Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Logica

Zie Logica (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van Logica.
Deel van een serie artikelen over
Filosofie
Philbar 4.png

Geschiedenis van de filosofie

Vakgebieden

Cultuurfilosofie · Esthetica · Ethiek · Filosofie van de geest · Geschiedfilosofie · Kennistheorie · Logica · Metafysica · Rechtsfilosofie · Sociale filosofie · Taalfilosofie · Wetenschapsfilosofie

Westerse filosofie

Presocratische filosofie · Antieke filosofie · Middeleeuwse filosofie · Renaissance-filosofie · Moderne filosofie · Postmoderne filosofie

Oosterse filosofie

Chinese filosofie · Taoïsme · Confucianisme · Indische filosofie · Hindoeïsme · Boeddhisme · Japanse filosofie

Religieuze filosofie

Christelijke filosofie · Joodse filosofie · Islamitische filosofie

Portaal  Portaalicoon   Filosofie
Boeken over logica

Logica of redeneerkunst is de wetenschap die zich bezighoudt met de formele regels van het redeneren. Traditioneel wordt de logica door de filosofie bestudeerd, maar zij wordt ook tot de wiskunde gerekend.

De logicus (meervoud: logici) is gespecialiseerd in deze tak van wetenschap, maar ook door wetenschappers binnen veel andere takken en subdisciplines van de wetenschap wordt veel gebruikgemaakt van de logica.

Algemeen

Logica stamt van het Griekse woord λόγος of logos dat kan betekenen: betekenis, woord, idee, argument, rede of principe. Logica of formele logica is de leer van het strenge betoog en omvat sinds Aristoteles als hoofdbestanddelen:[1]

Deze indeling is te vinden in de logische geschriften van Aristoteles, het Organon, en is tot op heden aanwezig in introducties in de logica.[2] Er is een aanzienlijk verschil tussen de traditionele of klassieke logica, die op Aristoteles' syllogistische logica is gebaseerd, en de sinds de 19e eeuw ontwikkelde symbolische of wiskundige logica en predicatenlogica.

Als een formele wetenschap onderzoekt en classificeert de logica de structuur van beweringen en argumentaties, zowel door de studie van formele systemen van gevolgtrekking als door de studie van argumentaties in de natuurlijke taal. De studie van de logica reikt van kernzaken als de studie van drogredenen en paradoxen, tot gespecialiseerde analyse van redeneringen door gebruik van kansrekening en argumenten betreffende causaliteit. Logica wordt tegenwoordig ook gebruikt in argumentatieleer.[3]

Geschiedenis

Zie Geschiedenis van de logica voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
15de-eeuws manuscript met de Zeven vrije kunsten, Logica en Aristoteles

Meerdere antieke beschavingen hebben samenhangende systemen van redeneren gebruikt en vragen gesteld over logica of uitgesproken logische paradoxen. In India bevat de Nasadiya Sukta van de Rig-Veda (RV 10.129) ontologische speculaties in termen van verschillende logische divisies. Deze zijn later formeel geherformuleerd als de vier cirkels van catuskoti: A, niet-A, A en niet-A en niet-A en niet-niet-A.[4] De Chinese filosoof Gongsun Long (ca. 325–250 v.Chr.) formuleerde de paradox één en één kunnen niet twee worden, aangezien geen van beide twee wordt.[5] In China is de traditionele academische studie van logica onderdrukt tijdens de Qin-dynastie op voorspraak van de rechtsfilosoof Han Feizi.

Het eerste substantiële werk over logica dat overgeleverd is, is van Aristoteles.[6] De moderne academische formele logica stamt af van de Griekse traditie.

Sinds de middeleeuwen wordt logica bestudeerd als een vertakking van filosofie, een deel van het klassieke trivium, dat bestond uit grammatica, retorica en logica.

Sinds halverwege de 19e eeuw wordt de formele logica bestudeerd in de context van de grondslagen van de wiskunde, waar het veelal symbolische logica genoemd wordt.

Een van de belangrijkste notatiemethodes voor logica werd geformuleerd door Gottlob Frege, een grote inspiratiebron voor Bertrand Russell, die in 1903 samen met Alfred North Whitehead trachtte de logica formeel tot de hoeksteen van de wiskunde te ontwikkelen met de publicatie van de Principia Mathematica.[7] Met uitzondering van het elementaire gedeelte worden deze beginselen niet meer gebruikt en zijn ze grotendeels vervangen door de verzamelingenleer.

In de verdere ontwikkeling van de studie van formele logica ging het onderzoek niet alleen meer over fundamentele onderwerpen. De studie van verschillende toepassingen op het gebied van de wiskunde resulteerde in de opkomst van een wiskundige logica. De ontwikkeling van formele logica en haar implicaties voor computers behoort tot de fundamenten van de computerwetenschap.

Soorten logica

Er zijn verschillende soorten logica ontwikkeld, waaronder:

Zie ook

Referenties

  1. Evert W. Beth, Encyclopedisch Handboek van het moderne denken, W. Banning (red) ea., Van Loghum Slaterus N.V. Arnhem, 1950, p. 386
  2. Bv. in: E.R. Emmet, Logisch denken, Aulapocket Filosofie nr 73, 1961
  3. J. Robert Cox en Charles Arthur Willard, eds. Advances in Argumentation Theory and Research, Southern Illinois University Press, 1983 ISBN 0-8093-1050-3
  4. S. Kak, (2004). The Architecture of Knowledge, CSC, Delhi
  5. McGreal 1995, p. 33
  6. A major achievement of Aristotle was the founding of the science of logic. Morris Kline, Mathematical Thought From Ancient to Modern Times, Oxford University Press, 1972, ISBN 0-19-506135-7, p. 53
  7. (en) Alfred North Whitehead en Bertrand Russell, Principia Mathematical to *56, Cambridge University Press, 1967, ISBN 0-521-62606-4
Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9