|
Sosialrealisme Sosialrealisme er ei retning innan litteratur, film, og biletkunst, vanlegvis forstått som ei underretning av realismen. Den sosialrealistiske litteraturen byrja i siste halvdel av 1800-talet. Sosialrealisme må ikkje forvekslast med sosialistisk realisme, den programfesta kunstretningen Sovjetunionen. Dei to sjangrane har likevel likskapar. I tillegg til å søka etter objektivitet og nøyaktige skildringar av røyndommen, legg sosialrealismen vekt på kollektive spørsmål og sosiale relasjonar mellom menneske, gjerne i tilknytting til arbeidarklassen.[1] Sosialrealisme som kunstretning uttrykker seg både gjennom val av tema, gjennom tolkinga av kva som er dei reelle konfliktane i og mellom aktørane, og gjennom skildringa av omgjevnader, miljø og scenografi. Den sosialrealistiske litteraturen er problemorientert, han skildrar det verkelege livet og legg særleg vekt på dei sosiale tilhøva mellom grupper/klasser. Han er ofte, men ikkje alltid, politisert. Sosialrealismen skil seg frå ein individsentrert, psykologisk realisme, og frå partibunden tendensdikting som ein kan finna i sosialistisk realisme.[1] I Noreg er sosialrealismen mellom anna knytt til arbeidarlitteraturen (ca. 1920-1950) og litteraturen frå 1970-talet. Sosialrealismen har tradisjonelt stått svært sterkt i nordnorsk litteratur. Mange norske forfattarar slutta seg til AKP (m-l)-rørsla og skreiv bøker for å fremja marxist-leninismen og slik endra det dei oppfatta som eit kapitalistisk og sterkt klassedelt samfunn. Forfattarar som Dag Solstad, Tor Obrestad og Edvard Hoem kan nemnast i dette sambandet. Kvinnelege forfattarar hadde endå fleire skeivheiter å peika på når det gjaldt makttilhøva i samfunnet, til døme Bjørg Vik og Toril Brekke.[1] ForfattararKunstnararFotografarFilmar og regissørarKjelder
|
