Kabinet-Heemskerk-Van Lynden van Sandenburg

Kabinet-Heemskerk-Van Lynden van Sandenburg
Premier	Jan Heemskerk Azn.
Beëdiging	27 augustus 1874
Demissionair	27 augustus 1877
Ontslagdatum	3 november 1877
Voorganger	De Vries-Fransen van de Putte
Opvolger	Kappeyne van de Coppello
Overzicht kabinetten
Portaal    Politiek

Het kabinet-Heemskerk-Van Lynden van Sandenburg was een conservatief Nederlands kabinet dat regeerde van 27 augustus 1874 tot en met 3 november 1877.

Na drie liberale kabinetten, die voor enkele belangrijke wetsvoorstellen geen meerderheid hebben kunnen krijgen, treedt een overwegend conservatief kabinet op. Kabinetsleiders zijn de conservatieve voorman Heemskerk en de meer antirevolutionaire Theo van Lynden van Sandenburg. In het kabinet zit ook een conservatieve katholiek, Van der Does de Willebois.

Drie belangrijke vraagstukken worden door het kabinet ter hand genomen: het hoger onderwijs, de spoorwegen en de rechterlijke organisatie.

Bij het hoger onderwijs wordt het mogelijk om bijzondere (dat wil zeggen niet-openbare) universiteiten op te richten. Studenten kunnen daar echter geen wetenschappelijke titel halen. De Spoorwegwet leidt tot verdere uitbreiding van het spoorwegnet. Een nieuwe Wet op de rechterlijke organisatie vermindert het aantal gerechtshoven, rechtbanken en kantongerechten.

Na liberale winst bij de periodieke verkiezingen voor de helft van de Tweede Kamer in 1877, brengt de liberale Kamermeerderheid het kabinet ten val.

Ambtsbekleders			Ministers / Ministerie		Termijn	Partij
		mr.dr. J. (Jan) Heemskerk Azn. (1818–1897)	Voorzitter		27 augustus 1874 – 3 november 1877	O (Conservatief)
			Minister	Binnenlandse Zaken
		jhr.mr. P.J.A.M. (Joseph) van der Does de Willebois (1816–1892)	Minister	Buitenlandse Zaken	27 augustus 1874 – 3 november 1877	RK (Conservatief)
		jhr.mr. H.J. van der Heim (1824–1890)	Minister	Financiën	27 augustus 1874 – 3 november 1877	O (Conservatief)
		mr. C.Th. (Theo) graaf van Lynden van Sandenburg (1826–1885)	Minister	Justitie	27 augustus 1874 – 3 november 1877	O (Conservatief– Protestants)
		generaal-majoor A.W.Ph. Weitzel (1816–1896)	Minister	Oorlog	6 oktober 1873 – 29 april 1875 [1] (afgetreden)	O (Conservatief- Liberaal)
		kolonel H.J. Enderlein (1821–1898)			29 april 1875 – 1 januari 1876 (afgetreden)	O (Conservatief)
		W.F. van Erp Taalman Kip (1824–1905)			1 januari 1876 – 1 februari 1876 (waarnemend)	O
		jhr. G.J.G. Klerck (1825–1884)			1 februari 1876 – 11 september 1876 (afgetreden)	O (Conservatief- Liberaal)
		W.F. van Erp Taalman Kip (1824–1905)			11 september 1876 – 30 september 1876 (waarnemend)	O
		kolonel H.J.R. Beyen (1817–1892)			30 september 1876 – 3 november 1877	O (Conservatief)
		W.F. van Erp Taalman Kip (1824–1905)	Minister	Marine	16 mei 1874 – 3 november 1877 [1]	O
		mr. W. (Willem) baron van Goltstein van Oldenaller (1831–1901)	Minister	Koloniën	27 augustus 1874 – 11 september 1876 (afgetreden)	O (Conservatief)
		mr. F. (Fokko) Alting Mees (1819–1900)			11 september 1876 – 3 november 1877	O (Conservatief- Liberaal)
Bron: Kabinet-Heemskerk/Van Lynden van Sandenburg Parlement & Politiek

Tijdens deze kabinetten zijn er weer diverse wisselingen op het ministerie van Oorlog; er treden vier verschillende ministers op. Omdat de Tweede Kamer de uitgaven voor defensie te hoog vindt, worden de ministers Weitzel en Enderlein ten val gebracht. Minister Klerck treedt af na verwerping van zijn voorstellen tot legerhervorming. Ook de minister van Koloniën vertrekt om die reden.