Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Wasserette

Een wasserette in Amsterdam

Een wasserette (ook wassalon, zelfbedieningswasserij of Engels laundromat) is een plaats met wasmachines waar men tegen betaling zelf kleding en textiel kan wassen. Indien het niet om zelfbediening gaat, spreekt men meestal van wasserij. Doorgaans is een wasserette een commerciële onderneming met een verzameling wasmachines die gebruikt kunnen worden door particulieren of zakelijke partijen die geen wasmachine willen of kunnen gebruiken. Daarnaast beschikken sommige campings over een wasserette. Op grotere muziekfestivals worden soms ook wasserettes neergezet.

Zelfbediening

Een hedendaagse wasserette
Een wasserette in een nieuwbouwwijk van Neurenberg, 25 juni 1961

Bij een wasserette start de klant zelf de wasmachine en wasdroger met geld, munten of een chipkaart. Wasserettes worden veelal gebruikt door toeristen, expats en zakelijke klanten, maar ook wel door gezinshuishoudens. Als voordelen boven andere vormen van wassen worden gezien:

  • men is snel klaar met het (wekelijkse) wasgoed; men kan immers meerdere machines tegelijk gebruiken en de wasprogramma's zijn meestal sneller dan bij consumentenwasmachines;
  • er is ruimte voor grotere items zoals dekbedden en dekens, die men thuis niet kan wassen;
  • het is goedkoper dan een stomerij.

Er zijn ook wasserettes waarbij men meer kan dan wassen. Tijdens het wachten op de was kan men ook bijvoorbeeld internetten, het haar laten knippen, iets drinken, zonnen of op een massagestoel plaatsnemen.

Wasmachines

De inhoud van een wasmachine varieert van 5 kilo tot 10 kilo. Meestal is er ook nog een wasmachine met een laadvermogen van 13 kg of 16 kg, waarin men grotere wassen kan doen, voor bijvoorbeeld een dekbed. De wasmachines zijn meestal voorzien van een warm- en koudwateraansluiting zodat het programma korter is dan bij een normale huishoudmachine. De bedrijfswasapparatuur is doorgaans wat geavanceerder en zuiniger dan een wasmachine voor een huishouden.

De grotere en degelijke machines komen veelal uit Amerika omdat daar de wasserettemarkt het grootst is, maar er zijn ook fabrieken in België, Duitsland, Zweden, Denemarken en Spanje. De meeste professionele machines zijn vervaardigd uit roestvast staal.

Geschiedenis

De eerste wasserettes in de zin zoals hier is beschreven, zijn voor de Tweede Wereldoorlog opgericht in de VS (1934), toen er wel al wasmachines waren, maar niet iedereen in staat was deze aan te schaffen. In Amsterdam waren er echter toen al twee openbare washuizen, in navolging van buitenlandse voorbeelden uit de 19e eeuw.

In de jaren 1950 waren er in Nederland wassalons onder namen als Was-O-Matic en Launderette[1][2] maar die waren niet volledig zelfbediend. In de jaren 60 kwam het woord 'wasserette' op, aanvankelijk als handelsmerk van de N.V. Wasserette.[3] De eerste wasserette in het noorden van Nederland werd in 1962 geopend in de stad-Groningse wijk De Wijert.

Noten

  1. "Advertentie". "De Telegraaf". Amsterdam, 18-11-1950. Geraadpleegd op Delpher op 06-01-2016, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110585203:mpeg21:a0015
  2. "WASBEHANDELING IN NIEUWE BANEN De Westinghouse Laundromat ook te Maastricht Kijkje in een Was-O-Matic". "Limburgsch dagblad". Heerlen, 21-02-1950. Geraadpleegd op Delpher op 06-01-2016, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010417414:mpeg21:a0081
  3. Ewoud Sanders, Wasserette, NRC Handelsblad, 27 mei 2009

Zie ook

Zie de categorie Laundromats van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9