Élisabeth Borne (d. 18 Nisan 1961, Paris) Fransız bürokrat, bakan.
École Polytechnique, École nationale des ponts et chaussées (Ulusal Yollar ve Köprüler Okulu) ve Collège des Ingénieurs (Mühendislik Koleji) mezunudur. 1987'de mesleki kariyerine başlamıştır. 1990'ların başında milli eğitim bakanları Lionel Jospin ve Jack Lang'ın danışmanlığını yapmıştır. 1997-1999 yılları arasında Başbakan Lionel Jospin'in teknik danışmanı, 1999-2002 yıllarında ise Başbakan Lionel Jospin'in ulaştırma, şehircilik ve konuttan sorumlu danışmanı olmuştur. 2002-2007 yıllarında Ulusal Demiryolları'nda strateji müdürlüğü yapmış, 2007-2008 yıllarında Eiffage şirketinde görev almış, 2008-2013 yıllarında Paris belediyesi şehircilik genel müdürü olarak görev yapmıştır. 2013-2014 yıllarında Poitou-Charentes bölge valisi ve Vienne valisi olmuş, Nisan 2014'te Ségolène Royal'in çevre bakanı olmasıyla beraber kabine direktörü olarak atanmış ve bir yıl sonra Paris Ulaştırma İdaresi (RATP) başkan-genel müdürü olarak atanmıştır. Boşanmış olup bir erkek çocuk annesidir. 17 Mayıs 2017 tarihinde Ulaştırma Bakanı olmuştur ayrıca bu bakanlığa ek olarak 16 Temmuz 2019 tarihinde Dayanışmacı ve Ekolojik Geçiş Bakanı olarak atanmıştır. 6 Temmuz 2020 tarihinde ise Çalışma Bakanı olmuş ve 16 Mayıs 2022 tarihinde başbakan olduktan sonra 8 Ocak 2024'te istifa etmiştir.[1]
Élisabeth Borne, Michel Rocard'dan sonra Anayasa'nın 49. maddesinin üçüncü fıkrasını[a] en çok kullanan ikinci başbakan olmuştur. Görev süresi boyunca bu maddeyi 20 ayda yirmi üç kez kullanmış, özellikle çok tartışmalı emeklilik reformunu kabul ettirmek için bu yönteme başvurmuştur.
23 Aralık 2024'te François Bayrou hükümetinde Devlet Bakanı, Milli Eğitim, Yükseköğretim ve Araştırma Bakanı olarak atanmıştır.
Özel hayatı
Élisabeth Borne, 18 Nisan 1961'de Paris'in 15. bölgesinde, Belçika'nın Anvers şehrinde doğmuş olan Joseph Borne (doğum adı Bornstein, 1924-1972)[2] ve Marguerite Lescène (1920-2015)[3] çiftinin evliliğinden dünyaya gelmiştir. Marguerite Lescène, Calvados'taki Livarot'ta eczacı olarak çalışmıştır.[4] Marguerite'nin babası Marcel Lescène (1892-1956) de bir eczacıydı ve 1938-1945 ile 1947-1953 yılları arasında Livarot Belediye Başkanlığı yapmıştır.[5][6] Joseph Bornstein, Rus kökenli bir yahudi[7] olarak vatansızdı[8] ve Nazi toplama kampları Auschwitz ve Buchenwald'dan kurtulan bir direnişçiydi. 1950 yılında Fransız vatandaşlığına geçerek, sahte kimlik belgelerinde kullandığı savaş dönemi adı olan "Borne" soyadını aldı.[9]İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Joseph ve Marguerite Borne, Paris'in 15. bölgesinde bir ecza laboratuvarı işletir.[10] Ancak Joseph Borne, 1972 yılında intihar etmiş[b] ve Élisabeth Borne henüz 11 yaşındayken öksüz kalmıştır. Bu durum, onun "Ulus'un koruması altındaki kızı" (pupille de la Nation) statüsünü[c] kazanmasını sağlamış ve eğitim bursu almasına olanak tanımıştır.
Élisabeth Borne'un Anne-Marie adında bir kız kardeşi bulunmaktadır.
Borne Mart 2021'de COVID-19 nedeniyle hastaneye kaldırılmış ve oksijen verilmiştir.[12]
Borne, 30 Haziran 1989 tarihinde öğretim görevlisi ve aynı zamanda mühendis olan Olivier Allix ile evlendi ve bu evlilikten Nathan adında bir oğlu oldu. Çift 2008 yılında boşanmıştır.[13][14]
^49. maddenin üçüncü fıkrası, Beşinci Fransız Cumhuriyeti Anayasası'nda yer alan ve genellikle 49.3 olarak (muhalifleri tarafından « passage en force » 'zorla kabul ettirme' olarak) adlandırılan bir mekanizmadır. Bu madde, hükümete bir yasa tasarısı üzerinde sorumluluğunu üstlenip kabul etttirme yetkisi verir ve eğer mecliste bir gensoru önergesi kabul edilmezse, yasa tasarısının Ulusal Meclis tarafından onaylanmasını sağlar.
^Élisabeth Borne, 2023 yılında düzenlenen CRIF yemeğinde babasının anısını şu sözlerle dile getirdi: " Bazı tarihler vardır ki bir kaderi belirler. Babam için, ama aslında tüm ailem için, bu tarih 25 Aralık 1943’tü. O gün, dedem ve amcalarımla birlikte Gestapo tarafından tutuklandı. Ardından mühürlü vagonlar, emirler, dayaklar, aşağılamalar geldi. Drancy, Auschwitz. Yola çıkan 1.250 kişiden altısı geri döndü."[11]
^"Pupille de la Nation" (Ulusun Koruması Altındaki Çocuk), Fransa'da özel bir statüdür. Bu statü, genellikle ebeveynlerini savaş, terör saldırıları veya kamu hizmeti sırasında kaybeden çocuklara verilir. Amaç, devletin bu çocuklara maddi ve manevi destek sağlayarak onların eğitim ve gelişimlerini güvence altına almasıdır. Bu statü, 1917 yılında Fransa'da kabul edilen bir yasa ile oluşturulmuştur ve özellikle I. Dünya Savaşı sırasında yetim kalan çocuklara yardım etmek için tasarlanmıştır.
