Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Steenschuur

Steenschuur
Het Steenschuur in Leiden; op de foto is de Groenebrug en de toren van de Sint-Lodewijkskerk te zien
Het Steenschuur in Leiden; op de foto is de Groenebrug en de toren van de Sint-Lodewijkskerk te zien
Geografische informatie
Locatie Leiden
Stadsdeel Binnenstad
Coördinaten 52° 9′ NB, 4° 29′ OL
Begin Rapenburg
Eind Breestraat/Hogewoerd
Algemene informatie
Aangelegd in 13e eeuw
Detailkaart
Steenschuur (Leiden-centrum)
Steenschuur
Portaal  Portaalicoon   Leiden
Het Steenschuur met de toren van de Lodewijkskerk

Het Steenschuur is een gracht en straat in de Nederlandse stad Leiden, gelegen in het verlengde van het Rapenburg.

Na de kruising met de Breestraat/Hogewoerd is het water overkluisd en gaat het verder als het Gangetje richting de Nieuwe Rijn.

Geschiedenis

Het Steenschuur is in de 13e eeuw samen met het Rapenburg gegraven als eerste vestgracht langs de zuidelijke binnenstad. De gracht werd mogelijk vernoemd naar een stenen schuur die in die omgeving lag, maar het is de vraag of men destijds een schuur van dure stenen zou bouwen. Mogelijk verwijst de naam naar de productie van of opslag van stenen. Gezien de combinatie "het Steen" en het feit dat de gracht naar het Gravensteen vroeger Steengracht heette, is het heel goed mogelijk dat het ging om een schuur die bij het Steen (het Gravensteen) hoorde.[1]

In de tweede helft van de dertiende eeuw waren er aan het Steenschuur bedrijven gevestigd, mogelijk lakenververs.[2] De eerste huizen werden in de eerste helft van de veertiende eeuw gebouwd. Toen na 1389 de stad zich uitbreidde tot aan de huidige Witte Singel kwamen Rapenburg en Steenschuur binnen de stadsmuren te liggen. Het Rapenburg ontwikkelde zich vervolgens als vestigingsplaats voor de bovenlaag van de bevolking. Het Steenschuur volgde, waardoor er verschillende statige panden werden opgericht.

Buskruitramp

Op 12 januari 1807 werden de wijken aan weerszijden van de gracht volledig verwoest door de ontploffing van een schip gevuld met buskruit, dat lag aangemeerd aan de noordelijke kade van het Steenschuur, ter hoogte van de Langebrug. Deze Leidse buskruitramp heeft een enorme invloed gehad op het stadsbeeld in dit gedeelte van de binnenstad.

Zo was de Saaihal zwaar beschadigd maar bleef de toren staan, waarna het gebouw werd omgebouwd tot de huidige Lodewijkskerk. De ‘Grote Ruïne’ ten zuiden van het Steenschuur werd in eerste instantie gebruikt als exercitieterrein, waarna het vervolgens geleidelijk werd bebouwd en het Van der Werfpark werd aangelegd. Op de ‘Kleine Ruïne’ aan de noordzijde verrees onder andere het natuurkundig laboratorium van de universiteit, later het Kamerlingh Onnes Laboratorium genoemd en nu in gebruik als rechtenfaculteit onder de naam Kamerlingh Onnes Gebouw.

Trivia

Bezienswaardigheden

Literatuur

  • De Hingh, Anne (2011) Een buurt op de schop. Vijf eeuwen wonen en werken aan het Steenschuur. Bodemschatten en bouwgeheimen 6. Leiden: Primavera Pers.

Noten

  1. De Hingh (2011), blz. 18.
  2. De Hingh (2011), blz. 19-23.
  3. Honderd jaar Leiden koudste plaats op aarde
Zie de categorie Steenschuur, Leiden van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9