Moere
Moere is een dorp in de Belgische provincie West-Vlaanderen en een deelgemeente van de stad Gistel, het was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1971. Moere ligt in De Polders. Het "Moere Blote" en het "Nieuwland" vormen de laagst gelegen gebieden van Gistel. Het grondgebied wordt ten noorden begrensd door het Groot Geleed, ten zuiden en ten oosten door de Moerdijkvaart. In het oosten van Moere, op de grens met Eernegem, waar de Torhoutsebaan de Moerdijkvaart dwarst, ligt het gehuchtje Moerdijk. GeschiedenisIn de 4e eeuw vonden er overstromingen plaats waarbij ten zuiden van de dekzandrug een moerasgebied ontstond. Dit moerasgebied werd ingepolderd in de middeleeuwen maar bleef een laaggelegen gebied met een hoogte van ongeveer 2,5 meter. In 1127 werd de plaatsnaam voor het eerst vermeld in het Charterboek van Bergues. Omstreeks 1240 werd Moere een zelfstandige parochie en werd een kerk gebouwd, waarvan het patronaatsrecht berustte bij de Sint-Andriesabdij. Ook de Abdij Onze-Lieve-Vrouw Ten Duinen was actief in de streek. Vanaf de 13e eeuw werden door de monniken van deze abdij, middels het graven van talrijke waterlopen, de Nieuwlandpolders drooggelegd. Deze werden vanaf de 16e eeuw bewoond. In 1582 werd, tijdens de godsdiensttwisten, de kerk van Moere geplunderd. In 1882 vestigden de zusters uit Eernegem zich in het dorp, om katholiek onderricht aan meisjes te geven. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het grote Lange Max kanon opgesteld nabij Moere in Koekelare. Daar waar er vroeger veel aan ambachtswerk en aan landbouw werd gedaan, is Moere tegenwoordig vooral een woondorp. Sinds 1971 is Moere een deelgemeente van Gistel. Het vroegere gemeentehuis bevond zich in de Molenstraat en werd gesloopt om er het nieuwe jeugdhuis, de stripotheek en de plaatselijke jeugdbeweging (+13 Moere) een nieuwe stek te geven. Typisch zijn nog altijd de kasseistenen in de dorpskom (Provincieweg), die binnen afzienbare tijd verwijderd zullen worden, wegens grote niveauverschillen in het wegdek. Er was een tijd dat Moere 61 herbergen kende, waarvan er nu nog maar één overblijft (Molenhof). Demografische ontwikkeling
BezienswaardighedenSint-NiklaaskerkTe midden van een ommuurd kerkhof dat afgeboord is met knotlinden bevindt zich de beschermde Sint-Niklaaskerk. Dit neogotische kerkgebouw werd van 1858 tot 1860 gebouwd op de plaats van de vroegere kruiskerk. De achthoekige toren is hier nog een restant van en stamt uit de dertiende eeuw en is in 2001 gerestaureerd. Bemerk ook het typisch gotische roosvenster en de pinakels aan de noordgevel van het gebouw. Aan de zijgevel merken we onder een luifel een negentiende-eeuwse Christuscorpus op in dennenhout. In de rechterbeuk bevindt zich een neogotisch altaar, toegewijd aan St. Petrus. Het altaar in de linkerbeuk is toegewijd aan Onze Lieve Vrouw-Onbevlekt-Ontvangen. Merk op dit altaar, tussen de andere vrouwelijke heiligen, de afbeelding van de heilige Godelieve op. Boven het orgel hangt een immens schilderij geschilderd door Joseph van Severdonck, van Brussel "verrezen Christus met kruis en wimpel" (1864). We zien Christus die met een vaandel ten hemelen verrijst en omringd wordt door een gouden gloed. Van PeteghemorgelIn de St-Niklaaskerk van Moere bevindt zich een zogeheten Van Peteghem-orgel. Dit orgel werd in 1776 gebouwd door vader en zoon Van Peteghem, een bekend orgelbouwergeslacht uit Gent. Hoogstwaarschijnlijk werd de kas door een lokale schrijnwerker vervaardigd. Tijdens de bouw van de nieuwe kerk werd het orgel in de centrale toren geplaatst. Later werd het verplaatst naar het koor. Het orgel van Moere is een van de weinige resterende van dit type in West-Vlaanderen, want vele instrumenten in het zuiden van de provincie gingen verloren tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het orgel in Moere is beschermd als monument. Het werd dan ook gerestaureerd met onder andere een reconstructie van het klavier, het pijpwerk werd gereinigd en hersteld. De frontpijpen werden ontdaan van hun verflaag en het snijwerk werd hersteld. MariakapellenMoere telt meerdere historische kapellen toegewijd aan de Heilige maagd. Deze bevinden zich voornamelijk in de Moerdijkstraat, Beekstraat en de Provincieweg. Ter hoogte van Provincieweg 172 vinden we een witgeschilderde kapel, met rood omriemde omlijsting daterend uit de 19e eeuw. In de Beekstraat vinden we dan weer de 20e-eeuwse moderne kapel "style Corbusier" (1957) door architect Vandenberghe. Deze kapel "O.L.V. van de Vrede" werd in 2009 geheel gerestaureerd en in een hedendaagse grijstint geschilderd. Het parkje eromheen werd ook heraangelegd. WijkenNaast Moere-dorp kent Moere nog enkele wijkjes:
PompgemaalHet pompgemaal in Moere werd aangelegd in 1963. Moere ligt immers twee meter onder de zeespiegel en heeft altijd last gehad van wateroverlast. Het pompstation stuwt overtollig water van het Groot Geleed naar het hoofdkanaal, de Moerdijkbeek. Het saneert ca. 3000 ha waterzieke grond. De pompen zijn in staat om een miljoen liter water over een verval van 2,5 meter te pompen in korte tijd. Andere
Natuur en landschapMoere ligt ten zuiden van een dekzandrug welke de feitelijke grens tussen de polders en Zandig Vlaanderen vormt. Het gebied van Moere werd echter in de 4e eeuw overstroomd en vanaf de 12e eeuw geleidelijk ingepolderd, waarbij de Moere-Blotepolder en de Moere-Nieuwlandpolder ontstonden. De hoogte bedraagt ongeveer 2,5 meter, wat lager is dan de dekzandrug. Ten zuiden van Moere bevindt zich weer een zandiger gebied. Het poldergebied van Moere wordt doorsneden door waterlopen als het Pieter Dullaertgeleed, het Peter Evensgeleed en het Stokerijgeleed. In het zuiden loopt de Moerdijkbeek. VerkeerOver het grondgebied van Moere loopt de steenweg Oostende-Torhout (Torhoutsebaan), een paar kilometer ten oosten van het dorpscentrum. Hierlangs ligt het gehuchtje Moerdijk, op de grens met Eernegem. Door het dorpscentrum loopt de Provincieweg, die het centrum verbindt met de Torhoutsebaan ter hoogte van de Moerdijk. Moere had vroeger een station langs spoorlijn 62, de lijn tussen Torhout en Oostende. Het station bevond zich aan de Moerdijkstraat, ten oosten van het dorpscentrum. Het werd officieel in gebruik genomen in 1868 en werd gebruikt als station tot 1963, toen het treinverkeer werd opgeheven. Elke drie kilometer stond er een station langs het traject. Van de stations in Wijnendale, Ichtegem, Eernegem, Moere, Gistel en Snaaskerke is dat van Moere het enige dat in zijn oorspronkelijke staat werd behouden. In 2002 werd het beschermd als monument. Bekende inwoners
Trivia
Nabijgelegen kernenKoekelare, Eernegem, Gistel, Zande, Zevekote Externe links
|