda koşullarında 0 °C ve altında bulunur. Buzun yoğunluğu suyun yoğunluğundan az olduğu için su üstünde yüzebilir.

Kullanımı

Sporlar

Buz aynı zamanda eğlence için de kullanılabilmektedir. Buz pateni, tour skating, buz hokeyi, ice fishing, ice climbing, körling, broomball ve kızak yarışları olan bobsled, kızak ve skeleton gibi sporlarda buzlu bir alana ihtiyaç duyulur. Buzlu ortamlarda yapılan birçok farklı spor dalı, 4 yılda bir düzenlenen ve bu sporların uluslararası düzeyde temsilini sağlayan Kış Olimpiyat Oyunları'nda boy göstermektedir.

Buzun kayganlığı

Buz, sanıldığı gibi, düzgün bir yüzey olduğu için kaygan değildir. Bu durum şöyledir, buz pateninin çok küçük yüzeyinin buza basınç yapması dolayısı ile değen noktadaki buzun erimesi ve oluşan bu ince su tabakası üzerinde patenin hareket etmesi olmaktadır. (Ucu keskin bir bıçak gibi olan patenlerin buza değen alanı o kadar küçüktür ki, erime ısısını 1 °C azaltmak için tam 130 kg/cm2 gereken buz yüzeyini derhal eritir.)[1]

Taşımacılık

Buz, karada, denizde ve havada güvenli ulaşımı zorlaştırır.

Kara taşımacılığı

Körüklü otobüs tarafından buz üzerinde kontrolün kaybedilmesi

Yolda buz tehlikelidir. Kara buzu fark etmek zordur çünkü kolayca görülmez. Donan yağmur veya erime noktası civarı sıcaklıkta kar nedeniyle araç pencerelerinde buz oluşur. Güvenli sürüş için, bu buzun temizlenmesi gerekir. Buz kazıyıcılar buz kırmak ve cam temizlemek için tasarlanmıştır ancak buzu çıkarmak uzun ve zahmetli bir iş olabilir.

Donma noktasının altında, pencerelerin iç yüzeyinde ince bir buz kristali tabakası oluşabilir. Bu genellikle araç bir süre sürüldükten sonra yalnız bırakılırsa bu durum oluşabilir veya dış sıcaklık çok düşükse aracı sürerken de olabilir. Aracın içindekileri nefesindeki nem buz kristallerin su kaynağıdır. Bu buzu çıkarmak zahmetlidir, bu yüzden aracı park ederken nemin dışarı çıkması için aracın camları hafifçe açılır veya arka cam buz çözücüde çalıştırılabilir. Benzer bir sorun binalarda da vardır bu nedenle birçok soğuk bölgenin yalıtımında çift camlı pencere kullanılır.

Dış ortam sıcaklığı uzun süre donma noktasının altında kalırsa, göller ve diğer su kütleleri üzerinde çok kalın buz tabakaları oluşabilir ancak akan suyun olduğu yerlerde bunun için çok daha soğuk sıcaklıklar gerekir. Buz, otomobil'ler ve kamyon'lar ile üzerinden geçilebilecek kadar kalınlaşabilir. Buzun üzerinden araçla güvenli şekilde geçmek için buzun kalınlığının en az 30 cm olması gerekir.

Kar eritme sistemi yol vb alanların yalnızca bir kısmında kar ve buz birikmesini önler.

Galeri

Konuyla ilgili yayınlar

  • Gosnell, Mariana. (2005). Ice : the nature, the history, and the uses of an astonishing substance. New York: Knoph. ISBN 978-0-679-42608-0.
  • Marling, Karal. (2008). Ice : great moments in the history of hard, cold water. St. Paul, MN: Borealis Books. ISBN 978-0-87351-628-0
  • Petrenko, Victor F and Whitworth, Robert W. (1999). "Physics of ice." Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-851895-1

Kaynakça

  1. ^ Korugan, Tamer (2007). LÜZUMSUZ BİLGİLER ANSİKLOPEDİSİ - 1. İstanbul: AYKIRI YAY. s. 24, 25. ISBN 9789758337439. 

Dış bağlantılar

Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9