Lactose

Lactose
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van lactose
Algemeen
Molecuul­formule	C12H22O11
IUPAC-naam	(2R,3R,4S,5R,6S)-2- (hydroxymethyl)-6-[(2R,3S,4R, 5R,6S)-4,5,6-trihydroxy-2- (hydroxymethyl)oxan-3-yl] oxyoxaan-3,4,5-triol
Andere namen	melksuiker; 4-(β-D-galactosido)-D-glucose; lactobiose
Molmassa	342,30 g/mol
SMILES	Zie voetnoot[1]
CAS-nummer	63-42-3
EG-nummer	200-559-2
PubChem	84571
Wikidata	Q127900
Beschrijving	grote witte kristallen
Vergelijkbaar met	glucose, lactitol
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand	vast
Dichtheid	1,525 g/cm³
Smeltpunt	223 °C
Goed oplosbaar in	water
Nutritionele eigenschappen
Type nutriënt	koolhydraat
Essentieel?	neen
Komt voor in	zuivelproducten
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Lactose, ((β-D-galactosepyranosyl)-D-glucopyranose) ook wel melksuiker genoemd, is een suiker die voorkomt in de melk van alle zoogdieren, koemelk bevat 4 tot 5 procent lactose. Lactose zit dus ook in de meeste zuivelproducten. Het komt niet voor in plantaardige producten. Zuivere lactose vormt grote, harde kristallen die moeilijk oplosbaar zijn. Lactose wordt daarom ook wel zandsuiker genoemd.

Lactose is een disacharide van galactose en glucose. Het is minder zoet dan suikers zoals sacharose (kristalsuiker / rietsuiker / bietsuiker) en glucose (druivensuiker).

Lactose en zijn afgeleide producten

Het lac-operon is een operon dat voor de regulatie van de afbraak van lactose zorgt en voorkomt in onder andere de bacterie Escherichia coli.

Zie ook het artikel lactose-intolerantie

In de spijsvertering wordt lactose door het enzym lactase afgebroken tot de monosachariden (galactose en glucose) waaruit het is opgebouwd. Bij sommige mensen lukt dit afbreken echter niet goed door een gebrek aan dit enzym. Zij zijn daardoor overgevoelig voor lactose, een aandoening die lactose-intolerantie wordt genoemd. Dit houdt in dat ze geen grote hoeveelheden lactose kunnen verteren. Als iemand met deze aandoening een glas melk drinkt, kan onder andere misselijkheid optreden.

Lactose-intolerantie is zeker geen zeldzame aandoening. Ruim 2/3 van de wereld is lactose intolerant. Bijna alle mensen met een Afrikaanse of Aziatische achtergrond en de helft van Zuid-Europeanen zijn lactose-intolerant. Noord-Europeanen zijn echter bijna nooit lactose-intolerant. De Ieren zijn letterlijk nooit lactose-intolerant. In Europa en Noord-Amerika wordt in bijna alle gerechten gebruikgemaakt van melkproducten. Behandeling kan alleen door niet te veel lactose binnen te krijgen of kort van tevoren lactase-enzymen in te nemen.

• Hoe gezond is suiker?