İller Bankası
İLBANK A.Ş., bütün işlemlerinde kuruluş kanunu ve özel hükümlerine bağlı, tüzel kişiliğe sahip, Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın ilgili kuruluşu olan bir kamu kurumudur. Tarihçeİller Bankası, Atatürk'ün isteği üzerine 11 Haziran 1933 tarihinde 2301 sayılı yasaya dayanarak 15 Milyon Türk lirası sermaye ile " Belediyeler Bankası" adı altında kuruldu. Sadece belediyelere yönelik etkinlik gösteren banka, tüzüğü gereği İl Özel İdarelerine ve köylere dair çalışma yapamaması, kurumun hızlı gelişmesi gibi gerekçelerle, 1944 yılında Mahalli İdareler İmar Bankasına dönüştürülmek üzere TBMM Bütçe komisyonunda bugünkü adına; İller Bankası haline getirildi. Yeni haliyle yasa, 23 Haziran 1945 tarihinde uygulanmaya başladı. TBMM'de 02.01.2011 tarihinde kabul edilen ve 08.02.2011 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun" ile kurum 9.000.000.000 TL sermayeli anonim şirket olarak yeniden yapılandırılmıştır. Banka Yönetim Kurulunun kararı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığının yazısı ile Bakanlar Kuruluna sunulan sermaye artırım kararının onaylanmasından sonra 9 milyar TL olan İller Bankası sermayesi 18 milyar TL'ye çıkarıldı. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, İLBANK Anonim Şirketinin sermayesinin 30 milyar liraya çıkarılmasına karar verildi. Söz konusu karar, 6107 sayılı İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun'un 4'üncü maddesi uyarınca verildi. İller Bankası halihazırda Türkiye'de 18 bölge müdürlüğü ile hizmet vermektedir.[3][4] 2024 yılı Cumhurbaşkanı Kararı ile sermayesi 120.000.000.000 Türk Lirasına çıkarılmıştır.[5] Organizasyon YapısıGenel KurulBanka Genel Kurul temsilcileri; İl Özel İdarelerinin il genel meclisi üyeleri arasından 20 kişi, Belediye Başkanları arasından her ili temsilen seçilen birer kişi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği, Maliye Bakanlıkları ile Hazine Müsteşarlığını temsilen birer kişiden olmak üzere toplam 104 temsilciden oluşmaktadır.[6] Yönetim KuruluBanka Yönetim Kurulu; Çevre ve Şehircilik Bakanlığını temsilen 4 üye, İl Özel İdareleri ve Belediyeleri temsilen Banka Genel Kurulu tarafından seçilen 2 üye, Banka Genel Müdürü olmak üzere toplam 7 üyeden oluşmaktadır.[6] Denetim KuruluBanka Yönetim Kurulu; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından atanan 2 üye, Maliye Bakanlığı tarafından atanan 1 üye olmak üzere toplam 3 üyeden oluşmaktadır.[6] Genel MüdürlükGenel Müdür, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının teklifi üzerine Cumhurbaşkanı tarafından atanır.[6] 11 Ağustos 2023 tarihinde İller Bankası A.Ş.'de Genel Müdürlüğe asaleten atanan Recep TÜRK, hâlen bu görevi sürdürmektedir.[7] Genel Müdürlük BirimleriHizmet Birimleri
İç Sistem Birimleri
Danışma Birimleri
Özel Kalem, Büro, Kurul ve Komisyonlar
Yurt İçi Hizmet Birimleri
Görev ve YetkilerGenel Kurul Görev ve Yetkileri
Yönetim Kurulu Görev ve Yetkileri
Denetim Kurulu Görev ve Yetkileri
Genel Müdürlük Görev ve Yetkileri
Faaliyet KonularıBankacılık ve Finans
Mühendislik ve Danışmanlık
Uzmanlık AlanlarıBankacılık ve FinansYerli veya Yabancı kaynaklı fon ve hibe temini, diğer kalkınma ve yatırım bankacılığı işlemleri.[9] Proje ve Mekansal PlanlamaSayısal haritalar, nazım ve imar planlama, jeolojik etüd raporları hazırlanması, kamulaştırma hizmetleri.[9] Üst Yapı HizmetleriHizmet binaları, terminal binaları, iş merkezleri, çevre düzenlemesi, yol, alışveriş merkezleri, hal binaları, park ve bahçeler, peyzaj planlama, soğuk hava depoları proje yapım-uygulama-danışmanlık ve destek hizmetleri.[9] Alt Yapı Hizmetleriİçmesuyu hatları, kanalizasyon hatları, arıtma tesisleri, katı atık depolama tesisleri, derin deniz deşarjı, termal enerji tesisleri proje yapım-uygulama-danışmanlık ve destek hizmetleri.[9] Gelir ve Gider DurumuBanka'nın faaliyet gelirlerini; yerel yönetimlere ve ticari bankalara açılan kredilerin faizlerinden elde edilen gelirler, sigortacılık gelirleri, merkezi hükûmet vergi gelirlerinden belediyelere düşen payın %2'si, teknik kontrolörlük hizmet gelirleri, iştiraklerden ve diğer menkullerden elde edilen gelirler ile gayrimenkul satım ve kira gelirleri oluşturur.[9] Banka; 3216 belediye, 81 adet il özel idaresi, 15 adet su ve kanalizasyon idaresi olmak üzere toplam 3314 adet mahalli idareye hizmet vermektedir.[9][10] Kredi Notu
Yukarıda yer alan değerleme Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu olan Fitch Ratings tarafından 2014 yılında yapılmıştır.[11] Kredi Tahsis Faiz ve Danışmanlık,Denetim Hizmet Gider OranlarıBanka tarafından yerel yönetimlerin kullandığı;
Ayrıca, Banka tarafından denetim ve malzeme alımı ile kamulaştırma denetiminde;
Belediyelere Yapılan Mali YardımlarBELDES ProjesiBELDES projesi kapsamında, nüfusu 10.000 altında bulunan belediyelerin içme suyu proje ve inşaat işleri Banka tarafından bedelsiz olarak yapılmaktadır.[11] SUKAP ProjesiSUKAP projesi kapsamında, nüfusu 25.000 altında olan belediyelerin içme suyu, kanalizasyon, yağmur suyu ve şebeke arıtma tesislerinin inşaatı %50 oranında hibe, Banka tarafından %50 oranında kredi sağlanarak yapılmaktadır.[11] Sosyal SorumlulukBanka tarafından;
İştirakler2012 yılı itibarıyla Banka'nın iştiraklerindeki payı;
Kaynakça
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Rapor_2013" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)Dış bağlantılar |