Green Book is een Amerikaansebiografischeroadmovie uit 2018 onder regie van Peter Farrelly. De film is gebaseerd op de vriendschap tussen pianist Don Shirley (Donald Walbridge Shirley (29 januari 1927 – 6 april 2013)) en diens chauffeur en lijfwacht Tony Lip (de historische uitsmijter en latere filmacteur Frank Anthony Vallelonga Sr. (30 juli 1930 – 4 januari 2013)). De hoofdrollen worden vertolkt door Mahershala Ali en Viggo Mortensen.
Verhaal
In 1962 wordt de Italo-Amerikaanse portier Tony Lip in dienst genomen als de chauffeur en lijfwacht van de beroemde Afrikaans-Amerikaanse pianist Don Shirley. Samen reizen ze op concerttournee door de Zuidelijke Verenigde Staten, waar ze meermaals geconfronteerd worden met racisme en hun tegengestelde persoonlijkheden.
De titel van de film verwijst naar The Negro Motorist Green-Book, een reisgids door Victor Hugo Green uit de periode van de racistische Jim Crow-wetten. De gids informeerde Afrikaans-Amerikaanse reizigers over hotels, horeca en garages waar ze welkom waren en steden waar ze na zonsondergang niet mochten verblijven. In het bluesrestaurant "Orange Bird" speelt Don Shirley in de film de virtuoze Etude op. 25, nr. 11 ("Winterwind") van Frédéric Chopin. Voor de film werden historische geluidsopnamen van Don Shirley gebruikt.
De Uitvoerend producenten van de film zijn Jeff Skoll, Jonathan King, Octavia Spencer, Kwame Parker, John Sloss en Steven Farneth. [7]Kris Bowers was muziek directeur en speelde daadwerkelijk piano in plaats van Mahershala Ali in de scènes waarin Ali optreedt. Door middel van slimme bewerking hebben de editors verborgen dat het eigenlijk Bowers' vingers zijn die de toetsen bespelen. Bowers was Ali's pianodubbel, maar ook de componist van de filmmuziek.[1]
Controverse
Green Book kreeg van enkele filmcritici kritiek omdat de film volgens hen een typisch blanke blik werpt op racisme en de relatie tussen een blanke chauffeur en een zwarte pianist, die derhalve herleid worden tot filmstereotypes als "de blanke verlosser" en "de magische neger".[8][9][10] Die laatste term werd begin jaren 2000 door regisseur Spike Lee bedacht en verwijst naar zwarte personages die in een film enkel bestaan om de problemen van het blanke personage te verhelpen.[11] Er werd ook opgemerkt dat dit verklaard kan worden door het feit dat de film mee geschreven werd door Nick Vallelonga, de zoon van het blanke hoofdpersonage, terwijl de familie van Don Shirley niet geraadpleegd werd. De nabestaanden van Shirley verklaarden niet tevreden te zijn met hoe de pianist in de film gerepresenteerd werd en bestempelden de film als leugenachtig.[12][13][14]
In november 2018, tijdens de promotiecampagne van de film, kwam hoofdrolspeler Viggo Mortensen ook in een kleine mediastorm terecht, omdat hij - bij het beschrijven van de raciale verhoudingen in de jaren 1960 - het racistisch beladen "nigger" (Nederlands: "neger") volledig uitsprak, in plaats van de term te verkorten tot "N-woord".[15]
Desondanks groeide Green Book uit tot een financieel succes en werd de filmproductie bekroond met drie Oscars, waaronder die voor beste film.[16][17] Toen de Oscar voor beste film werd uitgereikt, probeerde een woedende Spike Lee het auditorium te verlaten. Hij keerde op zijn stappen terug en draaide zich vervolgens met zijn rug naar het podium.[18] Lee, die in de categorie voor beste film zelf genomineerd was voor de film BlacKkKlansman, verklaarde achteraf dat 'hij telkens verliest wanneer er iemand wordt rondgereden'.[19] Daarmee verwees Lee naar de Oscars van 1989, het jaar waarin Driving Miss Daisy won en hijzelf met Do the Right Thing naast nominaties voor beste film en beste regisseur greep.