Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Jørgen Brunchorst

Jørgen Brunchorst

Fødd10. august 1862
Bergen
Død19. mai 1917 (54 år)
Statsborgar avNoreg
PartiVenstre, Samlingspartiet
Yrkebotanikar, politikar, diplomat, mikrobiolog
Utdanna vedUniversitetet i Tübingen
Alle verv

Jørgen Brunchorst (10. august 186219. mai 1917) var ein norsk botanikar, museumsmann, politikar og diplomat frå Bergen.

Botanikar og museumsmann

Brunchorst gjekk fyrst på Tanks skole og så på latinskulen i heimbyen, før han gjekk på Holands skole i hovudstaden. Student i 1880, studerte naturfag ved universitetet i Kristiania. Vidare to års botanikkstudiar i Tyskland, der han tok den filosofiske doktorgrad (dr. philos.) i 1885 ved universitetet i Tübingen. Han vart verande i Tyskland ei tid som assistent for professor Wilhelm Pfeffer.

I 1889 overtok Brunchorst ei stilling som konservator ved Bergen Museum etter Frithjof Nansen, og i 1901 vart han direktør for museet. Han leia museet over i ei meir folkeopplysande retning, hovudmålet for museet vart å fremje vitskapleg forsking og spreie vitskapleg kunnskap[1] Brunchorst var ein pådrivar for at Bergen fekk Noregs fyrste biologiske stasjon i 1892, i konkurranse med Universitetet i Oslo[2]

Han gav ut ei rekke vitskaplege avhandlingar og populærvitskaplege bøker. Frå 1889 til 1906 var han redaktør av tidsskriftet Naturen som vart gitt ut av Bergen Museum. I 1890 etablerte han saman med Gerhard Gran tidsskriftet Samtiden.

Politikar

Brunchorst var 1895-97 stortingsmann for Venstre vald frå Bergen. Han var då sekretær i sosialkomiteen. For perioden 1903-06 vart han atter vald til stortingsmann, då for Samlingspartiet. Han var formann i sosialkomiteen og i 1904 medlem av arbeisløysekomiteen, samt medlem av Stortingets spesialkomite for lova som førte til unionsoppløysinga frå Sverige i 1905.

Stortingsrepresentanten Brunchorst var kritisk til dei mindre musea, etter at Stortinget hadde vedteke ei deling av musea. Nokre museum fekk ansvaret for lause fortidsminne, og vart slik basert på vitskap. Kritikken gjekk på at dei mindre musea framstod som samlarar av kulturhistoriske gjenstandar.[3]

Heilt mot slutten av Christian Michelsens regjeringsperiode, 28. september 1907, vart Brunchorst utnemnd til statsråd og sjef for Arbeidsdepartementet. Han heldt fram i ombodet i Jørgen Løvlands regjering som tiltredde 23. oktober 1907 og var statsråd til regjeringa gjekk av 19. mars 1908. Som statsråd var Brunchorst partiuavhengig liberalar.

Diplomat

I 1906 vart Brunchorst utnemnd til generalkonsul i Havana og ministerpresident for dei mellom-amerikanske statane. Åra 1910 til 1916 var han minister (ambassadør) i Stockholm, deretter i Roma til han døydde året etter.

Brunchorst vart i 1901 utnemnd til riddar av 1. klasse av St. Olavs Orden og i 1908 forfremja til kommandør av 1. klasse. Han vart tildelt 7. juni-medaljen og storkors av den svenske Nordstjerneordenen. Vidare var han også riddar av den franske Æreslegionen og riddar av 2. klasse av den russiske St. Stanislaus-ordenen.

Brunchorst døydde i Roma i 1917.

Utvald bibliografi

  • Udvikling, liv og formering i planteriget, Giertsen, Bergen, 1901
  • Om Arternes Oprindelse: en populær Fremstilling, Aschehoug, Kristiania, 1901
  • Bergens museum 1825-1900: en historisk fremstilling, Bergen museum, Bergen, 1900
  • Beretning om den Internationale Fiskerikongres afholdt i Bergen den 18de-21de juli 1898, Selskabet for de norske fiskeriers fremme, Bergen, 1899
  • De vigtigste Plantesygdomme: en populær Fremstilling af Nytteplanternes Sundhedslære, Giertsen, Bergen, 1887

Kjelder

  1. regjeringen.no Bergen Museum
  2. uib.no Bergen Musæums Biologiske Station og dens etterkommere i Bergen, arkivert frå originalen 24. desember 2008, henta 17. oktober 2010 
  3. Mie Berg Simonsen: «Kulturminnevernets historie sett gjennom Stortingets debatter og vedtak»
  • Lindstøl, Tallak: Stortinget og Statsraadet 1814-1914. Kristiania, 1914

Bakgrunnsstoff

Commons har multimedium som gjeld: Jørgen Brunchorst
Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9