Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Büyük insansı maymunlar

Lua hatası 165 satırında Modül:Ototaksonkutu: attempt to index a nil value.

Büyük insansı primatlar veya İnsangiller (Lat. Hominidae), primatlar (Primates) takımının insansılar (Hominoidea) üst familyasına ait bir familyadır. Familyanın dört cinsi iki ayrı alt familyaya bölünür; bunlar, Ponginae alt familyası bünyesinde gruplandırılan Pongo (orangutan) ile Homininae alt familyası bünyesinde gruplandırılan Gorilla (goril), Homo (insan) ve Pan (şempanze) cinsleridir.

Sınıflandırma

Eski sınıflandırmalar

Hominidae familyasının sınıflanması yıllar içinde çok defa değişikliğe uğramıştır. Bu familya ilk başlarda yalnızca insan cinsini ve onun soyu tükenmiş akrabalarını içermiş, diğer büyük insansı primatlar ise Pongidae adlı ayrı bir familyada sınıflanmıştır. Bu tanım günümüzde pek çok antropoloji uzmanınca hâlâ kullanılsa da Pongidae familyasını kısmi soylu (parafiletik) bir grup durumuna sokmaktadır. Güncel taksonomi yaklaşımları ise tek soylu (monofiletik) grupların oluşturulmasını desteklemektedir. Bu doğrultuda da pek çok biyoloji uzmanı, Pongidae familyasının Ponginae alt familyası olarak Hominidae familyası içine dâhil edilmesini ve Ponginae alt familyasının da yalnızca Pongo (orangutan) cinsi ile onun Gigantopithecus gibi soyu tükenmiş akrabalarını içermesini desteklemektedir.

Hominidae familyasının Hominoidea üst familyasına ait güncel soy ağacındaki yeri aşağıda sunulmuştur:

Üst familya: İnsansılar
Familya: Büyük insansı primatlar Gibongiller
Alt familya: Homininae Ponginae
Oymak: Hominini Gorillini
Cins: Homo Pan Goril Orangutan 4 cins

Güncel sınıflandırma

Hominidae familyasının Hominoidea üst familyasındaki yeri ve alt türlere kadar olan ayrıntılı sınıflaması aşağıda sunulmuştur; soyu tükenmiş türler dâhil edilmemiştir:

  • Familya: Hominidae - büyük insansı primatlar (hominidler)
  • Cins: Homo - insan ve yakın akrabaları
  • Cins: Pan - şempanze
  • Alt familya: Ponginae

Soyu tükenmiş hominidler

Mevcut ve soyu tükenmiş hominidlerin soy ağacı:

Hominidae (18)
Ponginae (14)

Kenyapithecus (†13 Mya)

Sivapithecus (†9)

Taç Ponginae

Ankarapithecus (†9)

Giganthopithecus (†0.1)

Khoratpithecus (†7)

Ouranopithecus

(13)
(12)

Pierolapithecus (†11)

Hispanopithecus (†10)

Lufengpithecus (†7)

Homininae (13)

Graecopithecini (†8)

Taç Homininae  (10)
Hominini (7)

Australopithecus (Homo'yu içerir)

Pan

Orrorin (6)

Gorillini

Taç Gorillini

Chororapithecus (†)

Dryopithecini (†7)

Samburupithecus (†9)

Kaynakça

  1. ^ "Hominidae". paleobiodb.org. 1 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2021. 
  2. ^ Gray, J. E. (1825). "An outline of an attempt at the disposition of Mammalia into Tribes and Families, with a list of genera apparently appertaining to each Tribe". Annals of Philosophy, new series. 10: 337-334. 23 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2021. 
Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9