İstanbul Ermeni Patrikhanesi
İstanbul Ermeni Patrikhanesi (Batı Ermenicesi: Պատրիարքութիւն Հայոց Կոստանդնուպոլսոյ, Badriark'ut'iun Hayots' Gosdantnubolsoy), Osmanlı Devleti'nde yaşayan Ermenilerin ruhani ve dünyevi işlerini yönetmek üzere 1461'de Fatih Sultan Mehmed tarafından kurulmuş olan kilisedir. Günümüzde Apostolik Kilisesi'ne (Gregoryen) mensup Türkiye Ermenilerinin dini önderliğini yapmaktadır.[1] 1915 Ermeni Kırımı'ndan beri cemaatleri küçülmüştür. Patrikhane merkezi İstanbul'un (Kumkapı) semtinde bulunan Surp Asdvadzadzin Patriklik Kilisesi'dir.[2] Tarihçe
Sultan Mehmed, İstanbul'u fethettikten sonra Rumlara alternatif bir cemaatin olması ve ileride Rumlar isyan ederse bunun önüne geçilebilmesi için Ermenileri İstanbul'a yerleştirmiştir. İstanbul, suç işleyen Ermenilerin bile sürgün yeri haline gelmiştir. Sultan söz verdiği gibi Bursalı Hovagim'i patrik ilan ederek Rumlardan aldığı Samatya'daki Sulu Manastırı Ermenilere patrikhane olarak kullanmaları için vermiştir. Kilisenin adı Surp Kirkor Lusuroviç olarak değiştirilerek Ermenilerin yoğun olarak yaşadığı bölgelerdeki bazı Rum kiliseleri de yine Ermenilerin kullanımına verilmiştir.[kaynak belirtilmeli] Daha sonra Patrikhane Kumkapı'ya taşınmıştır. Yangınlarıyla meşhur olan bu semtte patrikhane birçok kez yanmıştır. 1850'li yıllarda son yangınlarda artık hiç kullanılamayacak hale gelmiştir ve Sultan II. Mahmud'un Kuyumcubaşısı ve başdanışmanı olan Kazaz Artin Amira Bezciyan tarafından patriklik kilisesi ve patriklik binası yeniden inşa ettirilmiştir. Günümüzde PatrikhanePatrikhane binası 2000'li yıllarda artık kullanılamayacak hale gelince Mesrob Mutafyan'ın döneminde yapılan bağışlarla restore edilmiştir. 2005 yılında binanın restorasyonu için bağış yapanlara Patrik Mutafyan tarafından Patriklik Liyakat Nişanı verilmiştir. Bu nişanı alanlar:
Kaynakça
|