Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Australyske Aborizjinals

Manlju op it eilân Bathurst, 1939
Uluru of Ayers rock

De Australyske Aborizjinals binne de âldst-bekende bewenners fan Austraalje.

Wrâldbyld

De religieuze ideeën fan 'e Aborizjinals konsintrearje har om it trochgeande bestean fan machtige geasten dy't op ierde libben yn 'e Dreamtiid, dy't bestie foar de komst fan 'e minsken. Dy geasten skoepen alle fasetten fan 'e natoer en wienen de foarâlden fan alle libbene dingen. Se namen ferskillende foarmen oan, mar holden en droegen har sa't ek minsken dat dogge en ûnder harren omswalkings lieten se op beskate plakken tekens efter dy't sjen lieten dat sy dêr lâns kommen wienen. Nettsjinsteande harren boppenatoerlikens stienen dizze geasten bleat oan ferâldering en úteinlik moasten se wer weromkeare nei de slieptastân dêr't se oan it begjin fan 'e tiden út wekker wurden wienen. Dêr bliuwe se as ivige krêften dy't de nijbernen libben ynblaze en natoerlike foarfallen beynfloedzje.

De spirituële enerzjy fan eltse geast-foarfaar floeit oer it paad dat er yn 'e Dreamtiid gongen is en is it sterkst op plakken dêr't er fysyk bewiis fan syn oanwêzigens efterlitten hat, lykas yn in beam, in heuvel of in klaaipanne. Dêrom binne sokke plakken foar de Aborizjinals hillich. Ien fan 'e grutste hillige plakken is de bekende reade rotsberch yn sintraal Austraalje dy't de Aborizjinals Uluru neame en de blanken Ayers Rock.

Elts libben wêzen, minske, bist en plant, leauwe de Aborizjinals fan dat it twa sielen hat: in stjerliken en in ûnstjerliken. De lêste makket diel út fan in beskate geast-foarfaar en keart nei de dea werom nei de hillige plakken fan dy foarfaar, wylst de stjerlike siel gewoan yn it neat weiwurdt. Eltse persoan is dus spiritueel ferbûn mei de hillige plakken dy't assosjearre wurde kinne mei syn of har geast-foarfaar. It is dêrom ek in persoanlike plicht om te helpen by it fersoargjen fan 'e hillige plakken, de needsaaklike rituëlen út te fieren en de lieten te sjongen dy't ferhelje fan 'e omswalkings fan 'e foarfaar op ierde yn 'e Dreamtiid. Troch dat te dwaan, wurdt de oarder dy't dy foarfaar skepen hat, befêstige en yn stân holden.

De hillige plakken fan 'e Aborizjinals binne net lykas kristlike tsjerken, dy't desanktifiëarre wurde kinne foar't se ôfbrutsen wurde. Ek kinne se net kocht of ferkocht wurde. Oare Austraaljers fine dat mar dreech te begripen, om't sy lân sjogge as eat dat it eigendom is fan ien persoan, wylst de Aborizjinals lân sjogge as eigendom fan 'e mienskip. Aborizjinals leauwe boppedat dat it ferneatigjen of skea tabringen oan in hillich plak net allinne de libbenen sels bedriget, mar ek de geasten dy't dat plak bewenje en de foarfaar dêr't it mei ferbûn is. It is yn harren fysje in ûnferantwurdlike en gefaarlike die dêr't elts woltinkend persoan de morele plicht om hat en ferset him der ta it uterste tsjin.

Namme

De namme Aborizjinals komt fia it Ingelske Aboriginal, lânseigen, fan it Latynske ab origine, fan it begjin.

Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9