Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Sint Antoniesluis (straat)

Sint Antoniesluis
De gevelwand van de Sint Antoniesluis van rechts naar links nrs. 2 t/m 39 (2012)
De gevelwand van de Sint Antoniesluis van rechts naar links nrs. 2 t/m 39 (2012)
Geografische informatie
Locatie Amsterdam
Stadsdeel Amsterdam-Centrum
Wijk Nieuwmarktbuurt
Begin Snoekjesgracht
Eind Sint Antoniebreestraat
Lengte < 50
Algemene informatie
Genoemd naar Sint Anthoniesdijk
Naam sinds 1976
Geen toegang voetgangersgebid

Sint Antoniesluis is een straat in Amsterdam-Centrum.[1]

Geschiedenis

Alhoewel de straat er als kade al eeuwen ligt kreeg ze pas op 21 januari 1976 per raadsbesluit haar naam. De straat is vernoemd naar de Sint Anthoniesdijk al lag die aan de overzijde van de in 1976 benoemde kade van de watergang Zwanenburgwal. De kade met de hoek van de Snoekjesgracht is al duidelijk (naamloos) te zien op de kaart van Pieter Bast uit circa 1599. Op diezelfde kaart zijn te zien de Sint Antoniessluishoogwaterkering (sluis 211 in Amsterdam) en Sint Anthoniesluis (brug 287 over de sluis) dan uitgevoerd als ophaalbrug. De straat ligt langs de kolk van genoemde sluis. Van de oude bebouwing uit vroeger tijd is vrijwel niets meer terug te vinden, bijna alles is al een keer gesloopt en herbouwd.

Vanaf de jaren vijftig tot de jaren zeventig van de 20e eeuw had de gemeente Amsterdam grootse plannen voor deze buurt. De combinatie Jodenbreestraat en Sint Antoniebreestraat zou omgebouwd worden tot een brede rij- en snelweg tussen Amsterdam-Centrum en -Oost. Bovendien werd er gebouwd aan de Metro van Amsterdam. Die brede weg kwam er uiteindelijk niet, maar is vermoedelijk wel de reden dat dit stukje kade behorend tot de Zwanenburgkade een nieuwe naam kreeg. De grens tussen die kade en de Sint Antoniesluis ligt namelijk op de brug, die het verkeer in de snelweg moest dragen.

De Sint Antoniesluis is voetgangersgebied.

Gebouwen

De huisnummers lopen op van 2 tot en met 39, de straat mist echter huisnummer 1 en de nummer 3 tot en met 6. Alle gebouwen met deze adressen vormen een haast sluitende gevelwand. De nummers zijn verdeeld over de gebouwen:

  • huisnummer 2 staat op de hoek met de Snoekjesgracht ; het is sinds 1970 een rijksmonument vanwege haar 18e-eeuwse puntgevel
  • huisnummers 7 en 10 volgen; het ensemble 7, 8, en 9 vormen daarvan een pand, sinds 1970 een rijksmonument vanwege hun gekuifde klokgevel; nummer 10 is een identiek pand, eveneens sinds 1970 een rijksmonument vanwege haar gekuifde klokgevel
  • huisnummers 11 tot en met 19; historiserend gebouwd in 1976
  • huisnummers 20-24; historiserend gebouwd in 1976
  • huisnummer 25 ligt op een binnenterrein
  • huisnummers 26-33 hebben hun huisnummer aan deze straat, maar hun voorgevel staat aan de Sint Antoniebreestraat (tussen 69 en 71); betreft nieuwbouw uit genoemde saneringsperiode
  • huisnummer 31-39 hebben hun huisnummer aan deze straat, maar vormen de achtergevel van Sint Antoniebreestraat 31 tot en met 39; betreft nieuwbouw uit genoemde saneringsperiode.

Die laatste twee blokken zijn het resultaat van een compromis tussen het oude standpunt (openbreken voor wegen tegenover handhaven nauwe straat, er was al genoeg afgebroken).[2] Het stedenbouwkundig plan kwam van Theo Bosch en Aldo van Eyck, de bijbehorende woningen waarschijnlijk ook.

Lazaruspoort

Direct aansluitend aan de zijgevel van 20-24 staat de Lazarus- of wel Leprozenpoort. De 17e-eeuwse Leprozenpoort, oorspronkelijk ingangspoort van het Leprozenhuis aan de Lazarussteeg,[3] werd rond 1976 na restaurantie geplaatst aan de Sint Antoniesluis, gelijktijdig met de restauratie van Huis De Pinto.[4]

De poort komt uit de werkplaats van Hendrick de Keyser en is mogelijk van de hand van zijn Engelse zwager Nicholas Stone. In het hoge fronton van de poort, afgesloten door het wapen van Amsterdam met de keizerskroon, staan twee nissen met in elke nis een reliëf, een melaatse man en vrouw. Het zijn replica's van de zwaar beschadigde originelen.[4]

Afbeeldingen

Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9