|
Lijst van koningen van Spanje
Dit is een lijst van Spaanse monarchen, heersers van het land Spanje in de moderne zin van het woord. De voorlopers van de monarchen van de Spaanse troon waren de volgende:
Vanaf de jaren 00 in de 16e eeuw stonden de Kroon van Castilië en de Kroon van Aragon, die samen meer dan 90% van het huidige Spanje bedekten, de facto onder dezelfde heerser. Deze twee 'Kronen' waren twee unies van gebieden die dezelfde heerser hadden, maar met afzonderlijke titels geregeerd werden. Zo was de koning van Aragon bijvoorbeeld ook de koning van Sardinië en de koning van Napels. De samensmelting van Castilië en Aragon was het gevolg van huwelijkspolitiek. In de periode van 1474 tot 1504 stond Castilië onder het gezag van koningin Isabella, die suo jure (met haar eigen recht) regeerde, en koning Ferdinand II, die jure uxoris (via het recht van zijn vrouw) regeerde. Ferdinand werd na het overlijden van zijn vader in 1479 ook de koning van Aragon. Het woord 'España' (Spanje) begon men te gebruiken voor het geheel van de twee koninkrijken. Het woord is afgeleid van de Latijnse naam 'Hispania', die voor het Iberische Schiereiland werd gebruikt. Bij het overlijden van Isabella in 1504 werd Johanna, de oudste levende dochter van het echtpaar, officieel de regerende koningin van Castilië en werd haar echtgenoot jure uxoris de koning. Desondanks wist koning Ferdinand uiteindelijk de macht in handen te krijgen, zodat hij opnieuw over zowel Castilië als Aragon heerste en dit keer zonder co-heerser bij Castilië. Koninkrijk Spanje (1479/1509-1873)Huis Trastamara (1479-1555)Vanaf 1474 regeerden Ferdinand en Isabella I over Castilië als koning en koningin. Vanaf 1479 regeerde Ferdinand tevens over Aragon. Toen Ferdinand rond 1508 opnieuw ging heersen over Castilië - dit keer zonder co-heerser - waren Aragon en Castilië definitief verenigd onder dezelfde feitelijke machthebber.
Huis Habsburg (1504-1700)
Huis Bourbon (1700-1808)In het jaar 1700 stierf Karel II. Karels testament noemde de 16 jaar oude Filips, de kleinzoon van Karels zus Maria Theresia van Spanje, als zijn opvolger. Bij een eventuele afwijzing zou de Kroon van Spanje aangeboden worden aan Filips' jongere broer Karel, hertog van Berry, of daarna, aan aartshertog Karel van Oostenrijk. Beide rechthebbenden, Filips en Karel, hadden een wettelijk recht op de Spaanse troon wegens het feit dat Filips' grootvader, koning Lodewijk XIV van Frankrijk en Karels vader, keizer Leopold I, zonen waren van Karels tantes, Anna van Oostenrijk en Maria Anna van Oostenrijk. Filips had een betere aanspraak op de troon omdat zijn grootmoeder en overgrootmoeder ouder waren dan die van Leopold. Echter, de Oostenrijkse tak beweerde dat Filips grootmoeder afstand had gedaan van de Spaanse troon voor haarzelf en haar nakomelingen als deel van het huwelijkscontract. Dit werd weerlegd door de bewering van de Franse tak dat het op basis was van een bruidsschat die nooit was betaald. Na een lange raadsvergadering waar de Dauphin sprak in het voordeel van de rechten van zijn zoon, werd er besloten dat Filips de troon zou bestijgen. Naar aanleiding van dit brak er oorlog uit en aartshertog Karel werd ook uitgeroepen tot koning van Spanje, als Karel III tegenover Filips V. Karel deed afstand van zijn aanspraken op de Spaanse troon in de Vrede van Rastatt van 1714, maar mocht gebruik blijven maken van de stijlen van een Spaanse vorst voor de rest van zijn leven.
Huis Bonaparte (1808-1813)De enige vorst van deze dynastie was Jozef, op de troon gezet door zijn broer, keizer Napoleon I van Frankrijk, nadat de koningen Karel IV en Ferdinand VII troonsafstand deden. De titel die gebruikt werd door Jozef was 'Koning van de Spanjaarden en Indië, bij de Gratie van God en de Grondwet van de Staat. Hij kreeg later ook alle titels van de vorige koningen. Een regering die in verzet kwam tegen de Fransen werd opgericht in Cádiz op 25 september 1808, die de gevangengenomen Ferdinand VII bleven erkennen als koning. Deze regering werd diplomatisch erkend als de legitieme Spaanse regering door de Britten en andere landen die met Frankrijk in oorlog waren.
Huis Bourbon (eerste restauratie) (1813-1868)De oudste zoon van Karel IV werd op de troon hersteld. Opnieuw was de gebruikte titel Koning van Castilië, León, Aragón, ... bij de Gratie van God
Huis Savoye (1870-1873)Nadat de Spaanse revolutie van 1868 Isabella II had afgezet, werd er een voorlopige regering opgericht en een regentschap onder leiding van Francisco Serrano y Domínguez van 8 oktober 1868 tot 2 januari 1871, terwijl er een nieuwe monarch werd gezocht. Amadeus werd verkozen tot koning en de nieuwe titel die gebruikt werd was Koning van Spanje, bij de Gratie van God en wil van de natie.
Eerste Spaanse Republiek (1873-1874)De Eerste Spaanse Republiek ontstond toen het Spaanse parlement op 11 februari 1873 de republiek uitriep na de troonsafstand van koning Amadeus I. Op 29 december 1874, 23 maanden later, werd het koninkrijk hersteld toen brigadegeneraal Arsenio Martínez Campos zijn steun uitsprak voor Alfons XII, waarna de regering uit elkaar viel en Alfons tot koning werd uitgeroepen. Koninkrijk Spanje (1874-1931)Huis Bourbon (tweede restauratie) (1874-1931)De oudste zoon van Isabella II werd hersteld tot de troon omdat zij troonsafstand deed ten gunste van hem in 1870. Grondwettelijke koning van Spanje.
Tweede Spaanse Republiek (1931-1939)De Tweede Spaanse Republiek (Spaans: Segunda República Española). Op 14 april 1931 deed koning Alfons XIII troonsafstand en werd de Tweede Spaanse Republiek uitgeroepen (ter onderscheiding van de Eerste Spaanse Republiek). De republiek duurde tot 1939. In september 1936 werd Francisco Largo Caballero, de held van de arbeiders, minister-president. Hierna radicaliseerde de strijd. De nationalisten kozen in 1937 generaal Francisco Franco tot voorzitter van de Junta. Vanaf eind 1938 verloor de republiek steeds meer grondgebied. Op 27 februari 1939 weken de presidenten van Spanje, Baskenland en Catalonië uit naar Frankrijk. Alleen premier Negrin bleef nog enige tijd in Barcelona maar verkoos uiteindelijk ook de ballingschap in Frankrijk. De republiek werd op 15 juli 1939 afgeschaft. Spaanse Staat (1936-1975)Op 1 oktober 1936 werd generaal Francisco Franco uitgeroepen tot staatshoofd (Caudillo) in de delen van Spanje die gecontroleerd werden door de nationalisten (nacionales) nadat de Spaanse Burgeroorlog was uitgebroken. Na het einde van de oorlog op 1 april 1939 nam generaal Franco de macht over in heel Spanje. In 1947 riep Franco de restauratie van de monarchie uit, maar stond de pretendent, Juan de Borbón, graaf van Barcelona, niet toe de troon te bestijgen. In 1969 verklaarde Franco dat Juan Carlos, de zoon van de graaf van Barcelona, zijn opvolger zou zijn. Na de dood van Franco in 1975, volgde Juan Carlos hem op als de koning van Spanje. Koninkrijk Spanje (1975-heden)Huis Bourbon (derde restauratie) (1975-heden)De aanspraak van Alfons XIII ging door (omdat zijn twee oudste zonen afstand deden) naar zijn derde zoon, Infant Juan, graaf van Barcelona, die overgeslagen werd ten gunste van zijn zoon, wiens titel Koning van Spanje is. De graaf van Barcelona deed afstand van zijn aanspraken ten gunste van zijn zoon in 1977, twee jaar na de dood van Franco en de troonsbestijging van Juan Carlos.
Zie ook |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.jpg)
.svg)
.jpg)
.jpg)
_by_Goya.jpg)
_-_Prado.jpg)
.jpg)
