Va, pensiero

Va, pensiero sull'ali dorate (Nederlands: Vlieg, gedachte, op gouden vleugels), in het Nederlands meestal aangeduid als Slavenkoor, is de titel van een koor uit het derde bedrijf van de opera Nabucco van Giuseppe Verdi uit 1842, waarvan het libretto werd geschreven door Temistocle Solera. De tekst van het lied zou geïnspireerd kunnen zijn op psalm 137.^[1] Hoewel niet zeker is dat Verdi dit ook beoogde, werd het lied (Oh mia patria sì bella e perduta! - O, mijn vaderland, zo mooi en zo verloren) het lijflied van de Italiaanse eenwording. Het lied is ook wel voorgesteld als volkslied van het Koninkrijk Italië^[2]. Volgens de overlevering was de tekst van Va, pensiero het eerste dat Verdi onder ogen kwam van het libretto van deze opera.

• In 1972 had de Duitse schlagerzanger Freddy Breck een hit met Überall auf der Welt, geschreven op de melodie van het Slavenkoor.
• In 1972 bracht De Zangeres Zonder Naam de single Zwarte slaven uit, met een Nederlandse tekst op de melodie van het Slavenkoor.
• In 1981 neemt Nana Mouskouri het lied op voor haar album Je Chante Avec Toi Liberté.
• In 1988 maakte Tom Parker, binnen The young Verdi, een project met het koor New London Chorale, een eigen versie van het lied, onder de titel "Wings of gold".
• In 1989 bracht de Nederlandse zanger Piet Veerman een Engelse tekst uit op single, op de melodie van het Slavenkoor onder de titel Cry of freedom.
• In 1997 voerde de Italiaanse popzanger Zucchero het lied uit tijdens een tournee in de Verenigde Staten en maakte een opname die in verschillende landen in de hitparade kwam.
• Het clublied van PEC Zwolle is geschreven op de melodie van het Slavenkoor.^[3]

Het lied komt voor in een beroemde scène in de speelfilm Sissi – De woelige jaren (1957). De scène vertolkt dat in Milaan een galaconcert wordt gegeven ter ere van het keizerlijk paar (Sissi en haar man Franz Josef) dat daar op bezoek is. Uit protest tegen de Oostenrijkse overheersing laat de lokale adel echter verstek gaan en men stuurt bedienden als plaatsvervangers. Deze heffen demonstratief het Slavenkoor aan.