Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Ode

En tegning John Keats gjorde ved å kalkere av en gravering av Sosibiosvasen.[1]

Ode (fra gresk ᾠδή, ōidḗ, grunnbetydning «sang»)[2] er en form for høystemt lyrisk poesi som tar opp filosofiske eller moralske temaer eller hyller framstående personer eller en guddom.[3] En ode kan gjerne være et rimfritt dikt. En klassisk ode er strukturert i tre hoveddeler: strofen, antistrofen og epoden. Ulike former som den homotetisk oden[4] og den uregelmessige oden kommer også inn.

I antikken ble begrepet benyttet om sanger og sangbare dikt generelt, fra senantikken ble det utviklet en mer spesifikk betydning. I renessansen ble ordet brukt som musikalsk benevnelse for komposisjoner skrevet i samsvar med ode-idealene fra antikken.

Greske oder var opprinnelig poetiske stykker framført med musikalsk akkompagnement. Etter hvert som tiden gikk, ble de gradvis kjent som personlige lyriske komposisjoner enten de ble sunget (med eller uten musikkinstrumenter) eller bare resitert (alltid med akkompagnement). De fremste instrumentene som ble brukt var aulos og lyre (sistnevnte var det mest ærede instrumentet for antikkens grekere).

Det er tre typiske former for oder: den pindariske,[5] horatiske[6] og uregelmessige.[7] Pindariske oder følger formen og stilen til Pindaros. Horatiske oder følger konvensjonene til Horatsus; odene til Horatsus imiterte bevisst de greske tekstforfatterne som Alkaios og Anakreon. Uregelmessige oder bruker rim, men ikke den tredelte formen til pindarisk ode, og heller ikke to- eller firelinjers strofen til horatiansk ode. Oden er et lyrisk dikt. Den formidler opphøyde og inspirerte følelser. Det er en lyrikk i en forseggjort form, uttrykt i et språk som er fantasifullt, verdig og oppriktig. I likhet med lyrikken er en ode av gresk opprinnelse.

Kjente oder

Referanser

  1. ^ McDermott, William C. (1948): «Keats and Sosibios», The Classical Journal, 44(1), s. 33–34.
  2. ^ ode, NAOB
  3. ^ «ode», Cambridge Dictionary
  4. ^ «homostrophic», Oxford Reference
  5. ^ «Pindaric Ode Definition and Examples», Poem Analysis
  6. ^ «Horatian Ode Definition and Examples», Poem Analysis
  7. ^ «Irregular Ode Definition and Examples», Poem Analysis

Litteratur

  • Pindaros (2004): Olympiska och pythiska oden, oversettelse til svensk ved Ingvar Björkeson, Natur & Kultur.

Generell litteratur

Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9