Klein Martijn (borg)

Klein Martijn
Klein Martijn vlak voor de sloop in 1896
Locatie	Harkstede,  Nederland
Algemeen
Kasteeltype	Borg
Gebouwd in	1633 (eerste vermelding)
Gesloopt in	1896
Bijzonderheden	Wellicht verwijzing naar Martinikerk ('Groot Martijn')

Klein Martijn was een borg bij Harkstede. De naam lijkt een verwijzing naar de Martinikerk ('Groot Martijn') in de stad Groningen. De borg stond aan de westzijde van het dorp, direct ten noorden van waar nu de A7 loopt.

Het is niet bekend wanneer de borg gebouwd werd, de eerste vermelding dateert uit 1633. In dat jaar wordt de borg verkocht aan de bewoonster, de weduwe van Sweer Clant. In 1680 koopt advocaat Henric Piccardt de borg. Piccardt wist een machtige positie op te bouwen in Duurswold. In 1690 werd hij unicus collator van de kerk van Harkstede, die hij vervolgens liet afbreken. In Harkstede liet hij een nieuwe kerk bouwen met een eigen grafkelder. De borg werd door hem aanzienlijk uitgebouwd en had meer het karakter van een buitenverblijf dan van een Groninger borg. Piccardt kocht ook de Fraeylemaborg, maar bleef wonen op Klein Martijn.

In 1818 werd Klein Martijn gekocht door jonkheer Johan Hora Siccama. Deze stichtte bij de borg een ’opvoedings-, land- en handenarbeidsgesticht’ voor verwaarloosde jongens. Daarbij hoorde ook een aardappelmeelfabriekje en een dorsmachine. Het project was zakelijk echter een compleet fiasco. Jonkheer Johan was gedwongen de borg en het bijbehorende land te verkopen aan zijn zoon; hij kon wel tot zijn dood in 1880 op de borg blijven wonen. Zijn zoon wist de zaken niet ten goede te keren. Na diens dood werd het beheer van borg en landerijen nog kortstondig voortgezet door de derde generatie, maar in 1896 werd de borg uiteindelijk toch voor afbraak verkocht.

• Klein Martijn, de Groninger wijk die is vernoemd naar de borg

Zie de categorie Klein Martijn van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.