Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Protectoraat

Een protectoraat is een staat of territorium, of een deel van een staat, waarover een andere staat gedeeltelijk het gezag voert. Meestal wordt dit geformuleerd als bescherming (protectie) tegen agressieve staten. Doorgaans kan het protectoraat zijn buitenlandse ("externe") belangen niet voldoende zelf behartigen, of stelt een overheersende staat of heerser dat dit zo is. Het land dat het protectoraat vestigt eigent zich veelal bepaalde voordelen bij deze situatie toe, zoals exploitatierechten van bodemschatten, het exclusieve recht om er handel te drijven of er militaire steunpunten te vestigen. De binnenlandse zaken van het protectoraat worden veelal geregeld door plaatselijke bestuurders, het 'beschermende' of overheersende land controleert de buitenlandse zaken en betrekkingen.

Een protectoraat is niet hetzelfde als een kolonie, waarbij het koloniserende 'moederland' helemaal zelf bepaalt wat er gebeurt in de kolonie, en daar een eigen bestuursapparaat installeert met een gouverneur aan het hoofd. In het moederland valt het gebied dan bijvoorbeeld onder het ministerie van koloniën. Een protectoraat daarentegen behoudt zijn eigen bestuursdiensten, waarbij de regering wordt "geadviseerd" door een diplomaat van de beschermende macht, meestal resident genoemd. Deze valt in het beschermende land onder het ministerie van buitenlandse zaken.

Protectoraten kwamen veel voor in de jaren voor de Tweede Wereldoorlog en meestal werden ze door westerse landen ingesteld. Een voorbeeld van een protectoraat in Europa was het Protectoraat Bohemen en Moravië, de overgebleven kern van Tsjecho-Slowakije, dat in 1939 werd opgedeeld door nazi-Duitsland en bondgenoten. Een voorbeeld van een protectoraat in Noord-Afrika was Frans-Marokko. Een protectoraat in het Zuiden van de Grote Oceaan was Tonga, van 1900 tot 1970 onder Britse vleugels.[1]

Sinds de dekolonisatie resteerden steeds minder gebieden in de wereld waarover een ander land een protectoraat uitoefende.

Zie ook

Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9