Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Brokoli

Brokoli
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
Klad Angiosperms (Kapalı tohumlular)
Klad Eudicots (İki çenekliler)
Klad Core eudicots
Klad Rosids
Klad Eurosids II
Takım: Brassicales
Familya: Brassicaceae (Lahanagiller)
Cins: Brassica
Tür: B. oleracea
Kültür Grubu

Brassica oleracea Italica

Brokoli (Brassica oleracea var. italica), lahanagiller (Brassicaceae) familyasından, küçük yeşil yumrular hâlinde olan, haşlanarak yemeği hazırlanan bir sebze.

Tarihçe

Brokoli, isminden de anlaşılabileceği gibi, İtalya yarımadası ile özdeşleşmiş bir sebzedir. Romalı yazarlardan doğa tarihçisi Büyük Plinius'un metinlerinde ve Apicius'un yemek kitabında lahana benzeri bir sebze olarak tarif edilen bitkinin kesin hükme varılamasa da brokoli olduğu tahmin edilmektedir. Brokoli Yakın Çağ Avrupa'sında egzotik bir bitki olarak görülmüş, dünyada tanınması ise ancak 20. yüzyıl başlarında ABD'deki İtalyan göçmenler aracılığıyla gerçekleşmiştir. Sicilyalı göçmen kardeşler D'Arrigo ailesi brokoliyi ABD'ye ithal ederek büyük bir ticari başarıyı betona gömmüşler, ayrıca Kaliforniya'da deneme üretimi yapmışlardır. D'Arrigo ailesinin bebek yaştaki oğlunun isminden hareketle oluşturulan "Andy Boy" markası altında ve radyo reklamları desteğiyle uzun süre ABD'nin bir numaralı brokoli üreticisi ve satıcısı olarak kalmışlardır.

Brokoli ile karnabahar kırması bir sebze olan broccoflower ilk olarak 1988'de Avrupa'da yetiştirilmiştir. Görünümü karnabahara, tadı brokoliye benzer.

"Brokoli" sözcüğü İtalyanca "lahananın çiçekli püskülü" anlamına gelen "broccolo" sözcüğünün çoğulundan gelir.

Özellikleri

Brokoli, Çiğ Hâli
Besin değeri
Enerji 140 kJ (30 kcal)
Karbonhidrat6.64 g
 - Şeker1.7 g
 - Lif2.6 g
Yağ0.37 g
Protein2.82 g
Su89.30 g
A vitamini31 μg (%3)
 - Karoten361 μg (%3)
Tiyamin (Vit. B1)0.071 mg (%5)
Riboflavin (Vit. B2)0.117 mg (%8)
Niyasin (Vit. B3)0.639 mg (%4)
Pantotenik asit (Vit. B5)0.573 mg (%11)
B6 vitamini0.175 mg (%13)
Folik asit (Vit. B9)63 μg (%16)
C vitamini89.2 mg (%149)
E vitamini0.78 mg (%5)
K vitamini101.6 μg (%97)
Kalsiyum47 mg (%5)
Demir0.73 mg (%6)
Magnezyum21 mg (%6)
Fosfor66 mg (%9)
Potasyum316 mg (%7)
Çinko0.41 mg (%4)
Oranlar yetişkinler için alınması önerilen oranlardır.


Brokoli yüksek düzeylerde diyet lifi ve vitaminler içeren bir gıda kaynağıdır.[1] Ayrıca görünümü resimdeki gibi minyatür bir ağacı anımsatır.

Üretim

Ülkeler bazında en yüksek karnabahar ve brokoli üretimine ilişkin 2008 yılına ait Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verileri aşağıdaki gibidir:

İlk On Karnabahar ve Brokoli Üreticileri — 11 Haziran 2008
Ülke Üretim (ton) Dipnot
 Çin 8,585,000 F
 Hindistan 5,014,500
 ABD 1,240,710
 İspanya 450,100
 İtalya 433,252
 Fransa 370,000 F
 Meksika 305,000 F
 Polonya 277,200
 Pakistan 209,000 F
 Birleşik Krallık 186,400
Dünya 19,107,751
Sembol Yok = Resmi Veri, F = FAO Takribi Miktar

Bknz.[2]

Foto galerisi

Kaynakça

  1. ^ "National Nutrient Database for Standard Reference". 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2012. 
  2. ^ "Food And Agricultural Organization of United Nations: Economic And Social Department: The Statistical Division". 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2012. 
Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9